Το κάπνισμα αδιαμφισβήτητα αποτελεί μία από τις πιο επιβλαβείς συνήθειες που μπορεί να βάλει κάποιος στη ζωή του, καθώς έχει συνδεθεί με καρκίνους και καρδιαγγειακά. Ενώ οι διάφορες πολιτικές έχουν αποτύχει να πείσουν τους καπνιστές να το διακόψουν, η συζήτηση και το …debate, τα τελευταία χρόνια, έχει στραφεί σε κάτι άλλο: Στην αντικατάσταση του κλασικού τσιγάρου με καπνικά προϊόντα που μειώνουν τη βλάβη στον οργανισμό. Την πραγματικότητα αυτή, άλλοι γιατροί την υποδέχονται με ανοιχτό μυαλό, άλλοι τη συζητούν ως κάτι που ίσως λειτουργεί και άλλοι πολλοί την απορρίπτουν χωρίς δεύτερη συζήτηση.
Έτσι, ενώ η μία έρευνα μετά την άλλη επιβεβαιώνει τη δυνατότητα κάποιων καπνικών προϊόντων να μειώσουν τη βλάβη στην ανθρώπινη υγεία από τη συνήθεια του καπνίσματος, γιατροί και θεσμικοί φορείς αρνούνται να στρέψουν τις στρατηγικές τους προς αυτή τη κατεύθυνση, όταν οι «ασθενείς» τους αρνούνται ούτως ή άλλως να διακόψουν το κάπνισμα.
Τώρα, 13 επιστημονικοί οργανισμοί και ενώσεις από τέσσερις ηπείρους υποστηρίζουν τη συναινετική δήλωση της SCOHRE, της Διεθνούς Εταιρείας ανεξάρτητων επιστημόνων για τον Έλεγχο του Καπνίσματος και τη Μείωση της Βλάβης από το Κάπνισμα, και υποστηρίζουν την εφαρμογή στρατηγικών μείωσης της βλάβης από το κάπνισμα. Η δήλωση συναίνεσης εκδόθηκε ενόψει της επερχόμενης 10ης Συνόδου της Διάσκεψης των Μερών (COP10) του ΠΟΥ FCTC στον Παναμά.
Η διακοπή και η πρόληψη του καπνίσματος, ενώ παραμένουν οι δύο πιο αποτελεσματικές και οικονομικά αποδοτικές ιατρικές παρεμβάσεις, δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν την επιδημία του καπνίσματος. Αντιθέτως, υπάρχουν ολοένα περισσότερα στοιχεία στη βιβλιογραφία ότι οι στρατηγικές μείωσης της βλάβης από το κάπνισμα μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των επιπτώσεων του καπνίσματος. Η χρήση λιγότερο επιβλαβών προϊόντων θα έχει θετική επίδραση σε πολλά άτομα που καπνίζουν τσιγάρο. Ωστόσο, το πιο ισχυρό μήνυμα του φετινού 6th Summit on Tobacco Harm Reduction Research & Policy ήταν ότι, καθώς αυξάνεται η διείσδυση των νέων αυτών προϊόντων στην αγορά, εντείνεται η αντίδραση στην παραδοχή ότι αποδίδει η στρατηγική μείωσης της βλάβης από το κάπνισμα μέσω της υποκατάστασης του τσιγάρου με εναλλακτικά του καπνού προϊόντα και – λανθασμένα – ο κίνδυνος από τη χρήση νικοτίνης εξομοιώνεται με τον κίνδυνο από το κάπνισμα τσιγάρων.
Ενόψει της επερχόμενης Συνόδου της Διάσκεψης των Μερών (COP10) του ΠΟΥ FCTC στον Παναμά, η SCOHRE εξέδωσε μια δήλωση ομοφωνίας που υπογραμμίζει τα οφέλη της στρατηγικής μείωσης της βλάβης από το κάπνισμα, η οποία υποστηρίζεται από δεκατρείς άλλους οργανισμούς που επιδιώκουν τον ίδιο σκοπό, δηλαδή η μείωση της βλάβης από το κάπνισμα να υιοθετηθεί ως συμπληρωματική στρατηγική δημόσιας υγείας για την καταπολέμηση του καπνίσματος και τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων.
Η δήλωση αυτή απεστάλη στον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε πολλούς αξιωματούχους της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων των DG SANTE, TAXUD, καθώς και σε κυβερνητικούς αξιωματούχους σε πολλές χώρες. Όλοι οι συνυπογράφοντες οργανισμοί αναγνωρίζουν ότι είναι επιτακτική ανάγκη να παρέχονται σε όλους τους ενδιαφερόμενους επιστημονικές πληροφορίες σχετικά με τον σχετικό χαμηλότερο κίνδυνο για την υγεία από τη νικοτίνη, συγκριτικά με τις επιπτώσεις στην υγεία από το κάπνισμα.
Τη δήλωση συνυπογράφουν οι εξής: European Medical Association (EMA), New Nicotine Alliance {Ιρλανδία}, Platform for the Reduction of Harm due to Tobacco Consumption {Ισπανία}, Indonesian Tar Free Coalition (KABAR) {Ινδονησία}, DIRETA {Βραζιλία}, Tunisian Society of Tobaccology and Addictive Behaviors {Τυνησία}, Associazione Nazionale Consumatori Vaporizzatori Personali (ANPVU) {Ιταλία}, Densaulyk Harm Reduction Association {Καζακστάν}, Polish Society of Public Health {Πολωνία}, New Nicotine Alliance {ΗΒ}, UKVIA {ΗΒ}, Hungarian Scientific Association for Harm Reduction and Environmental Diseases {Ουγγαρία}, Quit for Good {Φιλιππίνες}.
