Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι εκτιμούν τον χρυσό όλα αυτά τα χρόνια: Είναι σταθερός, εύπλαστος, μη τοξικός και φυσικά γυαλιστερός. Ένας από τους κύριους λόγους που μπορεί να ακούσετε είναι ότι ο χρυσός είναι ιδιαίτερα χρήσιμος ως νόμισμα λόγω της σπανιότητάς του, αλλά αυτό δεν είναι απολύτως αλήθεια.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν, ο χρυσός είναι ένα από τα πιο πολύτιμα μέταλλα και τα μεγαλύτερα αποθέματά του δεν φυλάσσονται στο Fort Knox, δηλαδή στο αποθετήριο χρυσού των ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, είναι κρυμμένα πολύ βαθύτερα στο έδαφος απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς. Περισσότερο από το 99,999% των αποθεμάτων χρυσού και άλλων πολύτιμων μετάλλων της Γης βρίσκονται θαμμένα κάτω από 3.000 χιλιόμετρα συμπαγούς βράχου, μέσα στον μεταλλικό πυρήνα της Γης.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν βρήκαν ίχνη του ρουθηνίου (Ru) σε ηφαιστειακά πετρώματα στα νησιά της Χαβάης, τα οποία πρέπει τελικά να προέρχονται από τον πυρήνα της Γης. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature.
Ο χρυσός και τα μέταλλα από τον πυρήνα της Γης
Πρόκειται για την ισχυρότερη απόδειξη μέχρι σήμερα ότι ο πυρήνας της Γης διαρρέει υλικό, όπως πολύτιμα μέταλλα, και έρχεται ως αποτέλεσμα μιας γεωλογικής ανάλυσης πετρωμάτων στη Χαβάη. Μεταξύ των στοιχείων που βρέθηκαν στα δείγματα και συλλέχθηκαν στα ηφαιστειακά νησιά, ο Νιλς Μέσλινγκ και οι συνάδελφοί του έκαναν μια ανακάλυψη-έκπληξη: Ένα συγκεκριμένο ισότοπο, το 100Ru, του αργυρόλευκου μετάλλου ρουθηνίου.
Σε σύγκριση με τον βραχώδη μανδύα της Γης, ο μεταλλικός πυρήνας περιέχει ελαφρώς μεγαλύτερη αφθονία ενός συγκεκριμένου ισοτόπου Ru – του 100Ru. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ένα μέρος του Ru, το οποίο εγκλωβίστηκε στον πυρήνα της Γης μαζί με χρυσό και άλλα πολύτιμα μέταλλα όταν σχηματίστηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, προήλθε από διαφορετική πηγή από τη λιγοστή ποσότητα Ru που περιέχεται σήμερα στον μανδύα.
Αυτές οι διαφορές στο 100Ru είναι τόσο μικροσκοπικές που ήταν αδύνατο να εντοπιστούν στο παρελθόν. Τώρα, νέες διαδικασίες που αναπτύχθηκαν από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν, κατέστησαν δυνατή την επίλυσή τους. Το ασυνήθιστα υψηλό σήμα 100Ru που βρήκαν στην επιφάνεια της Γης, δεν μπορεί παρά να σημαίνει ότι τα πετρώματα αυτά προήλθαν τελικά από το όριο πυρήνα – μανδύα.
Ο Δρ. Νιλς Μέσλινγκ, από το Τμήμα Γεωχημείας του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν, εξηγεί: «Όταν ήρθαν τα πρώτα αποτελέσματα, συνειδητοποιήσαμε ότι είχαμε κυριολεκτικά χτυπήσει χρυσάφι! Τα δεδομένα μας επιβεβαίωσαν ότι υλικό από τον πυρήνα, συμπεριλαμβανομένου του χρυσού και άλλων πολύτιμων μετάλλων, διαρρέεται στον μανδύα της Γης».
Επίσης, ο καθηγητής Ματίας Βίλμπολντ από το ίδιο Τμήμα του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν πρόσθεσε: «Τα ευρήματά μας δεν δείχνουν μόνο ότι ο πυρήνας της Γης δεν είναι τόσο απομονωμένος όσο θεωρούσαμε προηγουμένως. Μπορούμε τώρα, επίσης, να αποδείξουμε ότι τεράστιοι όγκοι υπερθερμασμένου υλικού του μανδύα – αρκετές εκατοντάδες τετράκις εκατομμύρια μετρικοί τόνοι πετρωμάτων – προέρχονται από το όριο πυρήνα –μανδύα και ανεβαίνουν στην επιφάνεια της Γης για να σχηματίσουν ωκεάνια νησιά όπως η Χαβάη».
Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον ο χρυσός και μερικά από τα επισφαλή αποθέματά του, καθώς και άλλων πολύτιμων μετάλλων, στα οποία βασιζόμαστε για την αξία και τη σημασία τους σε τόσους πολλούς τομείς, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μπορεί να έχουν προέλθει από τον πυρήνα της Γης.
Ο Δρ. Νιλς Μέσλινγκ κατέληξε: «Το αν αυτές οι διαδικασίες που παρατηρούμε σήμερα, λειτουργούσαν και στο παρελθόν, μένει να αποδειχθεί. Τα ευρήματά μας ανοίγουν μια εντελώς νέα προοπτική για την εξέλιξη της εσωτερικής δυναμικής του πλανήτη μας».
Πιο δυναμικό το βάθος της Γης απ’ ό,τι πιστεύαμε
«Γνωρίζουμε πολύ λίγα πράγματα για τον πυρήνα της Γης, εκτός από το ότι υπάρχει», έχει εξηγήσει ο Φόρεστ Χόρτον, γεωχημικός στο Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο Woods Hole και επικεφαλής επιστήμονας της ομάδας, ο οποίος, το 2023, έκανε μια παρόμοια ανακάλυψη – ήλιο διαρρέεται από τον πυρήνα στον φλοιό της Γης.
Ακόμα, σε σχετικές δηλώσεις του στο Vice, τον Οκτώβριο του 2023, ο Φόρεστ Χόρτον είχε τονίσει: «Παραδοσιακά, ο πυρήνας και τα εξωτερικά στρώματα του πλανήτη μας (μανδύας και φλοιός) θεωρούνταν γεωχημικά απομονωμένα, δηλαδή τα υλικά δεν μεταφέρονται μπρος – πίσω. Όλο και περισσότερο, οι επιστήμονες αμφισβητούν αυτή την αντίληψη».
Ωστόσο, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του IFLScience, ο Φόρεστ Χόρτον είχε χαρακτηρίσει αυτή την ανακάλυψη ως «συναρπαστική», λέγοντας «επειδή υποδηλώνει ότι το βάθος της Γης είναι πιο δυναμικό από ό,τι είχαμε συνειδητοποιήσει, τα στοιχεία μετακινούνται μεταξύ του μεταλλικού και του βραχώδους τμήματος του πλανήτη μας».
