Πολλά υποσχόμενες είναι οι θεραπευτικές επιλογές που έχουμε σήμερα στην φαρέτρα μας για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού και πιο συγκεκριμένα για τον πιο επιθετικό HER2 θετικό καρκίνο μαστού. Ιδιαίτερη πρόοδος σημειώθηκε τα τελευταία δύο χρόνια, στην αντιμετώπιση ασθενών στις οποίες οι άλλες διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές είχαν αποτύχει αλλά και ασθενών με μεταστάσεις.
Υπολογίζεται ότι 1 στις 8 γυναίκες θα αναπτύξει κατά τη διάρκεια της ζωής της καρκίνο μαστού, γεγονός που καθιστά τον καρκίνο του μαστού τον συχνότερο καρκίνο στις γυναίκες και τη συχνότερη αιτία θανάτου γυναικών από καρκίνο παγκοσμίως.
Η επιστημονική έρευνα, μας επέτρεψε, τα τελευταία χρόνια να διακρίνουμε υποκατηγορίες καρκίνου του μαστού, με βάση τις οποίες μπορούν να επιλεγούν οι βέλτιστες θεραπευτικές παρεμβάσεις, ανάμεσα σε μια πλειάδα επιλογών.
Σε δύο στις δέκα περιπτώσεις, τα καρκινικά κύτταρα παρουσιάζουν υπερέκφραση του υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα 2 (HER2). Στις περιπτώσεις αυτές, ο καρκίνος του μαστού χαρακτηρίζεται από πιο επιθετική βιολογική συμπεριφορά, αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μεταστάσεων και μειωμένη επιβίωση.
ΗER+ νόσος
Οι εξελίξεις στη HER2 θετική νόσο έχουν ρίξει άπλετο φως στην κατανόηση της μοριακής βιολογίας και τη βελτίωση της αντιμετώπισης της νόσου, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται πλέον υψηλό ποσοστό ίασης στα πρώιμα στάδια, αλλά και μακροχρόνια επιβίωση με εξαιρετική ποιότητα ζωής ακόμα και στις προχωρημένες περιπτώσεις.
Η ανάπτυξη μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι του HER2 θετικού καρκίνου μαστού -η τραστουζουμάμπη και αργότερα η περτουζουμάμπη, άλλαξαν δραματικά τη θεραπευτική προσέγγιση αυτών των ασθενών, αυξάνοντας την επιβίωση και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους.
Συνδυαζόμενα, τα δύο αυτά φάρμακα έχουν πιο ευνοϊκά αποτελέσματα, ενώ ο συνδυασμός τους έχει πλέον καθιερωθεί στην κοινότητα των ογκολόγων, χορηγούμενος τόσο μαζί με τη χημειοθεραπεία, όσο και ως θεραπεία συντήρησης. Σήμερα, ο συνδυασμός χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις τόσο της πρώιμης, όσο και της μεταστατικής HER2 θετικής νόσου.
Η πρόοδος της βιοτεχνολογίας έδωσε επιπρόσθετη ώθηση, καθώς συνέβαλε στη δημιουργία καινοτόμων μορφής υποδόριας χορήγησης αυτών των μονοκλωνικών αντισωμάτων, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και τη διευκόλυνση τόσο των ίδιων ασθενών, όσο και του υγειονομικού προσωπικού.
Θεραπείες από το στόμα
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας αναπτύχθηκαν διαδοχικά και άλλες αποτελεσματικές θεραπείες για τη HER2 θετική νόσο, συγκεκριμένα μικρομοριακοί αναστολείς τυροσινικής κινάσης που χορηγούνται από το στόμα (lapatinib, neratinib), σύμπλοκα αντισώματος με κυτταροτοξικό παράγοντα (T-DM1), αλλά και πολλαπλοί θεραπευτικοί συνδυασμοί με ή χωρίς χημειοθεραπεία ή ορμονοθεραπεία.
Τα τελευταία δύο χρόνια, αναπτύχθηκε επίσης ένα νέο σύμπλοκο μόριο (trastuzumab-deruxtecan), με εξαιρετικά υψηλή αποτελεσματικότητα σε ασθενείς μετά από αποτυχία δύο ή περισσοτέρων γραμμών θεραπείας. Το φάρμακο αυτό ήδη μελετάται για χρήση και στα πιο πρώιμα στάδια της νόσου.
Μια άλλη νέα θεραπεία, το tucatinib, αποτελεί έναν ιδιαίτερα αποτελεσματικό μικρομοριακό αναστολέα τυροσινικής κινάσης, που χορηγείται από το στόμα σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία (χάπια καπεσιταμπίνης) και του μονοκλωνικού αντισώματος τραστουζουμάμπη. Ο συνδυασμός φαίνεται ιδιαίτερα αποτελεσματικός σε ασθενείς με προσβολή του εγκεφάλου αλλά και σε ασθενείς η νόσος των οποίων έχει εξελιχθεί μετά από 2 προηγούμενες θεραπείες.
Το tucatinib έχει ήδη λάβει έγκριση, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Eυρωπαϊκή Ένωση.