Το μέγεθος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, που βαρύνουν τον ισολογισμό των τραπεζών, έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια ως το «βαρίδι» στα πόδια του τραπεζικού συστήματος, αλλά και της ελληνικής οικονομίας συνολικά. Η αντιμετώπισή του αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση, ώστε οι τράπεζες να επιστρέψουν στην κανονικότητα και να εστιάσουν ξανά στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.
Είναι γεγονός ότι το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει μειωθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, φθάνοντας σήμερα σε περίπου 75 δισεκατομμύρια ευρώ, από 107 που ήταν το Μάρτιο του 2016. Παρά τη μείωση, όμως, αντιστοιχεί σε ποσοστό άνω του 40% του συνόλου των πιστώσεων, ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ξεπερνά το 3,5%.Ιδιαίτερα στα χαρτοφυλάκια των ελεύθερων επαγγελματιών και των πολύ μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, το ποσοστό ξεπερνά το 60%.
Έχουμε, λοιπόν, πολύ δρόμο ακόμη να διανύσουμε. Στόχος των τραπεζών είναι να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια σε ποσοστό σημαντικά κάτω του 30% μέχρι το 2021. Ακόμη όμως και σε αυτή την περίπτωση, θα εξακολουθούμε να έχουμε το υψηλότερο μερίδιο στην ευρωζώνη. Υπάρχει, λοιπόν, ανάγκη δραστικότερων κινήσεων, οι οποίες θα συμβάλουν στην επιτάχυνση της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και της εξυγίανσης των τραπεζικών ισολογισμών.
Σε αυτό το πλαίσιο, αποτελεί θετική εξέλιξη η ανακοίνωση του σχεδίου της κυβέρνησης, για την τιτλοποίηση κόκκινων δανείων με κρατικές εγγυήσεις. Εφόσον το σχέδιο αυτό προχωρήσει, λειτουργώντας συμπληρωματικά στη στρατηγική της κάθε τράπεζας, η προσπάθεια επιστροφής στην κανονικότητα μπορεί να επιταχυνθεί σημαντικά.
Ζητούμενο, όμως, δεν είναι μια απλή μείωση του δείκτη, αλλά η συνολική απαλλαγή της πραγματικής οικονομίας από το βάρος των κόκκινων δανείων. Η αριθμητική μείωση είναι το πρώτο βήμα και είναι απαραίτητη για να αποδεσμευθούν κεφάλαια, που θα διοχετευθούν στην αγορά. Εξίσου απαραίτητη, είναι η εξυγίανση των δανείων που δεν ρευστοποιούνταικαι βέβαια η απαραίτητη και η ομαλή επανένταξη στο τραπεζικό σύστημα των επιχειρήσεων που καταφέρνουν να εξυγιανθούν.
Δεν πρέπει να λησμονείται ότι, πίσω από κάθε μη εξυπηρετούμενο επιχειρηματικό δάνειο, βρίσκονται άνθρωποι και θέσεις εργασίας. Είναι ανάγκη, λοιπόν, πέρα από την αριθμητική μείωση του δείκτη, είναι να δοθεί η ευκαιρία σε όσο το δυνατόν περισσότερες βιώσιμες επιχειρήσεις που βρέθηκαν σε οικονομική δυσχέρεια, η δυνατότητα να ρυθμίσουν τις υποχρεώσεις τους, να αναδιαρθρώσουν τη λειτουργία τους και να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους.
Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, οι τράπεζες έχουν κάθε λόγο να εστιάσουν στη στήριξη και την ενδυνάμωση των επιχειρήσεων. Γιατί η πραγματοποίηση νέων επενδύσεων, η διατήρηση και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, θα οδηγήσουν στην αύξηση της κατανάλωσης, των καταθέσεων, αλλά και της αξίας των δανείων. H ανάπτυξη, τόσο για τις επιχειρήσεις και την οικονομία, όσο και για τις τράπεζες, περνά μέσα από τη δημιουργία καλύτερων συνθηκών χρηματοδότησης.
Ο Κωνσταντίνος Μίχαλος είναι πρόεδρος του ΕΒΕΑ και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος
