Ακατανόητη χαρακτηρίζεται από διπλωματικούς κύκλους η επιλογή της Αθήνας να μη μετακινείται από τη στάση «ίσων αποστάσεων» στο παλαιστινιακό, παρά τη διεθνή κατακραυγή για τη νέα επιθετική κλιμάκωση του Ισραήλ στη Γάζα, ακόμα και από παραδοσιακούς συμμάχους του Τελ Αβίβ. Στάση, που αποκτά ιδιαίτερη αξία, καθώς η χώρα μας ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Αθήνα δεν στήριξε την πρόταση αναθεώρησης της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ–Ισραήλ, την οποία ενέκριναν χθες 17 υπουργοί Εξωτερικών των κρατών-μελών. Μάλιστα, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, Κάγια Κάλας, ξεκαθάρισε προς το Ισραήλ ότι η συνεργασία αυτή θα επανεξεταστεί μόνο αν διευκολυνθεί η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.
Πρόκειται για μία κομβικής σημασίας συμφωνία, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τον σημαντικότερο εμπορικό εταίρο του Ισραήλ, με συναλλαγές που αγγίζουν τα 45 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Ως εκ τούτου, η άσκηση πίεσης μέσω εμπορικών εργαλείων θεωρείται από πολλούς κρίσιμη για την ανακοπή της ισραηλινής στρατιωτικής δράσης.
Παράλληλα, η Ελλάδα δεν συνυπέγραψε την πρόσφατη κοινή δήλωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS), με την οποία 24 χώρες – ανάμεσά τους ισχυρά κράτη της Δύσης όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία και η Βρετανία – καλούν σε άμεση αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα. «Όταν ακόμα και οι πλέον ένθερμοι σύμμαχοι του Ισραήλ παραδοσιακά, κλιμακώνουν τις πιέσεις, αντιλαμβανόμενη ότι ο Νετανάχιου έχει υπερβεί κάθε ανεκτό όριο, είναι απορίας άξιο γιατί η Ελλάδα επιμένει να στηρίζει εμμέσως τον Ισραηλινό πρωθυπουργό» σημειώνουν διπλωματικοί αναλυτές.
Οι ίδιες πηγές, έφεραν ως παράδειγμα, το γεγονός ότι κατά την προχθεσινή του συνάντηση με τον Γ.Γ. του ΟΗΕ κ. Αντ. Γκουτέρες στη Νέα Υόρκη, ο πρωθυπουργός έκανε μία γενικόλογη αναφορά στην κατάσταση στην Παλαιστίνη, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για άμεση κατάπαυση του πυρός, προστασία των αμάχων και την ανάληψη διεθνών πρωτοβουλιών. Απέφυγε, ωστόσο, να καταδικάσει την κλιμάκωση κατά αμάχων από το Ισραήλ. Στο ίδιο κλίμα ήταν και οι αναφορές του Γιώργου Γεραπετρίτη σε συνέντευξή του στο Associated Press, όπου απηύθυνε έκκληση για άμεση εκεχειρία και μαζική ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα, αποφεύγοντας οποιαδήποτε, αποφεύγοντας, ωστόσο, την ευθεία κριτική προς το Ισραήλ.
Θέλοντας να διασκεδάσουν την παραπάνω εικόνα, διπλωματικές πηγές, έλεγαν χθες ότι ο υπουργός Εξωτερικών είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρωθυπουργό της παλαιστινιακής Αρχής και υπουργό Εξωτερικών, Μοχάμεντ Μουσταφά, όπου υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα ζητά άμεση κατάπαυση του πυρός» στη Λωρίδα της Γάζας.
Κατά τις ίδιες πηγές, η επικοινωνία που είχε ο Γιώργος Γεραπετρίτης με την ηγεσία της Παλαιστινιακής Αρχής πραγματοποιήθηκε ενόψει και της σημερινής, ανοικτής συζήτησης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την προστασία των αμάχων σε ένοπλες συγκρούσεις, μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες της προεδρίας της Ελλάδας.
Ο κ. Γεραπετρίτης τόνισε ότι, «ενώ η επανέναρξη της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα ήταν ένα πολύ αναγκαίο πρώτο βήμα, η απρόσκοπτη και μεγάλης κλίμακας βοήθεια παραμένει απαραίτητη για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και την ανακούφιση των δεινών των αμάχων. Η Ελλάδα ζητά άμεση κατάπαυση του πυρός».
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν τα εξής σχετικά με τη θέση της Ελλάδας για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και τη Λωρίδα της Γάζας:
- Η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή τάχθηκε υπέρ της ανεμπόδιστης ροής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
- Η Ελλάδα διατηρεί διαρκή επικοινωνία με την Παλαιστινιακή Αρχή, την οποία εξαρχής στήριξε ως τον μόνο νόμιμο εκπρόσωπο των Παλαιστίνιων. Σήμερα το πρωί ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών είχε εκ νέου επικοινωνία με τον Πρωθυπουργό και Υπουργό Εξωτερικών της Παλαιστινιακής Αρχής για το θέμα της ανθρωπιστικής βοήθειας.
- Με πρωτοβουλία της Ελλάδας ως προεδρεύουσας στο Συμβούλιο Ασφαλείας το μήνα Μάιο, συζητείται αύριο στη Νέα Υόρκη το θέμα της προστασίας των αμάχων, που αποτέλεσε και προτεραιότητα της θητείας της Ελλάδας. Στη συνεδρίαση θα προεδρεύσει ο Έλληνας υπουργός εξωτερικών.
- Η Ελλάδα συνέχισε να στηρίζει έμπρακτα την Υπηρεσία Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστινίους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA), παρά τις καταγγελίες που υπήρξαν σε βάρος της και τη διακοπή υποστήριξης από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
- Με πρωτοβουλία του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κράτη μέλη ανέλαβαν να παράσχουν ιατρική περίθαλψη σε τραυματισμένα παιδιά από τη Γάζα. Η Ελλάδα έχει ήδη υποδεχτεί σε νοσοκομεία 11 παιδιά και αναμένεται συνέχεια.
- Η Ελλάδα είναι μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και οφείλει να εκφράζεται για την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα θεσμικά και όχι μέσω πρωτοβουλιών δωρητών. Στο πλαίσιο αυτό συνυπέγραψε Κοινή Δήλωση των ευρωπαϊκών κρατών του Συμβουλίου Ασφαλείας για την ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και συμμετείχε στην Δήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της στο Συμβούλιο Ασφαλείας για το ίδιο θέμα.
Σκληρή κριτική από την αντιπολίτευση
Η απόφαση του Μαξίμου να μην καταδικάσει ευθέως την κυβέρνηση Νετανιάχου, προκάλεσε την έντονη αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης που κάλεσαν την κυβέρνηση να αλλάξει ρότα και να σταθεί στο πλευρό των ευρωπαϊκών χωρών που επικρίνουν την απάνθρωπη πολιτική του Ισραήλ στην Γάζα.
«Μπροστά στην τραγωδία της εθνοκάθαρσης που εξελίσσεται στη Γάζα, η μεγάλη πλειοψηφία των κρατών της ΕΕ στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων υποστηρίζοντας την ολλανδική πρόταση για την έναρξη αναθεώρησης της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ για πιθανές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» είπε και πρόσθεσε σχολιάζοντας την ελληνική στάση: «από αυτή τη μεγάλη συμμαχία 17 κρατών μελών, η Ελλάδα ήταν απούσα. Ο Πρωθυπουργός δεν βρήκε να πει δύο λέξεις ούτε στην ομιλία του στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης.
«Έχουμε χρέος απέναντι στον ελληνικό λαό να είμαστε πάντα στην όχθη του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» υπογράμμισε και συμπλήρωσε: «η κυβέρνηση οφείλει να καταδικάσει τα ειδεχθή γεγονότα στη Γάζα, στηρίζοντας ενεργά κάθε πρωτοβουλία για την άμεση κατάπαυση του πυρός και την προώθηση της λύσης των δύο κρατών στην περιοχή σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ».
Επί του θέματος τοποθετήθηκε και ο τομεάρχης εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρης Μάντζος, σημειώνοντας τα εξής: «Ο άμεσος τερματισμός των ισραηλινών βομβαρδισμών και των επιχειρήσεων εκκαθάρισης της Γάζας, η επανέναρξη της ομαλής ροής της ανθρωπιστικής βοήθειας, η απελευθέρωση των ομήρων της Χαμάς, ο τερματισμός των εποικισμών και η αναγνώριση του Παλαιστινιακού Κράτους στην περιοχή είναι τα απολύτως αναγκαία βήματα για την αποσυμπίεση της κρίσης και την οριστική και δίκαιη επίλυση του ζητήματος.
Η Ελληνική Κυβέρνηση οφείλει να εγκαταλείψει την πολιτική της «αφωνίας» και να καταδικάσει τα γεγονότα στη Γάζα, στηρίζοντας ενεργά κάθε πρωτοβουλία για την άμεση κατάπαυση της βίας, την επιστροφή όλων των ομήρων και την έναρξη συνομιλιών με στόχο τη λύση των δύο κρατών στην περιοχή, σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΟΗΕ».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο αρχηγός της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης. «Πριν από λίγο επικοινώνησε μαζί μου ο Πρέσβης της Παλαιστίνης στην Ελλάδα για να μου εκφράσει τη βαθιά απογοήτευση του για την απουσία της Ελλάδας από την κοινή δήλωση 22 χωρών, μεταξύ των οποίων Γαλλία, Γερμανία, Καναδάς, Βρετανία, Αυστραλία, με την οποία καλούν το Ισραήλ να επιτρέψει πλήρη πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας» ανέφερε και πρόσθεσε: «Κύριε Μητσοτάκη, Φτάνει πια! Σήμερα, στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που η χώρα μας είχε την προεδρία, μείνατε σιωπηρός για το έγκλημα στη Γάζα. Ο ΟΗΕ δήλωσε ότι μέσα στις επόμενες 48 ώρες 14.000 βρέφη μπορεί να πεθάνουν στη Γάζα αν δεν λάβουν ανθρωπιστική βοήθεια. Όσο δεν παίρνετε θέση, είστε συνένοχος στη δολοφονία τους. Χειροκροτητής της γενοκτονίας».
Σκληρή κριτική προς την κυβέρνηση άσκησαν επίσης ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ. Πιο συγκεκριμένα, ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή -με πρώτη υπογράφουσα τη Ρένα Δούρου- με την οποία επικρίνει τον Κυριάκο Μητσοτάκη για «τη μη υπογραφή της κοινής πρωτοβουλίας επτά Ευρωπαίων ομολόγων του για να μπει τέλος “στην ανθρωπογενή ανθρωπιστική καταστροφή που συντελείται μπροστά στα μάτια μας στη Γάζα”».
Αιχμηρός απέναντι στην κυβέρνηση υπήρξε και ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Λευτέρης Νικόλαος Αλαβάνος για τη στάση της κυβέρνησης. «Η στάση της ΕΕ, των κρατών-μελών της και της ελληνικής κυβέρνησης, τα ‘δύο μέτρα και δύο σταθμά’, η κυνική δηλαδή στήριξη του κράτους-κατακτητή Ισραήλ, δεν απηχεί τις απόψεις του λαού, των εργατικών σωματείων και συνδικάτων, της νεολαίας, που εξαρχής έχουν αγκαλιάσει την υπόθεση του Παλαιστινιακού λαού» ανέφερε.
