Του ΑΡΗ ΡΑΒΑΝΟΥ
Σε φάση βαθύτατης περισυλλογής, αναστοχασμού και αναζήτησης πορείας βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ, μια εβδομάδα μετά την ήττα από τη Νέα Δημοκρατία την περασμένη Κυριακή. Η σημερινή συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ σηματοδοτεί την έναρξη μιας μακράς εσωκομματικής διαδικασίας διαλόγου για τον οδικό χάρτη με τον οποίο θα κινηθεί από εδώ και πέρα η αξιωματική αντιπολίτευση.
Παράλληλα, εκτός από την απόφαση για την οργανωτική ανασυγκρότηση, το μείζον που συζητείται πλέον είναι τι θα γίνει με το κόμμα, προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί, εάν θα ανανεωθεί και σε ποιο βαθμό, αλλά και ποιο θα είναι το πολιτικό και ιδεολογικό του στίγμα.
Ακόμη, η αντοχή του ΣΥΡΙΖΑ, η κατάκτηση του 31,5% των ψήφων, αλλά και η εδραίωσή του ως βασικού πόλου στο πολιτικό σύστημα εξουδετερώνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την οποία διάθεση έντονης εσωκομματικής αμφισβήτησης επιλογών του Αλέξη Τσίπρα και της ηγετικής ομάδας.
Η σύνθεση της νέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας δίνει ένα ισχυρό σήμα στον Αλ. Τσίπρα να προχωρήσει πιο δυναμικά στα σχέδιά του και αρκετά απελευθερωμένος σε σχέση με το παρελθόν, ετοιμάζεται να προχωρήσει στον μετασχηματισμό του κόμματος.
Ισχυρή προεδρική ομάδα
Η αυξημένη δύναμη των «προεδρικών» στη νέα Κ.Ο. και η πλειοψηφία στην Κ.Ε. αποτελούν εγγύηση για την προώθηση των σχεδίων του Αλ. Τσίπρα που έχει πάρει απόφαση να μετασχηματίσει το κόμμα, αλλά χωρίς ακόμα να έχει ξεκαθαριστεί προς ποια κατεύθυνση.
Εξάλλου, όλα είναι θέμα και συσχετισμών στο κόμμα, αλλά και το ποια πορεία είναι αυτή που θα τον φέρει ξανά σε θέση πρωταγωνιστή, τόσο στο εγχώριο όσο και στο ευρωπαϊκό πεδίο.
Η προεδρική ομάδα είναι πιο ισχυρή με ονόματα, όπως του Δημήτρη Τζανακόπουλου, του Νίκου Παππά, της Έφης Αχτσιόγλου, του Γιώργου Τσίπρα, του Κώστα Ζαχαριάδη, κ.α. να είναι στο επίκεντρο. Στη νέα ηγετική ομάδα είναι και ο Αλέξης Χαρίτσης που εξελέγη στην Μεσσηνία και αποτελεί από τα δυνατά στελέχη της επόμενης φάσης, ενώ έχει την δυνατότητα να κινείται μεταξύ προεδρικών και «53+». Στην Κ.Ο. ανήκουν και άλλα στελέχη που εξελέγησαν και αποτελούσαν και επιθυμία του Αλ. Τσίπρα, όπως του Γιάννη Μπουρνούς, της Κατερίνας Νοτοπούλου, κ.α. , ενώ στο παιχνίδι παραμένουν και με ρόλο και άλλα στελέχη που δεν εκλέχτηκαν, όπως ο Γιωργος Σταθάκης της παλαιότερης γενιάς και η Ράνια Σβίγκου από τη νεώτερη.
Η ομάδα των «53+» έχασε δυνάμεις και έχει μειωμένη εκπροσώπηση στην Κ.Ο. με κύριο εκφραστή τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και μέλη κυρίως την Θεανώ Φωτίου και τον Θοδωρή Δρίτσα, καθώς αρκετοί, όπως π.χ. ο Παναγιώτης Μαντάς, η Αννέτα Καββαδία, ο Χρήστος Καραγιαννίδης, κ.α. δεν κατάφεραν να εκλεγούν.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και το πώς θα κινηθεί το επόμενο διάστημα και η τριανδρία, Νίκου Βούτση, Νίκου Φίλη που επανεξελέγησαν με άνεση στην Α΄ Αθηνών (ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής πρώτος και ο πρώην υπουργός τρίτος) και Πάνου Σκουρλέτη, αλλά και το ρόλο που θα διαδραματίσουν πολύπειροι παράγοντες, όπως ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης που ήρθε πρώτος στο δυτικό τομέα της Β΄ Αθηνών.
Επίσης, ρυθμιστικός παράγοντας στα πλαίσια του μετασχηματισμού του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι και οι πάρα πολλοί πασοκογενείς που ανήκουν πλέον στην Κ.Ο., όπως π.χ. η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, ο Χρήστος Σπίρτζης, ο Θάνος Μωραϊτης, ο Γιάννης Ραγκούσης, κ.α.
Αντιπολιτευτικό κουστούμι
Προς το παρόν όμως το κρίσιμο είναι να προσαρμοστεί η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στη νέα κατάσταση και στα καθήκοντα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Ο ίδιος ο Αλ. Τσίπρας έχει ξεκαθαρίσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι στην πρώτη γραμμή υπεράσπισης των μέτρων που προώθησε κατά την διάρκεια της κυβερνητικής του θητείας και είχαν κοινωνικό πρόσημο, όπως οφείλει στο 1,8 εκατ. ψηφοφόρους που τον στήριξαν.
Ως εκ τούτου ακόμα δεν έχει συμφωνηθεί ποιος θα είναι ο τρόπος που θα ασκήσει αντιπολίτευση, αν και η βασική γραμμή είναι: «θα κινηθούμε δομικά, προγραμματικά, θεσμικά, αλλά και μαχητικά». Μένει να φανεί ποιοι θα σηκώσουν το βάρος της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης στη Βουλή και αυτό αναμένεται να ξεκαθαριστεί στην πρώτη συνεδρίαση της Κ.Ο. την προσεχή Δευτέρα, όπου θα γίνει συζήτηση για την παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ στις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες θα υπάρξει για τις θέσεις των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων και των αρμόδιων τομεαρχών που θα ελέγχουν τους υπουργούς, ένα «πάντρεμα» παλαιών και έμπειρων στελεχών με νεώτερα πρόσωπα που μπήκαν στο προεκλογικό καμίνι και κινήθηκαν με επιτυχία.
Το νέο κόμμα
Το «κλειδί» όμως για την αντιπολιτευτική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ είναι η μορφή που θα έχει το κόμμα την επόμενη περίοδο και κυρίως εάν θα καταφέρει να είναι ένας μαζικός πολιτικός σχηματισμός που θα μετασχηματιστεί.
Αυτή η κυοφορία του μετασχηματισμού δεν είναι εύκολη και ήδη καταγράφονται διάφορες ενστάσεις, αν και κοινός τόπος όλων των κεντρικών στελεχών αποτελεί το εγχείρημα της Προοδευτικής Συμμαχίας. Το στοίχημα είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ –θέμα αλλαγής ονόματος δεν τίθεται αυτή τη στιγμή- θα μετεξελιχθεί σε ένα μαζικό και λαϊκό κόμμα.
Επίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ εκτός από το Κοινοβούλιο θα επιχειρήσει να στήσει και γέφυρες στην αυτοδιοίκηση και στα συνδικάτα, θέλοντας να υπάρξει και αντιπολίτευση σε κοινωνικό πεδίο, αλλά σε άλλη γραμμή από αυτή του 2012-2014, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα είναι μαχητική.
Ένας από τους «πιλότους» για τον μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ είναι το μοντέλο λειτουργίας του Εργατικού Κόμματος της Βρετανίας υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν. Εξάλλου, ο Αλ. Τσίπρας εμμένει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον εδραιώθηκε στο πολιτικό σκηνικό ως ο δεύτερος βασικός πόλος και είναι ο αδιαμφισβήτητος εκφραστής των αριστερών, προοδευτικών και δημοκρατικών δυνάμεων. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει και πολιτική πίεση προς τις δυνάμεις που στηρίζουν το ΚΙΝΑΛ το επόμενο διάστημα.
Συνέδριο επανίδρυσης
Κομβικό σημείο στην φάση του μετασχηματισμού του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί το ανοιχτό συνέδριο του κόμματος που θα γίνει προς τα τέλη του 2019, ή στις αρχές του 2020, εάν υπάρξουν μικρές καθυστερήσεις.
Στην πορεία προς το συνέδριο και στο πλαίσιο της επιχείρησης υλοποίησης του σχεδίου του Αλ. Τσίπρα είναι κρίσιμο, όπως λέει και ο ίδιος, να εγγραφεί το 10% ως μέλη από τους 1,8 εκατ. ψηφοφόρους. Άρα, ο κεντρικός στόχος είναι από τα 30.000 μέλη που έχει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ να φθάσει στα τέλη του φθινοπώρου ή τέλη του έτους, τις 170.000-180.000 μέλη.
Σε αυτό το πλαίσιο θα εξελιχθεί μια πλατιά καμπάνια οργανωτικής ανασυγκρότησης που θα δώσει έμφαση κυρίως στις ηλικίες 17-24 ετών, μια κατηγορία ψηφοφόρων που σε ποσοστό 38% ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ.
Η επιδίωξη είναι το συνέδριο να γίνει με νέα σύνθεση, αντιπροσωπευτική και του εκλογικού σώματος που στήριξε το ΣΥΡΙΖΑ και όχι με τους σημερινούς συσχετισμούς δυνάμεων που δεν έχουν καμία σχέση με το εκλογικό του ποσοστό. Γι’ αυτό και είναι κρίσιμο να προχωρήσει, το άνοιγμα στην κοινωνία και μετά να γίνει το συνέδριο.
Νέος γραμματέας
Το ενδιαφέρον για το ΣΥΡΙΖΑ σε αυτή τη νέα περίοδο είναι ότι το σχέδιο για το νέο κόμμα εάν θα το «τρέξει» και νέος γραμματέας. Η συζήτηση έχει προχωρήσει στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ για το στέλεχος που θα διαδεχθεί τον Πάνο Σκουρλέτη και ήδη στο παρασκήνιο ακούγονται και τα πρώτα ονόματα. Βέβαια η Κουμουνδούρου διεμήνυσε πως δεν τίθεται θέμα με τον Π. Σκουρλέτη.
Εάν προχωρήσει η διαδικασία αλλαγής του γραμματέα, τα πρόσωπα που συζητούνται είναι τα εξής:
Ο Νάσος Ηλιόπουλος, ένα πρόσωπο της νέας γενιάς που είναι στη νέα ηγετική ομάδα και δεν είναι βουλευτής. Το άλλο πρόσωπο είναι πασοκογενές και είναι η νεοεκλεγείσα βουλευτής με το ΣΥΡΙΖΑ, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου –η καλύτερη μεταγραφή κατά τον Ευκλείδη Τσακαλώτο- που έχει διατελέσει στο παρελθόν και γραμματέας του ΠΑΣΟΚ. Και κάποιοι συζητούν και το όνομα της Ρένας Δούρου, ενώ το στέλεχος που κατά πολλούς θα μπορούσε να αντεπεξέλθει από τη θέση της γραμματέως είναι η πολύπειρη Όλγα Γεροβασίλη που κατάφερε στην Αρτα, να παραμείνει ο ΣΥΡΙΖΑ στην πρωτιά.
Ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει τι θα γίνει με τη θέση του εκπροσώπου τύπου, αν και πάρα πολλοί λένε ότι καλό θα ήταν να παραμείνει η Έφη Αχτσιόγλου.
