Μοιραίο στάθηκε το τσίμπημα ενός τσιμπουριού για έναν ηλικιωμένο κτηνοτρόφο από την Ελασσόνα, ο οποίος προσβλήθηκε από τον Αιμορραγικό Πυρετό Κριμαίας–Κονγκό και τελικά υπέκυψε.
Ο άντρας, ηλικίας άνω των 70 ετών, νοσηλευόταν σε νοσοκομείο της Λάρισας με βαριά επιδείνωση της κατάστασής του. Αν και σπάνια, η νόσος έχει απασχολήσει τους ειδικούς εδώ και χρόνια λόγω της δυνητικής της εξάπλωσης.
Τι είναι ο Αιμορραγικός Πυρετός Κριμαίας–Κονγκό και πώς μεταδίδεται
Πρόκειται για μια σοβαρή ιογενή νόσο που προκαλείται από τον ιό του γένους Nairovirus. Ο κύριος τρόπος μετάδοσης είναι το τσίμπημα από μολυσμένα τσιμπούρια. Εναλλακτικά, μπορεί να μεταδοθεί και μέσω επαφής με μολυσμένο αίμα ή σωματικά υγρά, κάτι που καθιστά ευάλωτους τους εργαζομένους σε αγροτικές εργασίες, σφαγεία και τον τομέα υγείας.
Η ασθένεια πρωτοεμφανίστηκε το 1944 στην Κριμαία και το 1956 στο Κονγκό — από όπου πήρε και το όνομά της. Σήμερα εντοπίζεται σε περιοχές από τα Βαλκάνια και τη Ρωσία μέχρι την Ασία και την Αφρική.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση των περιστατικών και εξάπλωση σε περιοχές που προηγουμένως θεωρούνταν ασφαλείς. Χώρες όπως η Γεωργία, η Τουρκία, η Αλβανία και η Ισπανία έχουν καταγράψει κρούσματα, ενισχύοντας τις ανησυχίες των υγειονομικών αρχών για παγκόσμια εξάπλωση του ιού.
Συμπτώματα και σοβαρές επιπλοκές της νόσου
Η νόσος εμφανίζεται συνήθως 1 έως 14 ημέρες μετά την έκθεση. Σε περίπου 85% των περιπτώσεων είναι ήπια ή ασυμπτωματική. Ωστόσο, μπορεί να εκδηλωθεί με υψηλό πυρετό, ρίγη, μυαλγίες, πονοκέφαλο, κόπωση, ναυτία, εμετούς και διάρροια. Στις πιο βαριές περιπτώσεις, μπορεί να υπάρξουν αιμορραγικά επεισόδια, πολυοργανική ανεπάρκεια και ακόμη και θάνατος, με ποσοστά θνητότητας που αγγίζουν το 30-50% για νοσηλευόμενους ασθενείς.
Το ECDC προβλέπει υψηλό κίνδυνο για τη Μεσόγειο
Το 2023, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) αναθεώρησε τα δεδομένα κινδύνου για την εξάπλωση της νόσου στην Ευρώπη. Με νέα μοντέλα χαρτογράφησης, εντόπισε αυξημένη οικολογική καταλληλότητα για εξάπλωση της νόσου σε περιοχές όπως η Ισπανία, η Ελλάδα, η Αλβανία και η Δυτική Ασία.
Η Ισπανία αποτέλεσε χαρακτηριστικό παράδειγμα, καθώς αν και παλαιότερα δεν είχε καταγράψει περιστατικά, το 2022 σημειώθηκαν τέσσερα κρούσματα, εκ των οποίων τα δύο θανατηφόρα, ενώ άλλο ένα καταγράφηκε το 2024.
Σύσταση για αυξημένη επιτήρηση σε μεσογειακές χώρες
Η ανάλυση του ECDC κατέληξε στο ότι περισσότερες περιοχές της Ευρώπης εμφανίζουν πλέον περιβαλλοντικές συνθήκες που ευνοούν την εξάπλωση του ιού. Ο οδηγός του οργανισμού το 2023 τονίζει πως ακόμη και χώρες χωρίς προηγούμενα κρούσματα — ειδικά όσες έχουν μεσογειακές ακτές — πρέπει να παραμείνουν σε επιφυλακή.
Η επιδημιολογική εικόνα στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, έχουν καταγραφεί ελάχιστα περιστατικά της νόσου. Το μοναδικό εγχώριο επιβεβαιωμένο κρούσμα σημειώθηκε το 2008 στη Θράκη, ενώ το 2018 αναφέρθηκε και ένα εισαγόμενο περιστατικό από τη Βουλγαρία. Στην ίδια περίοδο, η Βουλγαρία κατέγραψε έξι κρούσματα, αναδεικνύοντας την περιοχή ως μια από τις πιο ευάλωτες στα Βαλκάνια.
