Το διαβητικό σύνδρομο χαρακτηρίζεται από υπεργλυκαιμία, της οποίας η μη έγκαιρη αντιμετώπιση οδηγεί σε σοβαρές επιπλοκές. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι διαβήτη, οι οποίοι έχουν διαφορετική αιτιολογία εμφάνισης και θεραπευτική προσέγγιση, αλλά με παρόμοιες επιβαρύνσεις του οργανισμού αν δεν αντιμετωπισθούν έγκαιρα και ορθά.
Διαχρονικά, όμως, έχουν γεννηθεί και ανακυκλώνονται πολλές αναληθείς πληροφορίες σχετικά με τον διαβήτη και παραθέτουμε παρακάτω τους πιο συχνούς μύθους:
«Δεν έχω στενούς συγγενείς με διαβήτη, επομένως δεν κινδυνεύω»
Υπάρχουν γονίδια που συνδέονται με την εμφάνιση του διαβήτη και αυτό συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης. Εντούτοις, όμως, πολλές φορές η γενετική προδιάθεση μπορεί να διαπεράσει μια γενιά και να εμφανιστεί σε κάποια επόμενη, οπότε υπάρχουν άτομα με διαβήτη που δεν είχαν πρώτου βαθμού συγγενείς με το διαβητικό σύνδρομο.
«Θα αναπτύξω διαβήτη επειδή είμαι παχύσαρκος»
Αναμφίβολα, το αυξημένο σωματικό βάρος αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη. Εντούτοις, πολλά παχύσαρκα άτομα δεν εμφανίζουν διαβήτη ενώ άτομα με φυσιολογικό σωματικό βάρος εμφανίζουν. Επειδή, όμως, δεν γνωρίζουμε από πριν αν θα εμφανίσουμε διαβήτη, η υιοθέτηση ορθών υγιεινο-διαιτητικών συνθηκών με άσκηση και επιμελημένη διατροφή μαζί με την απώλεια του υπερβάλλοντος σωματικού βάρους θα μας προστατέψουν από την εμφάνιση διαβήτη.
«Επειδή καταναλώνω πολλή ζάχαρη θα εμφανίσω διαβήτη»
Η ινσουλίνη οδηγεί τη γλυκόζη μέσα στα κύτταρα και έτσι μειώνονται τα επίπεδά της στο αίμα. Στα διαβητικά άτομα, η ινσουλίνη είτε ελλείπει σε ποσότητα είτε δεν είναι δραστική και τότε τα σάκχαρα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα στην κυκλοφορία. Επομένως, ένα άτομο χωρίς διαβήτη και με φυσιολογική ινσουλινική έκκριση και δραστικότητα δεν κινδυνεύει. Η μακροχρόνια, όμως, πρόσληψη απλών υδατανθράκων, όπως η ζάχαρη, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης του διαβήτη, αφού ενδεχομένως θα οδηγήσει σε αύξηση σωματικού βάρους.
«Οι διαβητικοί πρέπει να καταναλώνουν μόνο τρόφιμα για διαβητικούς»
Τα άτομα με διαβήτη δεν υποχρεούνται να προμηθεύονται ειδικά τρόφιμα που προτείνει η βιομηχανία. Τα άτομα με τύπου 1 διαβήτη ακολουθούν ελεύθερο διαιτολόγιο, ενώ στον τύπου 2 προτείνεται δίαιτα χαμηλή σε απλούς υδατάνθρακες και σε ζωικής προέλευσης λιπαρά, πλούσια σε φυτικές ίνες και ολιγοθερμιδική αν είναι υπέρβαροι. Επίσης, δεν είναι απαραίτητο τα φρούτα και τα τρόφιμα να είναι ξινά και πικρά, όπως πιστεύουν πολλοί.
«Ο ιατρός μου συνέστησε να ξεκινήσω ινσουλίνη αλλά εγώ δεν θέλω»
Η θεραπεία με ινσουλίνη δεν αποτελεί τιμωρία. Στον τύπου 1 είναι η μοναδική επιλογή ενώ στον τύπου 2 που χαρακτηρίζεται από προοδευτική εξέλιξη, ο οργανισμός κάποια στιγμή δεν θα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του σε ινσουλίνη και επομένως επιβάλλεται να χορηγείται εξωγενώς. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα διάφορα βότανα και φυτικά εκχυλίσματα με θεωρητικές αντιδιαβητικές ιδιότητες δεν έχουν δειχθεί να παρέχουν επαρκή θεραπευτική κάλυψη και σαφώς η φαρμακευτική αντιδιαβητική αγωγή δεν αντικαθιστά, αλλά συμπληρώνει την προτεινόμενη διατροφή και άσκηση.
«Τα παιδιά με διαβήτη πρέπει να απαλλάσσονται από το μάθημα της γυμναστικής»
Δεν υπάρχει κανένας λόγος αποκλεισμού των παιδιών ή εφήβων με διαβήτη από το μάθημα της γυμναστικής. Απλά συνιστάται σε διαβητικούς τύπου 1 να αποφεύγεται όταν τα σάκχαρα αίματος υπερβαίνουν τα 300 mg/dl ή τα 250 με παρουσία οξόνης στα ούρα. Αντίθετα, στα παιδιά με τύπου 2 διαβήτη επιβάλλεται η άσκηση, αφού ως θεραπευτική επιλογή συνιστάται άσκηση για τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα.
«Θα διακόψω την αντιδιαβητική αγωγή όταν πέσουν τα σάκχαρά μου στο φυσιολογικό»
Πολλοί θεωρούν ότι όταν κατακτήσουν τα επιθυμητά επίπεδα σακχάρου, μπορούν να διακόψουν τη φαρμακευτική αγωγή και να επιτείνουν απλά τις καθημερινές υγιεινό- διαιτητικές τους συνήθειες.
Ο διαβήτης τύπου 2, όμως, εξελίσσεται συνεχώς και απαιτεί διαχρονικά την σταδιακή ενίσχυσή της αντιδιαβητικής αγωγής, ακόμα και με ινσουλίνη στα προχωρημένα στάδια. Στον τύπου 1 όπου υπάρχει παντελής έλλειψη ινσουλίνης, η διακοπή της ινσουλινοθεραπείας θα οδηγήσει σε μερικές ώρες στην ανάπτυξη διαβητικού κώματος.
Η ιατρική παραπληροφόρηση γύρω από τον διαβήτη στιγματίζει τη ζωή των ατόμων με διαβήτη και ευαισθητοποιεί την κοινή γνώμη προς λανθασμένες κατευθύνσεις. Έτσι, θα πρέπει να συζητούμε με τον γιατρό μας και να επιλύουμε μαζί του κάθε απορία μας.