Το Twitter είχε γενέθλια την περασμένη βδομάδα ! Έγινε 15 ετών και στο προσωπικό της εταιρίας σε όλο τον κόσμο δόθηκε μια ημέρα άδειας για τον εορτασμό της 15ης επετείου της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης. Είναι το μέσον επικοινωνίας των «Λακεδαιμονίων» με μικρά , εύστοχα και με διεισδυτικό πνεύμα μηνύματα. Γι αυτό και το Twitter το χρησιμοποιούν περισσότερο οι παραγωγικές ηλικίες που και οικονομική άνεση έχουν και καλύτερη μόρφωση σε σχέση με μεγαλύτερες ηλικίες.
Στο Twitter, η εταιρία και το προσωπικό της μπορεί να το γιορτάζουν και να απολαμβάνουν τα λάφυρα της επιτυχίας, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με όλους αυτούς που υποφέρουν από τις αναίτιες , ύπουλες και καταχθόνιες επιθέσεις που έχουν δεχθεί και εξακολουθούν να δέχονται από τους ανώνυμους trollers που κάνουν πάρτυ στο Twitter και όχι μόνο. Πρόκειται για το φράγμα της αρνητικότητας και του επιβλαβούς περιεχομένου που ο ιστότοπος απέτυχε ή δεν θέλησε να αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα.
Σαφώς και το πρόσημο είναι θετικό από την λειτουργία των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης καθώς επέφεραν πραγματική επανάσταση, αφενός στην ταχύτητα της επικοινωνίας και στην αλληλεπίδραση, αφετέρου έσπασαν τα στεγανά , την λογοκρισία και την ομερτά των συστημικών Μέσων...
Πλέον κανείς δεν μπορεί να «κουκουλώσει» ή να φτιασιδώσει ένα γεγονός και να το εμφανίσει όπως εκείνος ή το παραδοσιακό συστημικό Μέσον θα ήθελε. Το smartphone του ανώνυμου «αυτόπτη μάρτυρα» το φωτογραφίζει και το βιντεοσκοπεί και επι τόπου το δημοσιοποιεί στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που είναι συνδεδεμένος. Το πολυπληθές γεύμα στον Άγιο Κήρυκο της Ικαρίας ίσως δεν θα το πρόβαλαν τα τηλεοπτικά Δελτία Ειδήσεων, εάν δεν υπήρχαν οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Πλέον τα παραδοσιακά ΜΜΕ έπονται... Ακολουθούν καταϊδρωμένα και εάν επιχειρήσουν να «μπαλώσουν» ή να αποσιωπήσουν ένα γεγονός που έχει λάβει κυρίαρχη θέση στο διαδίκτυο, επιδέχονται σκληρή έως εξοντωτική κριτική από τους χρήστες του Διαδικτύου. Τα παραδοσιακά MEDIA απαξιώνονται στα μάτια του πολυπληθούς κοινού του διαδικτύου...
Στον χώρο της επικοινωνίας καιρό τώρα κυκλοφορεί η άποψη ότι : «Τα παραδοσιακά ΜΜΕ έχουν τελειώσει και δεν το ξέρουν». Ίσως να ´ναι κι έτσι. Η ζωή θα δείξει...
Αυτή όμως η ταχύτητα μετάδοσης της αφτιασίδωτης πληροφορίας που σπάει τα καθεστωτικά δεσμά της λογοκρισίας είναι η μια πλευρά του νομίσματος, η φωτεινή πλευρά του Διαδικτύου. Ωστόσο υπάρχει και η άλλη πλευρά του σκοτεινού Διαδικτύου που οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δίνουν άπλετο χώρο για να αναπτύσσεται ρητορική μίσους και ανορθόδοξος ανταγωνισμός σε εμπορικό , πολιτικό και κοινωνικό - διαπροσωπικό επίπεδο...
Οι ανώνυμες, βρώμικες επιθέσεις, η δολοφονία χαρακτήρων μέσω των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης εξελίσσεται σε μάστιγα της εποχής.
• Στον εργασιακό στίβο με ψεύδη και αστήριχτες φημολογίες ανώνυμων trolls του διαδικτύου σπιλώνονται προσωπικότητες, καταστρέφονται καριέρες, διαλύονται οικογένειες, διασπείρεται το μίσος και η διχόνοια...
• Στην ίδια την κοινωνία trolls με διαταραγμένο ψυχικό κόσμο, με αστήριχτα επιχειρήματα και επικίνδυνες φαντασιώσεις μπολιάζουν το μίσος, την αμφισβήτηση και προκαλούν σύγχυση στον γενικό πληθυσμό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το κίνημα των «αρνητών» ως προς την πανδημία.
• Στον πολιτικό στίβο τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα καθώς τα κόμματα εξουσίας καταφεύγουν στο μαύρο διαδίκτυο για να πλήξουν τους αντιπάλους τους με ψεύδη και συκοφαντίες. Παγκοσμίως η πολιτική αντιπαράθεση μετατοπίζεται στα σκοτεινά δωμάτια του διαδικτύου και στις πίσω αυλές του ιστότοπου απ όπου διεξάγεται με ανορθόδοξο τρόπο και με βρόμικα - τοξικά όπλα.
Δυστυχώς το ίδιο συμβαίνει τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα. Τα κόμματα εξουσίας διαθέτουν πληρωμένους κουκουλοφόρους που καθ´ όλο το εικοσιτετράωρο εξαπολύουν διαδικτυακές επιθέσεις με τοξική ρητορική , δημιουργούν αλληλεπίδραση, φανατίζουν τους χρήστες...
Η πολιτική βυθίζεται ήδη στον βούρκο του διαδικτύου με απρόβλεπτες εξελίξεις. Η πρώτη μεγάλη παρενέργεια της ανεξέλεγκτης δράσης των πολιτικών trolls
στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης προέκυψε αρχές του έτους με την επίθεση στο Καπιτώλιο όπου οι δυο μεγαλύτερες πλατφόρμες (Facebook και Twitter) προέβησαν στην διακοπή του λογαριασμού του απερχόμενου Αμερικανού Προέδρου Ντ. Τραμπ. Μέχρι τότε οι εταιρίες σφύριζαν αδιάφορα , όχι μόνο για τον Τραμπ αλλά και για άλλους πολιτικούς ηγέτες σε ολόκληρο τον κόσμο που ακολουθούν την ίδια στρατηγική της ρητορικής του μίσους μέσω Διαδικτύου ( Τουρκία - Ιράν) .
Για παράδειγμα ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, κατηγορείται εδώ και πολυ καιρό ότι χρησιμοποιεί τους λογαριασμούς του στο Twitter για να υποκινεί μίσος, βία και παραπληροφόρηση. Ωστόσο, πολλοί λογαριασμοί του σε διάφορες γλώσσες (Περσικά, Αγγλικά και Ισπανικά) εξακολουθούν να υπάρχουν στην πλατφόρμα και να υποδαυλίζουν την κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, παραβιάζοντας τις πολιτικές του Twitter.
Τον περασμένο Ιανουάριο, ένας εκ των λογαριασμών που συνδέθηκε με το προσωπικό γραφείο του Χαμενεΐ δημοσίευσε ένα γραφικό που απειλούσε με «εκδίκηση», ενώ εμφανίζονταν να απεικονίζει τον πρώην Πρόεδρο Τραμπ κάτω από τη σκιά μιας επικείμενης αεροπορικής επίθεσης. Το εμπρηστικό αυτό μήνυμα επαναπροωθήθηκε από έναν άλλο από τους προσωπικούς λογαριασμούς του Χαμενεΐ.
Και μόνο μετά από δημόσια αντίδραση, το Twitter ανέστειλε τον λογαριασμό που δημοσίευσε το tweet αλλά όχι τον προσωπικό λογαριασμό του.
Άραγε γιατί τα ίδια τα κοινωνικά δίκτυα εμφανίζονται δυσκοίλια ως προς την προστασία του υγειούς δημόσιου λόγου; Γιατί δεν εφαρμόζουν με αυστηρότητα τις υφιστάμενες ασφαλιστικές δικλείδες και δεν προτείνουν την θέσπιση επιπλέον αυστηρών κανόνων ;
Η απάντηση είναι μονολεκτική και ακούει στην λέξη «κλειδί» του καπιταλιστικού συστήματος : «ΚΕΡΔΟΣ».
Η παγίδα....
Η ρητορική μίσους , οι στείρες αντιπαραθέσεις με ψεύδη και υπερβολές παγιδεύουν τους χρήστες για περισσότερο χρόνο στην πλατφόρμα με αποτέλεσμα να έρχονται περισσότερες διαφημίσεις και να αποφέρει μεγαλύτερο κέρδος στις εταιρίες που διαχειρίζονται της πλατφόρμες.
Μετατρέπουν τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης σε ουροσυλλέκτες για να τους αποφέρει κέρδος. Γι αυτό και οι εταιρίες που τις διαχειρίζονται δεν καταβάλουν την απαιτούμενη προσπάθεια ώστε το περιεχόμενο των αναρτήσεων σε αυτές να μην παραβιάζει πολιτικές και Αξίες που και οι ίδιες οι εταιρίες έχουν ενστερνιστεί.
Αναμφισβήτητα στην πλατφόρμα του Twitter εμφανίζονται ολοένα και περισσότερα μηνύματα με ψευδές και τοξικό περιεχόμενο που αναπαράγουν την ρητορική του μίσους.
Παρά το γεγονός ότι η πολιτική του Twitter απαγορεύει την ρητορική μίσους, αναφέροντας σαφώς στους χρήστες ότι «δεν πρέπει να προωθούν τη βία ή να επιτίθενται ή να απειλούν άλλους ανθρώπους με βάση τη φυλή, την εθνικότητα, την εθνική καταγωγή και την ιδεολογία», λογαριασμοί που επιδίδονται σε αυτό το σπορ όχι μόνο εξακολουθούν να υπάρχουν στην πλατφόρμα αλλά τείνουν να κυριαρχούν σ αυτή.
Κάνουν τον «ψόφιο κοριό»...
Οι εταιρίες που διαχειρίζονται τις κεντρικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (twitter - fb - Instagram - YouTube )υποστηρίζουν ότι δεν είναι υπεύθυνες για τα όσα μεταδίδονται από τις πλατφόρμες τους !
Ανεξάρτητα από τους ισχυρισμούς αυτούς ότι ενεργούν μόνο ως αθροιστές περιεχομένου και όχι ως παραγωγοί περιεχομένου, το πρόβλημα παραμένει.
Οι πλατφόρμες Κοινωνικής Δικτύωσης δεν είναι συλλεκτικές ούρων αλλά ειδησεογραφικοί οργανισμοί. Οι περισσότεροι χρήστες με οδηγό την λογική και τις Πανανθρώπινες Αξίες θεωρούν «απαράδεκτο» τον εν λόγω ισχυρισμό των εταιριών επιρρίπτοντας την ευθύνη αποκλειστικά σε αυτές. Κοινώς πιστεύουν ότι στον βωμό του κέρδους θυσιάζουν Αξίες και Πολιτικές. Αφήνουν ανεξέλεγκτη την διασπορά της ρητορικής μίσους διότι αποτελεί καύσιμο στην αλληλεπίδραση που κρατάει τους χρήστες εγκλωβισμένους για περισσότερο χρόνο στην πλατφόρμα όπου δέχονται τον ανελέητο βομβαρδισμό των διαφημιστών.
Η άποψη αυτή δεν είναι προσωπική, βασίζεται σε επίσημα στοιχεία και αριθμούς.
Δισεκατομμύρια χρήστες εγκλωβισμοί στον βωμό του καπιταλιστικού κέρδους
Δισεκατομμύρια άνθρωποι είναι συνδεδεμένοι με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το Facebook (FB), το Twitter (TWTR) και το Instagram (το οποίο ανήκει στο Facebook) είναι από τις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες Κοινωνικών Μέσων. Οι τρεις ιστότοποι απευθύνονται σε διαφορετικές δημογραφικές διαστρωματώσεις.
•Το Facebook έχει ευρεία απήχηση σε όλες τις ηλικίες. Οι χρήστες του Instagram τείνουν να είναι νεότεροι και το Twitter προτιμάται από ανώτερα οικονομικά και μορφωτικά κοινωνικά στρώματα.
Υπάρχουν 7,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη που χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σχεδόν το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού είναι συνδεδεμένο σε ένα μόνο κοινωνικό δίκτυο. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι πιο δημοφιλή στις νεότερες ηλικίες. Περίπου το 80% ηλικίας 18 έως 49 ετών διαθέτει λογαριασμό.
• Στο Facebook, είναι συνδεδεμένοι 2,5 δισεκατομμύρια χρήστες.
• Στο Twitter το 24% των ενηλίκων Αμερικανών δηλώνουν ότι έχουν λογαριασμό στο Twitter. Το 45% των ενηλίκων, ηλικίας 17-24 ετών δηλώνει ότι χρησιμοποιεί το Twitter. Οι χρήστες του Twitter τείνουν επίσης να είναι πιο εύποροι.
• Το Instagram είναι ιδιαίτερα δημοφιλές σε νεότερες ηλικίες μεταξύ 18 έως 24 ετών. Πρόκειται για το κοινωνικό δίκτυο στο οποίο οι νέοι δημοσιεύουν φωτογραφίες και βίντεο.
Το Facebook έχει 1 δισεκατομμύριο χρήστες ενεργούς κάθε μήνα. Το Instagram το χρησιμοποιούν 500 εκατομμύρια κάθε μέρα! Το 2012 το Facebook αγόρασε το Instagram για 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Η συγκεκριμένη αγορά αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό επειδή ο ιστότοπος κοινής χρήσης φωτογραφιών ήταν μόλις δύο ετών και δεν είχε σημαντικά έσοδα εκείνη τη στιγμή. Στην πορεία το Instagram απογειώθηκε και το 2018, οι αναλυτές του Bloomberg υπολόγισαν ότι η πλατφόρμα είχε αξία 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με έσοδα που ξεπερνούσαν τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια.
Διαπιστώνουμε δηλαδή ότι οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι μια πρόσκαιρη μόδα. Έχουν ήδη μπει στην ζωή και την καθημερινή δράση δισεκατομμυρίων ανθρώπων και η τάση είναι αυξητική καθώς ολοένα και μεγαλύτερες ηλικίες εισέρχονται στον άγνωστο χώρο του διαδικτύου. Η πανδημία και η καραντίνα βοήθησε προς αυτό.
Η «Ιερά Εξέταση»
Στην Αμερική που «κάηκαν στο χυλό» με την επίθεση στο Καπιτώλιο , τώρα «φυσάνε και το γιαούρτι» με το Κογκρέσο να έχει βάλει στο στόχαστρο την ανεξέλεγκτη δράση των εταιριών που διαχειρίζονται τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Ανήμερα της 25ης Μαρτίου οι Υποεπιτροπές Επικοινωνιών και Τεχνολογίας , Προστασίας των Καταναλωτών και Εμπορίου είχαν κοινή ακρόαση τους διευθύνοντες συμβούλους (CEO) του Twitter Jack Dorsey, του Facebook Mark Zuckerberg και της Google Sundar Pichai όπου τους πέρασαν από «ιερή εξέταση» για το θέμα της ανεξέλεγκτης δράσης των διαφημίσεων στο διαδίκτυο που για τα μέλη του Κογκρέσου αποτελούν την πέτρα του σκανδάλου για τις στρεβλώσεις που παρατηρούνται στο διαδίκτυο.
Από την ακρόαση προέκυψε το γενικό συμπέρασμα ότι οι CEO των κοινωνικών μέσων δεν μπόρεσαν να υπερασπιστούν με επιτυχία το επιχειρηματικό τους μοντέλο.
Όλοι γνωρίζουν ότι το Facebook, το Twitter και το YouTube κερδίζουν χρήματα διατηρώντας τους χρήστες αφοσιωμένους εντός των πλατφορμών κάτι που οι εκπρόσωποι των εταιριών απέφευγαν όπως « ο διάβολος το λιβάνι» να το παραδεχτούν.
Η κόντρα των μελών του Κογκρέσου με τους CEO ήταν σκληρή:
• Ο Robin Kelly, Δημοκρατικός από το Ιλλινόις ξεκίνησε τον χορό: «Το επιχειρηματικό μοντέλο για τις πλατφόρμες σας είναι αρκετά απλό: Κρατάτε τους χρήστες αφοσιωμένους. Όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνουν οι χρήστες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τόσο περισσότερα δεδομένα συλλέγονται και στοχεύουν στις διαφημίσεις. Για να δημιουργήσετε και να ενισχύσετε αυτήν την αφοσίωση, οι πλατφόρμες κοινωνικών μέσων ενισχύουν το περιεχόμενο που προσελκύει την προσοχή. Αυτό μπορεί να είναι ένα αθώο βίντεο γάτας ή εικόνες διακοπών, αλλά πολύ συχνά τα βίντεο περιέχουν εμπρηστικό περιεχόμενο και , θεωρίες βίας και συνωμοσίας. Μέσω των αλγόριθμων στις πλατφόρμες μπορείτε να κατευθύνετε τους χρήστες σε θεματολογία με ακραίο περιεχόμενο, μόνο και μόνο για να διατηρήσετε την αφοσίωση των χρηστών. Αυτό είναι ένα θεμελιώδες ελάττωμα στο επιχειρηματικό σας μοντέλο που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί απλώς με «ετικέτες προειδοποίησης» σε αναρτήσεις ή με προσωρινές αναστολές ορισμένων λογαριασμών, ακόμη και εποπτεία περιεχομένου. Και η ακόρεστη επιθυμία των εταιρειών σας να διατηρήσουν την αφοσίωση των χρηστών θα συνεχίσει να δίνει ένα ασφαλές καταφύγιο στους παράνομους του Διαδικτύου.
• Ο Μπιλ Τζόνσον, Ρεπουμπλικανός από το Οχάιο, συνέκρινε τον εθισμό των κοινωνικών πλατφορμών με τα τσιγάρα. «Κερδίζετε από την προσέλκυση χρηστών στις πλατφόρμες σας αξιοποιώντας το χρόνο τους», είπε, απευθυνόμενος στους CEO.
Ο Μπιλ Τζόνσον ανεβάζει τον τόνο της φωνής του και τους ρωτάει με ύφος αυστηρό : «Λοιπόν ναι ή όχι: Συμφωνείτε ότι βγάζετε χρήματα από τη δημιουργία εθισμού στις πλατφόρμες σας;»
Φυσικά και τα τρία στελέχη το αρνήθηκαν όπως έκαναν ξανά και ξανά, κάθε φορά που τους ρωτούσαν ευθέως αν οι αλγόριθμοι των πλατφορμών τους είναι προγραμματισμένοι για να δείχνουν στους χρήστες κατάλληλο υλικό για να τους κρατήσει αφοσιωμένους στην πλατφόρμα...
Οι Γερουσιαστές θεωρούν αδιαμφισβήτητο ότι οι εταιρείες που διαθέτουν της πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης κερδίζουν περισσότερα χρήματα όταν οι χρήστες περνούν περισσότερο χρόνο στην πλατφόρμα. Αποκαλύπτουν περισσότερες πληροφορίες για τον εαυτό τους και βλέπουν περισσότερες διαφημίσεις.
Κάτω από την ασφυκτική πίεση των Γερουσιαστών μελών των υποεπιτροπών του Κογκρέσου, ο Zuckerberg διευθύνων σύμβουλος της Facebook παραδέχτηκε ότι ενδέχεται οι χρήστες να αλληλεπιδρούν περισσότερο με αναρτήσεις που έχουν ψευδές ή πολωτικό περιεχόμενο, όμως αυτό είναι κακό για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της πλατφόρμας, γι αυτό το Facebook σχεδιάζει τους αλγόριθμους της ώστε να μην προωθούν τα troll αλλά να το ελαχιστοποιούν...
Στο σημείο αυτό οι Γερουσιαστές παρατηρούν ότι το πρόβλημα με το Facebook είναι ότι υπάρχουν πολύ λίγες ενδείξεις ότι η εταιρεία αντιμετωπίζει δραστικά και αποτελεσματικά τα τοξικά troll εκτός από ακραίες κατηγορίες όπως η πορνογραφία και η τρομοκρατία...
Τα μέλη της επιτροπής Εσωτερικής Ενέργειας και Εμπορίου ήταν απίστευτα δύσπιστα με τους ισχυρισμούς των στελεχών ότι δεν βγάζουν χρήματα όταν οι χρήστες αλληλεπιδρούν με ψεύτικο ή επιβλαβές περιεχόμενο. «Είναι ενοχλητικό το ότι έχετε αρνητική απάντηση σε αυτήν την ερώτηση», τους είπε ο Jerry McNerney, Δημοκρατικός της Καλιφόρνιας, όταν ο Zuckerberg αρνήθηκε ότι το Facebook έχει επωφεληθεί από παραπληροφόρηση.
Σε αυτό το σημείο, η πιο εντυπωσιακή στιγμή της ακρόασης ήταν το σχόλιο της Anna Eshoo, από την πτέρυγα των Δημοκρατικών της Καλιφόρνια. «Κύριε Zuckerberg, οι αλγόριθμοί σας χρησιμοποιούνται και για να κρατάτε τους χρήστες στην πλατφόρμα σας, επειδή αυτό οδηγεί σε περισσότερα έσοδα από διαφημίσεις. Στόχος των επιχειρήσεων σας είναι να βγάλουν όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα. Το καταλαβαίνουμε όλοι. Αλλά το μοντέλο σας έχει κόστος για την κοινωνία. Ήρθε η ώρα για το Κογκρέσο να κάνει κάτι γι 'αυτό. Γι αυτό μαζί με τον συνάδελφο μου Jan Schakowsky, Δημοκρατικό απο το Ιλλινόις, σκοπεύουμε να εισηγηθούμε ένα νομοσχέδιο που θα απαγορεύσει αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο που ισχύει στον τομέα της διαφήμισης». Η πρόθεση της Anna Eshoo να εισηγηθεί νομοσχέδιο για περιορισμούς στο επιχειρηματικό μοντέλο διαφήμισης των κοινωνικών μέσων, αποτελεί ένδειξη για έλεγχο των Κοινωνικών Μέσων.
(Ο Δήμος Βερύκιος είναι δημοσιογράφος)