Μέσα σε ένα περιβάλλον, εγχώριο και διεθνές εξαιρετικά διαφορετικό από εκείνο που φανταζόταν, μεταβαίνει σήμερα στη Θεσσαλονίκη ο Κυρ. Μητσοτάκης, για τις προπαρασκευαστικές επαφές εν όψει της επίσκεψής του στη ΔΕΘ το ερχόμενο Σαββατοκύριακο – της τελευταίας ως πρωθυπουργός της παρούσης κυβέρνησης.
Και είναι η πρώτη φορά από την ανάληψη των καθηκόντων του, που είναι αναγκασμένος να αποφασίσει το ακριβές μείγμα των μέτρων που θα εξαγγείλει, κυριολεκτικά στο πάρα πέντε της ομιλίας του στο Βελλίδειο, καθώς μία ημέρα νωρίτερα θα συνεδριάσουν εκτάκτως οι υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε, προκειμένου να λάβει ή όχι μέτρα επείγοντος χαρακτήρα για την αναχαίτιση της ενεργειακής ακρίβειας, ενώ δύο μόλις μέρες νωρίτερα, στις 7 Σεπτεμβρίου θα δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Εκεί θα φανούν και τα όποια δημοσιονομικά περιθώρια υπάρχουν για παροχές.
Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης έσπευσε να χαμηλώσει τον πήχη των προσδοκιών κατά την προχθεσινή του ομιλία στο υπουργικό συμβούλιο, καθώς είναι πλέον έντονος και εύλογος ο φόβος στο κυβερνητικό επιτελείο μήπως καλλιεργηθούν υπέρμετρες προσδοκίες, οι οποίες στη συνέχεια διαψευστούν, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τη δημοσκοπική πορεία της ΝΔ, σε μία περίοδο που σταθερά στο πολιτικό κάδρο βρίσκεται «καρφιτσωμένη» η υπόθεση των παρακολουθήσεων.
Η παρατεταμένη ακρίβεια, η οποία γίνεται ακόμα πιο επώδυνη για τα νοικοκυριά μετά τη λήξη της θερινής ραστώνης και τις αυξημένες απαιτήσεις του Σεπτεμβρίου πιέζει την κυβέρνηση να επιδείξει γενναιοδωρία στη στήριξη της κοινωνίας. Άλλωστε, το κλίμα είναι άκρως προεκλογικό και η φετινή ΔΕΘ θα πραγματοποιηθεί με το βλέμμα όλων στις κάλπες.
Από την άλλη πλευρά, το τοπίο διεθνώς αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι δύσβατο και η Ελλάδα, αν και διέφυγε από τον κλοιό της ενισχυμένης Εποπτείας, παραμένει σε στενή επιτήρηση από τις Βρυξέλλες, καθ οδόν και προς την απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας.
«Η κατάσταση θυμίζει το γνωστό μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα» παραδέχεται κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, προσθέτοντας ότι όσο αδήριτη είναι η ανάγκη περαιτέρω στήριξης της κοινωνίας – με αβέβαιες τις συντεταγμένες των επόμενων μηνών – τόσο σημαντική είναι και η διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας.
Υπ αυτή την έννοια, στο ΥΠΟΚ αλλά και στο Μέγαρο Μαξίμου γράφουν και σβήνουν για να «αβγατίσουν» όσο γίνεται τα μέτρα που θα μπουν στο μικρό, πάντως, «καλάθι» της ΔΕΘ. Και αυτό, με δεδομένο ότι η κυβέρνηση δεν θα ενδώσει, όπως διαμήνυσε ο κ. Μητσοτάκης, σε πιέσεις πέραν των ανώτατων ορίων που μας δίνει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Τα μέτρα για την ενεργειακή ακρίβεια
Αυτό στο οποίο ποντάρει το κυβερνητικό επιτελείο, είναι μία γενναία ευρωπαϊκή απάντηση στην ενεργειακή λαίλαπα. Για το Σεπτέμβριο, οι εξαιρετικά αυξημένες τιμές του ηλεκτρικού – οι μεγαλύτερες στην Ε.Ε. χθες – έχουν απορροφηθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου από την κρατική επιδότηση. Το ερώτημα είναι τί θα γίνει τους επόμενους μήνες.
Κυβερνητικές πηγές παραδέχονται ότι εφόσον οι τιμές του φυσικού αερίου παραμείνουν στα σημερινά υψηλά επίπεδα (300 ευρώ ανά MWh)), πόσω μάλλον αν αυξηθούν, η στήριξη από το νέο χρόνο θα εξελιχθεί σε ένα «δύσκολο στοίχημα». Στο κυβερνητικό τραπέζι, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν μία σειρά από μέτρα, με βασικότερο την πριμοδότηση για μείωση στην κατανάλωση ενέργειας σε σπίτια και επιχειρήσεις. Η σύγκριση θα γίνεται με τον αντίστοιχη κατανάλωση πέρυσι και ο καταναλωτής που θα κάνει οικονομία θα λαμβάνει ένα μπόνους στον λογαριασμό του ως επιβράβευση.
Πριν από το τέλος του φθινοπώρου αναμένεται να τρέξει καμπάνια ενημέρωσης με συμβουλές στους πολίτες για «έξυπνη κατανάλωση». Δεδομένου ότι δεν μπορεί να υπάρξει υποχρεωτικότητα στους ιδιώτες να μειώσουν την κατανάλωση, θα καμπάνια στα ΜΜΕ αλλά και στα social media θα προταθούν έξυπνες λύσεις, με βάση και τις κατευθύνσεις που δίνονται αντίστοιχα στο εξωτερικό.
Παράλληλα θα υπάρξει προτροπή στους πολίτες για αντικατάσταση της θέρμανσης με φυσικό αέριο με άλλες πηγές. Για παράδειγμα με σύγχρονα κλιματιστικά οικονομικής κατανάλωσης, με χρηματοδότηση μέρους του κόστους αντικατάστασης, εφόσον εξασφαλιστούν τα σχετικά κονδύλια. Αλλά και προτροπή στους πολίτες να επωφεληθούν των προγραμμάτων «Εξοικονομώ» τα οποία ανανεώνονται συνεχώς.
Στο τραπέζι είναι και η αύξηση της επιδότησης για όσους το χειμώνα θα κανουν χρήση του φυσικού αερίου. Κυβερνητικές πηγές διευκρινίζουν ότι η επιδότηση στα τιμολόγια δεν μπορεί να είναι σε ποσοστά αντίστοιχα με αυτά στα τιμολόγια του ρεύματος αλλά εξετάζεται να είναι σημαντικά αυξημένη σε σχέση με πέρυσι.
Μεταξύ των μέτρων που επεξεργάζεται η κυβέρνηση είναι και η αύξηση του επιδόματος θέρμανσης σε ευάλωτα νοικοκυριά ή και η διεύρυνση των δικαιούχων, ανάλογα με την πορεία των δημοσίων εσόδων.
