Αποκλειστική συνέντευξη στο ieidiseis.gr παραχώρησε ο καθηγητής του τμήματος Γενετικής Ιατρικής κι Ανάπτυξης και διευθυντής του Health 2030 Genome Center στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, Εμμανουήλ Δερμιτζάκης. Ο καθηγητής μάς λύνει απορίες για την «ανοσία της αγέλης», την γενετική εξέλιξη του SARS-CoV-2 και δίνει μια ψύχραιμη εικόνα της φάσης που διανύουμε.
Η «συμπεριφορά» του SARS-CoV-2 είναι μετά από 10 μήνες πανδημία, πιο κατανοητή στην επιστημονική κοινότητα. Θα ήθελα να επιχειρήσετε μία πρόβλεψη, τι θα γίνει τον προσεχή χειμώνα στην Ελλάδα, την Ευρώπη, τον κόσμο αν δεν υπάρξει αποτελεσματικό εμβόλιο; Δείχνει σημεία εξασθένησης ο ιός σε κάποιο επίπεδο ή όχι; Είναι αρκετά τα μέτρα που λαμβάνονται στην Ελλάδα;
Η κατάσταση είναι κρίσιμη σε όλο τον κόσμο. Από τη μια πλευρά γνωρίζουμε καλύτερα τον ιό και τους τρόπους παρεμπόδισης στη μετάδοσή του αλλά και στη διαχείριση των ασθενών. Από την άλλη πλευρά, μπαίνουμε σιγά- σιγά σε περίοδο χειμώνα και θα μεταφερθούμε σε εσωτερικούς χώρους. Αυτό θα αυξήσει τη μετάδοση σε σχέση με τις συνθήκες μετά τα lockdown. Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι ο ιός έχει εξασθενήσει οπότε δεν πρέπει να μας δημιουργηθεί κάποιας μορφής ασφάλεια.
Τα μέτρα στην Ελλάδα ήταν καλά μέχρι τώρα. Νομίζω όμως ότι μια ψυχολογία χαλάρωσης τον Ιούλιο μάς έκανε να χάσουμε την αυτοσυγκέντρωση μας, με αποτέλεσμα να έχουμε χαμηλή συμμόρφωση τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Τώρα, για να αναστρέψουμε την κατάσταση και να μειώσουμε σημαντικά τα κρούσματα πριν μπούμε στο χειμώνα, θα χρειαστούν έντονα και εμπροσθοβαρή μέτρα. Η λογική των μέτρων βήμα-βήμα νομίζω ότι οδηγεί σε καθυστερήσεις και δεν έχουμε πολύ χρόνο.
Η στρατηγική της ανοσίας της αγέλης δεν πέτυχε ούτε στην Σουηδία ούτε πολύ περισσότερο στις ΗΠΑ. Παρόλα αυτά, το πλήθος όσων έχουν έρθει πια σε επαφή με τον ιό είναι μεγάλο παγκοσμίως. Θα παίξει κάποιο ρόλο στην εκτόνωση της πανδημίας;
Όχι σε καμία περίπτωση. Τα επίπεδα ανοσίας είναι στην καλύτερη περίπτωση 10%-15% οπότε είμαστε πολύ μακριά από τη συλλογική ανοσία. Αυτό θα επιτευχθεί μόνο με τα εμβόλια.
Πρόσφατα ο καθηγητής Γ. Μαγιορκίνης αναφέρθηκε στο ρόλο του γονιδιώματος στην ήπια ή σοβαρή νόσηση Covid-19. Αναζητείται ήδη το συγκεκριμένο γονίδιο που ανάλογα με την έκφραση του προστατεύει ή οδηγεί στο θάνατο από Covid-19;
Ως γενετιστής είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν γενετικοί παράγοντες οι οποίοι συνεισφέρουν στην πορεία της ασθένειας, και αυτό το είχα τονίσει από την αρχή της πανδημίας. Υπάρχουν ήδη κάποιες μελέτες που μας το δείχνουν αυτό, αλλά οι τρέχουσες μελέτες περιμένουμε ότι θα μας δείξουν πιο πολλά και συγκεκριμένα. Η εμβληματική δράση της Ελλάδας έχει και τέτοια μελέτη η οποία μπορεί να μας δώσει σύντομα κάποια αποτελέσματα.