«Οι εθνικοί χειρισμοί δεν ασκούνται σε καφενεία και τηλεοπτικά πάνελ και με εύπεπτες δημαγωγίες ή ανέξοδες κορώνες. Η ενεργή διπλωματία δεν είναι επαναστατική γυμναστική, δεν χωρούν ανευθυνότητες και επιπολαιότητες», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Βουλή, ενημερώνοντας το Σώμα των βουλευτών για τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.
Ο πρωθυπουργός θύμισε τα όσα έχει επιτύχει η κυβέρνηση τα τελευταία έξι χρόνια και στη συνέχεια αποκάλυψε ότι θα καλέσει όλα τα παράκτια κράτη της Ανατολικής Μεσογείου σε κοινή συνάντηση. «Η Ελλάδα δεν φοβάται να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με οποιονδήποτε», δήλωσε χαρακτηριστικά.
«Γιατί και πώς κάποιοι κατακρίνουν τόσο εύκολα αυτή την πολιτική των ήρεμων νερών; Θέλουμε φουρτούνες και εντάσεις. Οι ψευτοπατριώτες δηλώνουν ετοιμοπόλεμοι από τον καναπέ τους. Εμείς κινούμαστε με ρεαλισμό και σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Θέλουμε τη συνεργασία, αλλά στηρίζουμε την κυριαρχία μας με πράξεις και όχι με λόγια», είπε για τα ελληνοτουρκικά.
Αναλυτικά η ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη:
«Έρχομαι με αίσθημα ευθύνης και με διάθεση συγκλίσεων. Η παράδοση για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής επιβάλλει αυτό. Η Ελλάδα τα τελευταία 6 χρόνια έχει υπερασπιστεί σθεναρά τις αρχές της. Αλληλοεπιδρούμε με έναν κόσμο που αυτή τη στιγμή δοκιμάζεται. Δοκιμάζεται η Ευρώπη. Αμερική και Κίνα δημιουργούν ένα δίπολο, η Ρωσία προσπαθεί να βγει μπροστά και στη Μέση Ανατολή υπάρχει ρευστότητα. Αντιμετωπίζουμε την κλιματική κρίση, πανδημίες, μετακινήσεις πληθυσμών και την πρόκληση της τεχνητής νοημοσύνης.
Η ισχύς πλέον αντικαθιστά συχνά το δίκιο. Ήθελα να κάνουμε μια συζήτηση πιο ευρεία, όχι μόνο για το Παλαιστινιακό, όπως ήθελε ο κ. Ανδρουλάκης. Είναι πολύ σημαντικό να τοποθετηθούν οι πολιτικοί αρχηγοί, με την ελπίδα ότι σε αυτά τα θέματα θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.
Οι εθνικοί χειρισμοί δεν ασκούνται σε καφενεία και τηλεοπτικά πάνελ και με εύπεπτες δημαγωγίες ή ανέξοδες κορώνες. Η ενεργή διπλωματία δεν είναι επαναστατική γυμναστική, δεν χωρούν ανευθυνότητες και επιπολαιότητες.
Είμαι υπερήφανος γιατί η πατρίδα μας σήμερα στέκεται όρθια και με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις της. Ως ισότιμος εταίρος στο ΝΑΤΟ, ως πυλώνας σιγουριάς στην περιοχή, ως κόμβος ενέργειας, ως γέφυρα συνεργασιών. Το κατακτήσαμε αυτό χάρη σε μια σειρά από επιλογές. Δεν μπορούμε να μιλάμε για ισχυρή Ελλάδα, χωρίς να έχουμε δυνατή οικονομία.
Πρέπει να μιλήσουμε για το πού βρισκόμασταν το 2019 ως την αποτρεπτική δυνατότητα της χώρας. Έχουμε 24 Rafale, έχουμε αναβαθμισμένα F16, το 2028 θα πάρουμε τα πρώτα F35, αναμένουμε την πρώτη φρεάγατα Belhara, θα προστεθούν άλλες τρεις, είμαστε σε συζήτηση με την Ιταλία για άλλες φρεγάτες. Το ίδιο ισχύει και για τον στρατό ξηράς. Για πρώτη φορά συμμετέχει και η εγχώρια βιομηχανία. Οφείλουμε να επενδύσουμε σε πλατφόρμες στο πεδίο των σύγχρονων μαχών. Για πρώτη φορά αυτός ο στόχος επιτυγχάνεται. Είμαι σίγουρος από την Αριστερά θα πουν για μιλιταρισμό. Είναι ρεαλισμός. Ζούμε σε έναν επικίνδυνο κόσμο. Η χώρα μας πρέπει να είναι έτοιμη να υπερασπιστεί την επικράτειά της. Διασφαλίζουμε την ετοιμότητα, σε συνεργασία με την ενεργό διπλωματία.
Έχουμε αυξήσει τις συμμαχίες μας. Αναβαθμιζόμαστε σε έναν ενεργειακό πυλώνα.
Ακολουθήσαμε με μεθοδικότητα συγκεκριμένες κινήσεις. Οι έρευνες συνιστούν μια ακόμα σφραγίδα στο διαβατήριο της διεθνούς αξιοπιστίας. Αυτή η κυβέρνηση ξέρει και ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Ανεξάρτητα από όποιους εκνευρισμούς προκαλεί σε κάποιους. Τους τελευταίους μήνες δημιουργήσαμε δύο θαλάσσια πάρκα, προστατεύοντας το περιβάλλον αλλά και την κυριαρχία μας στις θαλάσσιες ζώνες μας. Αυτές οι ανακοινώσεις έγιναν ως συνέχεια του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού.
Αυτή η αναβαθμισμένη θέση της πατρίδας μας επιβεβαιώθηκε με την παρουσία μας στην πρώτη φάση για την ειρήνη στη Γάζα. Από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι η κατάπαυση του πυρός και η επιστροφή των ομήρων ήταν το πρώτο βήμα για την ειρήνη. Να γίνει εφαλτήριο για λύση του Παλαιστινιακού με δύο κράτη. Ήμασταν στην πρώτη γραμμή. Η Σύνοδος εδράζεται στον εγνωσμένο κύρος της πατρίδας μας. Η Ελλάδα είναι σε θέση, θα διεκδικήσει και θα πετύχει να είναι παρών σε όλα όσα γίνουν για τη Γάζα. Ήμασταν παρόντες από την αρχή. Η Ελλάδα αναγνώρισε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτόαμυνα, αλλά εκφράσαμε την αλληλεγγύη μας στον Παλαιστινιακό λαό. Στείλαμε αμέσως ανθρωπιστική βοήθεια, περιθάλψαμε παιδιά από τη Γάζα στα νοσοκομεία μας. Για την Ελλάδα η αναγνώριση ενός Παλαιστινιακού κράτους θα έρθει στο τέλος της διαδικασίας. Η Ελλάδα ενδυναμώνει τη σχέση της με το Ισραήλ. Είναι εταίρος στρατηγικός, ανεξάρτητα από την κυβέρνηση.
Για τη Μονή Σινά το θέμα έγινε αντικείμενο εκμετάλλευσης. Το ζήτημα των δικαιωμάτων επί της Μονής δεν προέκυψε χθες. Σήμερα έχει υπάρξει προκαταρκτική, κοινή κατανόηση των δύο πλευρών για το θέμα. Τον τελευταίο λόγο θα τον έχει η Ιερά Σιναϊτική Αδελφότητα, που θα διασφαλίζει στο διηνεκές τον χαρακτήρα της Μονής. Απαγορεύεται οποιαδήποτε μετατροπή της Μονής όπως και των υπόλοιπων λατρευτικών χώρων και υφίσταται μέριμνα για την παραμονή των μοναχών.
Στη Λιβύη δοκιμάζονται οι θεσμοί, με την παρουσία ξένων παραγόντων. Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες που έχουν δίαυλους επικοινωνίας και με τις δύο πλευρές. Κάποιοι θα γνωρίζουν ότι οι συζητήσεις είχαν ξεκινήσει από τη δεκαετία του 2000 για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Επιδιώκουμε διμερή οικονομική συνεργασία με τη Λιβύη και μια συνεργασία για τις μεταναστευτικές ροές.
Στη Συρία μετά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ, ανοίξαμε δίαυλους επικοινωνίας με τη νέα ηγεσία.
Οι σχέσεις με την Τουρκία δεν μπορούν να κινούνται από τις εντυπώσεις. Από τον Σεπτέμβριο του 2023 εντάξαμε τις σχέσεις μας σε ένα πλαίσιο τριών πυλώνων. Αποκαταστήσαμε ένα πλέγμα επαφών παρά τις διαφορές μας. Το αποτέλεσμα; Οι παραβιάσεις μειώθηκαν καθέτως, σχεδόν έχουν μηδενιστεί. Μόνο πέρυσι ήρθαν πολλοί Τούρκοι στα νησιά μας. Ο συντονισμός μεταξύ των δύο ακτοφυλακών έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο. Αναρωτιέμαι: Γιατί και πώς κάποιοι κατακρίνουν τόσο εύκολα αυτή την πολιτική των ήρεμων νερών; Θέλουμε φουρτούνες και εντάσεις. Οι ψευτοπατριώτες δηλώνουν ετοιμοπόλεμοι από τον καναπέ τους. Εμείς κινούμαστε με ρεαλισμό και σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Θέλουμε τη συνεργασία, αλλά στηρίζουμε την κυριαρχία μας με πράξεις και όχι με λόγια.
Η Ελλάδα ζητά να αρθεί η απειλή πολέμου από την γείτονα, επιμένοντας ότι η μοναδική διαφορά είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι κινήσεις μας επιβεβαιώνουν ότι δεν καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια.
Η κυβέρνηση με τη Λευκωσία κινήσαμε τις διαδικασίες να μπει στην ατζέντα των Ηνωμένων Εθνών το Κυπριακό. Σε αυτό το πλαίσιο συμμετείχαμε στην 5μερή της Νέας Υόρκης. Δεν τέθηκε ο όρος της κυρίαρχης ισότητας. Η Ελλάδα απορρίπτει το αίτημα της Τουρκίας. Δεν θα δεχθεί τετελεσμένα στην Κύπρο.
Κάποια ΜΜΕ φαντάζονται σενάρια. Έχω πολύ καλή συνεργασία με τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Όσοι ανακαλύπτουν προβλήματα και τριβές, ας κρατήσουν πιο χαμηλά την μπάλα.
Για την Ουκρανία καταδικάσαμε από την αρχή την τακτική της Ρωσίας. Τι θα σήμαινε μια άλλη στάση, μια βολική ουδετερότητα για την ασφάλεια της Κύπρου; Για την ασφάλεια της πατρίδας μας; Δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε κατοχές και τετελεσμένα. Διαφορετικά κανείς δεν θα ήταν ασφαλής στην Ευρώπη. Διαπιστώνω με χαρά ότι ελληνικές εισηγήσεις για τοίχος αεράμυνας βρίσκουν υποστηρικτές στην Ευρώπη. Είχα αποστείλει επιστολή, ζητώντας ακριβώς αυτό, τη δυνατότητα η Ευρώπη να χρηματοδοτήσει εργαλεία άμυνας. Με χαρά διαπιστώνω ότι στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συζητηθούν κι άλλες ελληνικές προτάσεις.
Πάγια θέση μας είναι ότι η αυτονομία της Ευρώπης πρέπει να διατηρηθεί χωρίς την παρουσία χωρών που δεν σέβονται τις αρχές. Με δικές μας πρωτοβουλίες τέθηκαν όροι στο πρόγραμμα SAFE. Πρέπει οι χώρες να έχουν υπογράψει διμερή συμφωνία. Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα σήμερα να μπλοκάρει την Τουρκία. Πρέπει να αρθεί το casus belli και η θεωρία των γκρίζων ζωνών.
Η αυτονομία της Ευρώπης δεν είναι απέναντι στις ΗΠΑ. Οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ είναι ακρογωνιαίος λίθος της διπλωματίας μας. Έχουμε ερείσματα και στα δύο κόμματα. Στέκομαι στη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα των F35, τη συνεργασία μας στη Σούδα και την Αλεξανδρούπολη. Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις εκτείνονται στην ενέργεια και στη θάλασσα. Η Ελλάδα ελέγχει ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου στόλου που μεταφέρει υγροποιημένο αέριο.
Τέλος, μια σύντομη αναφορά στα δυτικά βαλκάνια. Η Ελλάδα σταθερά από τη διακήρυξη της Θεσσαλονίκης στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών.
Στην ανατολική Μεσόγειο οι προκλήσεις είναι πολλές. Είναι ζητήματα που το διεθνές δίκαιο απαιτεί τη συνεργασία. Εμείς επιδιώκουμε τη συννενόηση με όλους τους γείτονες. Είναι στις προθέσεις μας να καλέσουμε όλα τα παράκτια κράτη, σε ένα φόρουμ, για να εξετάσουμε όλα όσα μας απασχολούν. Δεν διστάζουμε να καθίσουμε στο τραπέζι με οποιονδήποτε. Το κύρος της Ελλάδας έχει ενισχυθεί σημαντικά. Έχουμε περάσει σε μια εποχή που οι κινήσεις κυριαρχούν των κραυγών.
Η εξωτερική πολιτική δεν είναι μια επιλογή που ζητά την επιδοκιμασία. Είναι μια πολιτική που υπερβαίνει τους κομματικούς κύκλους. Οι διαφωνίες είναι θεμιτές. Όταν μιλάμε για την ασφάλεια της πατρίδας μας καλό θα ήταν να μιλάμε με μια φωνή. Ο υπουργός Εξωτερικών ενημερώνει τα κόμματα. Ο ίδιος μου λέει ότι πίσω από τις κλειστές πόρτες, οι συγκλίσεις επιτυγχάνεται. Στις κάμερες λέτε τα ανάποδα. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος έλεγε ότι η εξωτερική πολιτική δεν αποτελεί ζήτημα ευχών, αλλά σταθερού προσανατολισμού».
