Καμπανάκι για «κρίση σοκολάτας» στην ΕΕ κρούει η βρετανική εταιρεία συμβούλων Foresight Transitions, καθώς σύμφωνα με έκθεσή της, πάνω από τα δύο τρίτα των εισαγωγών κακάο, καφέ, σόγιας, ρυζιού, σιταριού και καλαμποκιού στην Ευρώπη το 2023 προέρχονταν από χώρες ιδιαίτερα ευάλωτες στην κλιματική κρίση.
Υπό εξαφάνιση η σοκολάτα;
Ειδικά το κακάο, το οποίο εισάγεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από χώρες της Δυτικής Αφρικής, είναι ιδιαίτερα ευάλωτο, με το 96,5% των εισαγωγών να προέρχονται από χώρες με ανεπαρκή προετοιμασία για την κλιματική αλλαγή, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η βρετανική εφημερίδα «The Guardian».
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι η ζημία στην παραγωγή τροφίμων από την κλιματική κρίση επιδεινώνεται από τη μείωση της βιοποικιλότητας που έχει καταστήσει τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις λιγότερο ανθεκτικές. Για τρία από τα προαναφερθέντα εμπορεύματα –κακάο, σιτάρι και καλαμπόκι– τα δύο τρίτα των εισαγωγών προέρχονταν από χώρες των οποίων η βιοποικιλότητα κρίθηκε ότι δεν είναι άθικτη, σύμφωνα με την έκθεση.
«Δεν πρόκειται για αφηρημένες απειλές», δήλωσε η επικεφαλής συντάκτρια της έκθεσης, Camilla Hyslop. «Εκδηλώνονται ήδη με τρόπους που επηρεάζουν αρνητικά τις επιχειρήσεις και τις θέσεις εργασίας, καθώς και τη διαθεσιμότητα και την τιμή των τροφίμων για τους καταναλωτές, και επιδεινώνονται».
Η έκθεση, που ανατέθηκε από το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Κλίματος, προτρέπει τους μεγάλους παραγωγούς σοκολάτας να επενδύσουν στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και προστασία της βιοποικιλότητας στις χώρες προέλευσης, υποστηρίζοντας ότι η δίκαιη αποζημίωση των αγροτών μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας.
«Αυτό δεν είναι μια πράξη αλτρουισμού ή ESG [βιώσιμη χρηματοδότηση], αλλά μάλλον μια ζωτικής σημασίας άσκηση απορρόφησης κινδύνου για τις αλυσίδες εφοδιασμού», έγραψαν οι συντάκτες της έκθεσης. «Η διασφάλιση ότι οι αγρότες στις αλυσίδες εφοδιασμού τους πληρώνονται μια δίκαιη τιμή για τα προϊόντα τους θα τους επέτρεπε να επενδύσουν στην ανθεκτικότητα των δικών τους εκμεταλλεύσεων».
Πόσο ασφαλής διατροφικά είναι η Ε.Ε;
Ο Paul Behrens, περιβαλλοντικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και συγγραφέας ενός εγχειριδίου για τα τρόφιμα και τη βιωσιμότητα, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε ότι τα ευρήματα δίνουν μια «εξαιρετικά ανησυχητική εικόνα» για την ανθεκτικότητα των τροφίμων.
«Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αρέσκονται να θεωρούν την ΕΕ ως επισιτιστικά ασφαλή, επειδή παράγει αρκετά από τα τρόφιμά της», δήλωσε. «Αλλά αυτό που δείχνει αυτή η έκθεση είναι ότι η ΕΕ είναι ευάλωτη στους κινδύνους του κλίματος και της βιοποικιλότητας σε ορισμένες ζωτικής σημασίας αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων».
Η έκθεση διαπίστωσε ότι ο καφές, το ρύζι και η σόγια έχουν συνολικά λιγότερους κινδύνους, αλλά επισήμανε σημεία που προκαλούν ανησυχία. Η Ουγκάντα, η οποία παρέχει το 10% του καφέ της ΕΕ το 2023, είχε χαμηλή κλιματική ετοιμότητα και χαμηλή-μέτρια βιοποικιλότητα, σύμφωνα με την έκθεση. «Ο καιρός στην Ουγκάντα δεν είναι πλέον προβλέψιμος», δήλωσε. «Οι καύσωνες, οι παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας και οι ακανόνιστες βροχές μαραίνουν τους θάμνους του καφέ μας και βλάπτουν την παραγωγή».
Ο Μάρκο Σπρίνγκμαν, ερευνητής τροφίμων στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε ότι για να αντέξουν τα επισιτιστικά συστήματα στους κλιματικούς κλυδωνισμούς θα χρειαστεί στροφή προς πιο υγιεινές και πιο βιώσιμες δίαιτες.
«Περίπου το ένα τρίτο των σιτηρών και βασικά όλη η εισαγόμενη σόγια χρησιμοποιείται για τη διατροφή των ζώων», είπε. «Το να στοχεύουμε στο να καταστήσουμε αυτές τις αλυσίδες εφοδιασμού πιο ανθεκτικές χάνει επομένως το νόημα ότι αυτό υποστηρίζει τα ίδια τα προϊόντα που είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνα για αυτό από το οποίο προσπαθούμε να προστατεύσουμε».
