Τα νύχια, είτε των χεριών είτε των ποδιών, μπορούν να λειτουργήσουν ως δείκτης της συνολικής υγείας.
Αλλαγές στο χρώμα, την υφή, το σχήμα ή την ανθεκτικότητά τους μπορεί να αποτελούν προειδοποιητικά σημάδια για ποικίλες καταστάσεις — από αθώες έως σοβαρές. Αν παρατηρήσετε ξαφνικές αλλοιώσεις, καλό είναι να τις αξιολογήσετε εγκαίρως.
Πότε να ανησυχήσετε – Συχνά σημάδια:
- Αποχρωματισμός (π.χ. κιτρίνισμα, καφέ ή μαύρες ραβδώσεις)
- Αυλάκια, βαθουλώματα ή κυματισμοί
- Ευθραυστότητα, απολέπιση, αποκόλληση
- Πάχυνση ή παραμόρφωση του νυχιού
- Πόνος ή φλεγμονή γύρω από το νύχι
- Μυκητίαση
Πιο συχνή στα νύχια των ποδιών, ιδίως όταν υπάρχει υγρασία, τραυματισμός ή επαφή με κοινόχρηστους χώρους (π.χ. ντους γυμναστηρίων).
Συμπτώματα: κιτρίνισμα, πάχυνση, αποκόλληση, λευκές ή κίτρινες ραβδώσεις. Απαιτεί θεραπεία, καθώς μπορεί να επιδεινωθεί.
Βακτηριακές λοιμώξεις
Ένα μικρό τραύμα ή κόψιμο γύρω από την παρανυχίδα μπορεί να επιτρέψει την είσοδο μικροβίων, προκαλώντας πρήξιμο, ερυθρότητα και αλλαγές στο χρώμα (π.χ. πράσινο). Το νύχι μπορεί να παρουσιάσει αυλακώσεις ή κυματισμούς.
Τραυματισμοί και πίεση
Χτυπήματα ή χρήση στενών υποδημάτων μπορούν να προκαλέσουν υπονύχιο αιμάτωμα. Αν δείτε σκούρους αποχρωματισμούς που μετακινούνται με την ανάπτυξη του νυχιού, πρόκειται πιθανότατα για παροδικό τραυματισμό. Ωστόσο, συχνοί τραυματισμοί ενδέχεται να οδηγήσουν σε χρόνια αλλοίωση.
Δυσχρωμίες & μελάνωμα
Καφέ ή μαύρες κάθετες ραβδώσεις, ειδικά αν εντοπίζονται σε ένα μόνο νύχι, πρέπει να αξιολογούνται από δερματολόγο. Μπορεί να είναι ακίνδυνες χρωστικές αλλοιώσεις ή – σπανιότερα – πρώιμο σημάδι υπονυχιαίου μελανώματος.
Ψωρίαση
Η ψωρίαση συχνά επηρεάζει και τα νύχια. Εκδηλώσεις: βαθουλώματα, κιτρινοκόκκινες κηλίδες, λευκές γραμμές ή αποκόλληση. Το δέρμα κάτω από το νύχι μπορεί να παχύνει, ωθώντας το νύχι προς τα έξω. Απαιτεί ιατρική παρακολούθηση, καθώς συχνά συνυπάρχει με αρθρίτιδα.
Νεφρική νόσος
Οριζόντιες γραμμές (Beau’s lines), λευκές ραβδώσεις ή τραχύτητα στην επιφάνεια του νυχιού μπορεί να υποδεικνύουν χρόνια νεφρική δυσλειτουργία ή έλλειψη σιδήρου. Οι αλλαγές αυτές συνοδεύονται συχνά και από άλλα συστηματικά συμπτώματα.
Αρθρίτιδα
Σε ρευματολογικές παθήσεις μπορεί να σχηματιστούν μικρές κύστεις στις παρανυχίδες. Αν και συνήθως καλοήθεις, πρέπει να εξετάζονται, ιδίως αν συνοδεύονται από πόνο ή δυσκαμψία.
Στρες και ψυχοσωματικοί παράγοντες
Το έντονο στρες μπορεί να επηρεάσει τον κύκλο ανάπτυξης των νυχιών, προκαλώντας οριζόντιες γραμμές ή επιβράδυνση της ανάπτυξης. Τα σημάδια αυτά είναι αποτέλεσμα μεταβολικών αλλαγών και συχνά υποχωρούν με την αποκατάσταση της ψυχικής ισορροπίας.
Φάρμακα
Αντικαρκινικά, ορισμένα αντιβιοτικά και άλλα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν αποχρωματισμούς ή αλλαγές στη δομή του νυχιού. Οι αλλοιώσεις είναι συνήθως παροδικές, αλλά συνιστάται να ενημερώσετε τον γιατρό σας.
Έλλειψη θρεπτικών συστατικών
Η έλλειψη σιδήρου, βιταμινών του συμπλέγματος Β, ψευδαργύρου ή σεληνίου μπορεί να οδηγήσει σε εύθραυστα νύχια, ραβδώσεις ή κουταλοειδή σχήματα (koilonychia). Συχνά συνυπάρχουν με σημάδια κόπωσης, τριχόπτωση ή ξηρό δέρμα.
Πότε να απευθυνθείτε σε γιατρό
Αν η αλλαγή στο νύχι εμφανίζεται ξαφνικά, επιμένει για εβδομάδες ή συνοδεύεται από πόνο, φλεγμονή ή αποχρωματισμούς που δεν υποχωρούν, καλό είναι να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να αποτρέψει σοβαρότερες επιπλοκές.