Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Ελέγχου & Προλήψεως Νοσημάτων (ECDC) σήμανε συναγερμό για τη ραγδαία εξάπλωση του μύκητα Candida auris σε νοσοκομεία σε όλη την Ευρώπη και κυρίως στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στην Ιταλία, στη Ρουμανία και στη Γερμανία.
Η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη θέση στην Ευρώπη σε εμφάνιση κρουσμάτων τα τελευταία 10 χρόνια και μάλιστα όπως αναφέρουν οι ειδικοί ο μύκητας έχει γίνει πλέον ενδημικός. Πρόκειται για έναν μύκητα που προκαλεί ολοένα και πιο εκτεταμένες επιδημίες και δυστυχώς δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα.
Είναι σχετικά ανθεκτικός και στα αντισηπτικά στα αντιμυκητιασικά φάρμακα και έχει την ικανότητα επιβίωσης σε διάφορες επιφάνειες ακόμη και σε ιατρικό εξοπλισμό. Μπορεί επίσης να μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, καθιστώντας δύσκολο τον περιορισμό του, όταν ξεσπάσει μια επιδημία.
Ο μύκητας Candida auris εντοπίζεται ιδιαίτερα σε νοσοκομεία και προσβάλλει ανθρώπους με εξασθενημένο ανοσοποιητικό και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές λοιμώξεις – ακόμη και απειλητικές για τη ζωή.
«Δεν τον εντοπίζουμε έξω από τα νοσοκομεία για τον λόγο ότι πολλαπλασιάζεται εκεί που οι άλλοι μύκητες δεν μπορούν, καθώς έχει αυτές τις αντοχές. Δεν βρίσκουμε περιστατικά εκτός νοσοκομείων γιατί οι μυκητιάσεις γενικά είναι σπάνιες εκτός νοσοκομείων», δήλωσε ο Αναπληρωτής Καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας, Γκίκας Μαγιορκίνης.
Και πρόσθεσε: «Είναι λοιπόν, θέμα της αυξημένης επιτήρησης, αλλά και σίγουρα είναι ένα καμπανάκι όπου χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην συνεχίζει να μεταδίδεται μέσα στα νοσοκομεία (…). Οπότε χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όταν μπαίνουμε σε νοσοκομεία. Να ακολουθούμε τα μέτρα υγιεινής, να πλένουμε τα χέρια μας, να μην ακουμπάμε όλες τις επιφάνειες και να μην βγαίνουμε έξω από το νοσοκομείο χωρίς να πλένουμε τα χέρια μας (…)».
«Και να τονίσουμε επίσης, ότι τα κοινά αντισηπτικά των χεριών δεν τον προλαμβάνουν. Χρειάζεται καλό πλύσιμο χεριών. Αυτό είναι το σημείο που θα πρέπει να έχει ο κόσμος ιδιαίτερη προσοχή […] Και γι’ αυτό το λόγο τονίζουμε ότι το πλύσιμο των χεριών δεν αντικαθίσταται με αντισηπτικά» κατέληξε μιλώντας στο Open ο κ. Μαγιορκίνης.
Ραγδαία αύξηση κρουσμάτων Candida auris στην Ελλάδα
Μεταξύ 2013 και 2023, αναφέρθηκαν στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΕ/ΕΟΧ) 4.012 κρούσματα λοίμωξης από τον μύκητα. Η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων. Συγκεκριμένα στην πρώτη πεντάδα βρίσκονται οι παρακάτω χώρες:
- Ισπανία (συνολικώς 1.807 κρούσματα)
- Ελλάδα (852 κρούσματα)
- Ιταλία (712 κρούσματα)
- Ρουμανία (404 κρούσματα)
- Γερμανία (120 κρούσματα)
- Τα στοιχεία για την Ελλάδα
Αίσθηση προκαλεί πως η αύξηση ήταν ραγδαία από το 2020 και μετά με αποκορύφωμα το 2023 όταν εντοπίστηκε σε 1.346 Ευρωπαίους ασθενείς, εκ των οποίων οι 451 ήταν στην Ελλάδα. Τα πρώτα κρούσματα στην Ελλάδα καταγράφηκαν μόλις το 2019. Πλέον διαγιγνώσκονται εκατοντάδες κρούσματα κάθε χρόνο. Η εξέλιξη των περιστατικών καταδεικνύει τη μεγάλη αύξηση:
- 2019 – 3 κρούσματα
- 2020 – 20 κρούσματα
- 2021 – 58 κρούσματα
- 2022 – 327 κρούσματα
- 2023 – 451 κρούσματα
Όσα πρέπει να γνωρίζεται για τον μύκητα Candida auris
Κύρια χαρακτηριστικά του Candida auris
- Πολυανθεκτικός στα αντιμυκητιακά: Πολλά στελέχη δεν ανταποκρίνονται στα συνήθη φάρμακα, κάτι που τον κάνει δύσκολο στη θεραπεία.
- Δύσκολος στην ταυτοποίηση: Συχνά συγχέεται με άλλους μύκητες αν δεν χρησιμοποιηθούν εξειδικευμένες εργαστηριακές μέθοδοι.
- Επιβιώνει στο περιβάλλον: Μπορεί να παραμένει για εβδομάδες σε επιφάνειες νοσοκομείων και να προκαλεί ενδονοσοκομειακές επιδημίες.
- Ποιους απειλεί περισσότερο ο Candida auris:
- Ασθενείς σε νοσοκομεία ή μονάδες εντατικής θεραπείας.
- Άτομα με σοβαρά ή χρόνια προβλήματα υγείας.
- Όσους έχουν καθετήρες, σωλήνες αναπνοής ή έχουν λάβει πολλά αντιβιοτικά/αντιμυκητιακά.
Προβλήματα που προκαλεί ο Candida auris
- Λοιμώξεις του αίματος.
- Λοιμώξεις στο κεντρικό νευρικό σύστημα
- Λοιμώξεις τα εσωτερικά όργανα.
- Λοιμώξεις σε τραύματα ή στο αυτί.
- Ουρολοιμώξεις
- Σε βαριές περιπτώσεις, μπορεί να γίνει απειλητικός για τη ζωή.
Γιατί ανησυχούν οι επιστήμονες για τον Candida auris
- Μεταδίδεται εύκολα σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα.
- Είναι ανθεκτικός στα συνήθη μέτρα απολύμανσης.
- Είναι εξαιρετικά επικίνδυνος ακόμη και θανατηφόρος σε σοβαρές λοιμώξεις.