Μετά από δύο ημέρες όπου ο ημερήσιος αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων κορονοϊού στην Ελλάδα κινήθηκε κάτω από τα 200, την Τετάρτη (26/8) ο ΕΟΔΥ γνωστοποίησε 293 νέες μολύνσεις, διατηρώντας σε ύψιστο συναγερμό τις υγειονομικές αρχές.
Όπως εξηγεί στο iEidiseis.gr o Γενικός / Οικογενειακός Ιατρός, Αν. Αρχίατρος ΕΔΟΕΑΠ, Ευάγγελος Φραγκούλης, η μικρή μείωση των μολύνσεων που παρατηρήθηκε στις αρχές της εβδομάδας δεν αποκλείεται να οφείλεται σε «θέματα τεχνικής φύσης» όπως η πραγματοποίηση λιγότερων δειγματοληψιών το Σαββατοκύριακο, σε σχέση με τις καθημερινές. «Φαίνεται πάντως πως ο αριθμός των κρουσμάτων διατηρείται σε ένα υψηλό επίπεδο», υποστηρίζει, τονίζοντας πως «σκοπός είναι να διατηρηθεί η κατάσταση σε ένα διαχειρίσιμο επίπεδο μέχρι και την πολυπόθητη έλευση του εμβολίου». Μέχρι τότε «έχουμε τις μάσκες, την κοινωνική αποστασιοποίηση, τα αντισηπτικά και τα τεστ ανίχνευσης του ιού».
Παράλληλα, ο κ. Φραγκούλης επισημαίνει πως «το φθινόπωρο με το άνοιγμα των σχολείων, την επιστροφή στους εργασιακούς χώρους και γενικότερα στους κλειστούς χώρους είναι δυνατόν να οδηγηθούμε σε νέα επιδημική έξαρση». Μάλιστα, «στην απευκταία περίπτωση η κατάσταση να γίνει ανεξέλεγκτη, ένα lockdown δεν μπορεί να αποκλειστεί».
Αναφερόμενος, εξάλλου, στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, δηλώνει πως πρέπει «να δοθεί προτεραιότητα στο άνοιγμα των σχολείων, όσο το δυνατόν με μεγαλύτερη ασφάλεια και όσο το δυνατόν γρηγορότερα, λαμβάνοντας υπόψη τα πολλά και δεδομένα οφέλη της εκπαίδευσης των παιδιών με φυσική τους παρουσία στο σχολείο».
Ανησυχία προκαλεί, ωστόσο, το γεγονός πως «το άνοιγμα των σχολείων ενδέχεται να αυξήσει περαιτέρω την εξάπλωση του ιού σε κοινότητες όπου η μετάδοση είναι ήδη υψηλή», όπως έχουν δείξει μοντέλα προσομοίωσης των ειδικών, καθώς και οι αμφιβολίες σχετικά «με το πόσο εφικτές και αποτελεσματικές είναι οι στρατηγικές μετριασμού του κινδύνου, όπως η χρήση υφασμάτινων μασκών και η τήρηση των αποστάσεων από τους μαθητές στα σχολεία», όταν υπάρχουν τάξεις των 25 μαθητών.
Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε ο κ. Ευάγγελος Φραγκούλης στο iEidiseis.gr:
Χθες, Τετάρτη, ο ΕΟΔΥ κατέγραψε ακόμη ένα αρνητικό ρεκόρ ημερησίου αριθμού κρουσμάτων, μετά από δύο ημέρες κατά τις οποίες οι μολύνσεις ήταν λιγότερες από 200. Πώς σχολιάζετε τα νέα δεδομένα;
«Η διακύμανση αυτή πιθανώς να οφείλεται και σε θέματα τεχνικής φύσης π.χ. μικρότερος αριθμός δειγματοληψιών το Σαββατοκύριακο σε σχέση με τις καθημερινές, καθώς είναι εμφανές πως κάθε Δευτέρα τα κρούσματα είναι σημαντικά μειωμένα.
Φαίνεται πάντως πως ο αριθμός των κρουσμάτων διατηρείται σε ένα υψηλό επίπεδο, χωρίς όμως, προς το παρόν τουλάχιστον, να βλέπουμε την εκθετική αύξηση στα κρούσματα και στους βαρέως πάσχοντες που φοβόμασταν βάσει της επιδημιολογικής εικόνας την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου».
Θεωρείτε πως τα μέχρι σήμερα υγειονομικά μέτρα επαρκούν για την αναχαίτιση της διαφαινόμενης έξαρσης του κορονοϊού στη χώρα;
«Θεωρείται πως η σειρά μέτρων που έλαβε η πολιτεία - με κυριότερο την γενικευμένη χρήση μάσκας σε κλειστούς χώρους - μπορεί να έχει αντίστοιχη επίδραση με ένα lockdown, αν υπάρξει πιστή εφαρμογή. Τα στοχευμένα περιοριστικά μέτρα, τοπικού χαρακτήρα, επίσης φαίνεται πως λειτούργησαν, έστω σε ένα βαθμό και παρά τα φαινόμενα κάθε είδους συνωστισμών των οποίων γίναμε μάρτυρες κατά τον Δεκαπενταύγουστο.
Το φθινόπωρο με το άνοιγμα των σχολείων, την επιστροφή στους εργασιακούς χώρους και γενικότερα στους κλειστούς χώρους είναι δυνατόν να οδηγηθούμε σε νέα επιδημική έξαρση. Εξάρσεις θα γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπίζονται με περισσότερο στοχευμένα μέτρα και όχι με περιορισμούς της μορφής του γενικευμένου lockdown. Στοχεύουν σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ή σε συγκεκριμένες δραστηριότητες που συμβάλλουν σε αυτό.
Σκοπός είναι να διατηρηθεί η κατάσταση σε ένα διαχειρίσιμο επίπεδο μέχρι και την πολυπόθητη έλευση του εμβολίου. Μέχρι τότε έχουμε τις μάσκες, την κοινωνική αποστασιοποίηση, τα αντισηπτικά και τα τεστ ανίχνευσης του ιού. Δεν υπάρχουν άλλα όπλα στη φαρέτρα μας προς το παρόν. Φυσικά, στην απευκταία περίπτωση η κατάσταση να γίνει ανεξέλεγκτη, ένα lockdown δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Βάσει υπολογισμών απαιτούνται 3 εβδομάδες γενικευμένου lockdown για να ελαττωθεί ο ρυθμός μετάδοσης μετά από μόλις μια εβδομάδα εκθετικής μετάδοσης. Η πρόληψη της διασποράς, επομένως, είναι πολύ προτιμότερη από την προσπάθεια αποκατάστασης της ζημιάς σε δεύτερο χρόνο».
Σε λίγες ημέρες αναμένεται η απόφαση για το άνοιγμα των σχολείων. Σας ανησυχεί το ενδεχόμενο αύξησης της μεταδοτικότητας του ιού μέσω των μαθητών;
«Ποιος μπορεί να μην ανησυχεί… Δεν είναι λίγοι αυτοί που παρατήρησαν πως τα μικρά παιδιά τους μένοντας μακριά από το σχολείο δεν αρρώστησαν ούτε μια φορά μετά την επιβολή του lockdown, καθώς η αποχή περιόρισε την μετάδοση όλων των παθογόνων… Η επιστροφή στο σχολείο και στις συναναστροφές σηματοδοτεί την επιστροφή και στις λοιμώξεις.
Στόχος όλων, βέβαια, είναι να δοθεί προτεραιότητα στο άνοιγμα των σχολείων, όσο το δυνατόν με μεγαλύτερη ασφάλεια και όσο το δυνατόν γρηγορότερα, λαμβάνοντας υπόψη τα πολλά και δεδομένα οφέλη της εκπαίδευσης των παιδιών με φυσική τους παρουσία στο σχολείο.
Τα δεδομένα από τον κόσμο δείχνουν ότι το άνοιγμα των σχολείων μπορεί να είναι χαμηλού κινδύνου σε κοινότητες με χαμηλούς ρυθμούς μετάδοσης SARS-CoV-2. Αντίθετα, Ευρωπαϊκά μοντέλα προσομοίωσης έχουν δείξει ότι το άνοιγμα των σχολείων ενδέχεται να αυξήσει περαιτέρω την εξάπλωση του ιού σε κοινότητες όπου η μετάδοση είναι ήδη υψηλή.
Είναι σημαντικό να υιοθετηθούν και να εφαρμοστούν επιμελώς μέτρα που περιορίζουν την εξάπλωση του COVID-19, τόσο μέσα στο σχολείο, όσο και έξω στην κοινότητα. Αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές, οι οικογένειες, οι δάσκαλοι και όλα τα μέλη της κοινότητας λαμβάνουν μέτρα για να προστατεύσουν τον εαυτό τους και τους άλλους, όπου ζουν, εργάζονται, σπουδάζουν και παίζουν.
Προβληματισμό σε σχέση με το άνοιγμα των σχολείων προκαλούν:
- η επιδεινούμενη επιδημιολογική κατάσταση στη χώρα και ο κίνδυνος το άνοιγμα των σχολείων να συμπέσει με μια περίοδο αυξημένης κυκλοφορίας του ιού στην κοινότητα
- οι αμφιβολίες σχετικά με το πόσο εφικτές και αποτελεσματικές είναι οι στρατηγικές μετριασμού του κινδύνου, όπως η χρήση υφασμάτινων μασκών και η τήρηση των αποστάσεων από τους μαθητές στα σχολεία. Πολλοί θεωρούν πως οι συνιστώμενες αποστάσεις είναι αδύνατον να τηρηθούν μεταξύ των μαθητών, όταν υπάρχουν τάξεις των 25 μαθητών.
Με τη συνεχή καταγραφή και ανάλυση των δεδομένων μπορεί να αποφασιστεί, αν κριθεί απαραίτητο, μια καθυστέρηση στην έναρξη της σχολικής χρονιάς ή και να επανεξεταστεί το ενδεχόμενο του διαχωρισμού των μεγάλων τμημάτων σε μικρότερα».
* Ο Ευάγγελος Φραγκούλης είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών. Εξειδικεύτηκε στη Γενική/ Οικογενειακή Ιατρική στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών. Κάτοχος M.Sc. στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας από το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, καθώς και μεταπτυχιακού διπλώματος στην Επείγουσα Προνοσοκομειακή Ιατρική από το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας. Διετέλεσε Αντιπρόεδρος Β’ της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής Ιατρικής (2018-2019) και Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Γενικής Ιατρικής (2011-2018), ενώ συνεργάστηκε με την τοπική ομάδα του WHO (ΠΟΫ) Europe στο Health Reform Support Programme στον τομέα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Είναι εθνικός εκπρόσωπος στο European Primary Care Cardiovascular Society (EPCCS), αναπληρωτής Αρχίατρος του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. και διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο οικογενειακής ιατρικής στη Νέα Σμύρνη από το 2010.