Η Λευκωσία ανακοίνωσε πως εγκαταλείπει το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου. Όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνού, το έργο με την κατασκευή καλωδίου «δεν είναι βιώσιμο».
Ο ρόλος της Τουρκίας
Υπενθυμίζεται πως η ηλεκτρική διασύνδεση είχε μπλοκαριστεί μετά από παρέμβαση της Τουρκίας. Η Άγκυρα είχε προσπαθήσει επανειλημμένα να σταματήσει το έργο, φτάνοντας μάλιστα τον Ιούλιο να στείλει ακόμη και πολεμικά πλοία για να ανακόψουν την πορεία των ερευνητικών σκαφών.
Με την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία των ΗΠΑ διαμορφώθηκαν νέα γεωπολιτικά δεδομένα. Παράλληλα η Τουρκία έχει αναβαθμίσει τη θέση της στη διεθνή πολιτική σκηνή τόσο με τον ρόλο της στη Συρία, αλλά και στο Ουκρανικό, όσο και με την ισχυρή πολεμική βιομηχανία της, που την καθιστά σημαντικό συνεργάτη για τους Ευρωπαίους, οι οποίοι σχεδιάζουν τον επανεξοπλισμό τους, αλλά στερούνται των απαραίτητων παραγωγικών δυνατοτήτων.
► Η Τουρκία δεν αγοράζει, πουλά όπλα σε όλο τον κόσμο – Πώς «έχτισε» πολεμική βιομηχανία
Ο Ομέρ Τσελίκ, εκπρόσωπος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε την Τρίτη πως «η δύναμη της Τουρκίας δεν αποτελεί απειλή, αλλά είναι εγγύηση της ειρήνης». Σε κάθε περίπτωση, τόνισε, «στο Αιγαίο, στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και σε άλλα μέρη, κανείς δεν πρέπει να επιχειρεί λάθος ενέργειες».
Τα ζητήματα, ανέφερε, «πρέπει να επιλύονται με διαπραγματεύσεις και διπλωματία» και όχι να αφήνονται να κλιμακώνονται επί του πεδίου. «Σε μια περίοδο που ο κόσμος βιώνει ήδη μεγάλες πιέσεις και πυροδοτούνται ρήγματα, δεν χρειάζεται περισσότερη πίεση και νέα ρήγματα», προειδοποίησε.
► Global View: Η νίκη του Ερντογάν και το σύνδρομο της Αθήνας
Από το «πάγωμα» στο οριστικό τέλος
Το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης είχε αρχικά παγώσει στα μέσα Μαρτίου με τις πληροφορίες να ανέφεραν πως η ελληνική κυβέρνηση επαναξιολογεί το έργο, σταθμίζοντας κινδύνους και ευκαιρίες.
Τελικά η Λευκωσία φαίνεται πως έλαβε την απόφαση να τερματίσει το project λόγω «γεωπολιτικών» δεδομένων. Συγκεκριμένα σε συνέντευξή του στην Καθημερινή Κύπρου, ο υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, επικαλούμενος δύο ανεξάρτητες μελέτες, ανέφερε πως αυτές αποδεικνύουν ότι υπό τους συγκεκριμένους όρους το έργο Great Sea Interconnector (GSI) δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί.
«Έχω ενώπιόν μου δύο μελέτες από ανεξάρτητους και σοβαρούς οργανισμούς, οι οποίες καταλήγουν στο ότι αυτό το έργο δεν είναι βιώσιμο, με τους συγκεκριμένους όρους», δήλωσε χαρακτηριστικά.
► Η Τουρκία «έκοψε» το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου: Στον «πάγο» η ηλεκτρική διασύνδεση
«Ας αναρωτηθεί η Κομισιόν γιατί δεν προχωράει το έργο»
Ερωτηθείς τι είναι αυτό που καθιστά το έργο μη βιώσιμο και γιατί αυτή η συζήτηση κρατάει από το 2010, ο κ. Κεραυνός παραδέχτηκε έμμεσα το ρόλο της Τουρκίας στην εμπλοκή του. Όπως είπε «πρόκειται για ένα έργο πολύπλοκο με οικονομική, τεχνική και γεωπολιτική πτυχή».
«Θα ήθελα επίσης να σημειώσω και κάτι άλλο. Έχει από το 2010 που συζητείται αυτό το έργο και χαρακτηρίζεται ευρωπαϊκό, καθώς η Κομισιόν αποφάσισε να το χρηματοδοτήσει με 650 εκατομμύρια. Το ερώτημα που θέτω είναι γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που διαθέτει κονδύλια υπό αυστηρούς όρους και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, μετά από τόσα χρόνια δεν διερωτάται γιατί δεν έγινε αυτό το έργο;», κατέληξε.
Σε άλλη συνέντευξή του στο Sigma, ο υπουργός Οικονομικών υπογράμμισε ότι η Κύπρος δεν διαθέτει πολλά μέσα για να πιέσει την Κομισιόν, ωστόσο αναμένει «πιο πρακτικές κινήσεις» από την Ευρωπαϊκή Ένωση, πέρα από τις θεωρητικές τοποθετήσεις γύρω από το γεωπολιτικό ζήτημα.
Σχετικά με τις πληρωμές και τα 25 εκατ. ευρώ για τα οποία άναψε και το πράσινο φως το προηγούμενο διάστημα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου, ο υπουργός Οικονομικών υπογράμμισε ότι «με τα σημερινά οικονομικά, τεχνικά και γεωπολιτικά δεδομένα που χαρακτηρίζουν το έργο, η πληρωμή του ποσού των 25 εκατ. δεν είναι μια απλή υπόθεση. Χρειάζεται πρώτα η διασφάλιση κάποιων σοβαρών παραμέτρων».
Παραδοχή Κομισιόν για τον ρόλο της Τουρκίας
Σημειώνεται πως εκπρόσωπος της Κομισιόν, ερωτηθείς για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, δήλωσε πως «είναι σημαντικό για την ενεργειακή πολιτική και τις ενεργειακές υποδομές της περιοχής» και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να προχωρήσει.
Ωστόσο παραδέχτηκε πως η Τουρκία έχει σημαντικό λόγο στις εξελίξεις. Συγκεκριμένα ανέφερε πως ο Επίτροπος Ενέργειας έχει θέσει το ζήτημα στους Τούρκους αξιωματούχους, καθώς, όπως είπε, είναι «είναι σημαντικό να βρεθεί λύση».
► Γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση «χαϊδεύει» την Τουρκία και τον Ερντογάν
Η πρώτη αντίδραση της Ελλάδας
Σχολιάζοντας τις τελευταίες εξελίξεις, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης μιλώντας στο Open τόνισε ότι «το καλώδιο είναι ένα πολύ σημαντικό έργο και θέλουμε να ολοκληρωθεί». Αναφορικά με τις δηλώσεις του Κύπριου Υπουργού Οικονομικών, ο κ. Μαρινάκης τόνισε: «Το να απολογούμαστε εμείς για δηλώσεις αξιωματούχου άλλου κράτους – αδελφού κράτους – νομίζω πως ξεπερνάει τα όρια».
«Είναι πολύ σημαντικό έργο για την Ευρώπη και την Κύπρο, ένα αδελφό κράτος για εμάς. Υπάρχει πολύ σημαντική διάσταση του έργου, το έχει ξαναπεί ο πρωθυπουργός αυτό, η οποία είναι η οικονομική διάσταση. Επαναλαμβάνω πως δεν υπάρχει περίπτωση το σύνολο του δημοσιονομικού κόστους να το επωμιστούν οι Έλληνες φορολογούμενοι», ανέφερε και πρόσθεσε:
«Εμείς επιδιώκουμε το έργο αυτό, δεν αλλάζει η στάση μας. Ένα έργο που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, δεν θα μπορούσε να πει η κυβέρνηση πως οι Έλληνες φορολογούμενοι θα επωμιστούν το κόστος».
