Το «τιτίβισμα» περί σοβαρού εγκεφαλικού επεισοδίου του Ταγίπ Ερντογάν που στη συνέχεια διαψεύστηκε και προκάλεσε την σύλληψη 30 χρηστών του Twitter που δημοσίευσαν «ψευδή και αβάσιμα» μηνύματα για την κατάσταση της υγείας του Τούρκου προέδρου, δεν ήταν το πρώτο ούτε το τελευταίο επικοινωνιακό χτύπημα που αφορά την βιολογική κατάσταση του πρώτου πολίτη της χώρας.
Στην Τουρκία, από το 2019 μετά το Βατερλό που υπέστη ο Ερντογάν στις Δημοτικές Εκλογές των μεγάλων αστικών κέντρων με αποκορύφωμα την Κωνσταντινούπολη, ειδικοί, δημοσιογράφοι και δημοσκόποι παρακολουθούν στενά την εσωτερική πολιτική κατάσταση και την πορεία προς τις εθνικές εκλογές του 2023.
Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) τα τελευταία τρία χρόνια βρίσκεται σταθερά σε φθίνουσα τροχιά και τα δημοκοπικά ευρήματα δείχνουν ότι ο Τ. Ερντογάν αν και ελέγχει απόλυτα τον κρατικό μηχανισμό και τα ΜΜΕ, έχει χάσει στην νεολαία τα όποια ερείσματα διέθετε στους νέους ψηφοφόρους.
Βεβαίως ο τούρκος Πρόεδρος μπορεί να δείχνει πολιτικά αποδυναμωμένος και ευάλωτος στον δρόμο προς τις εθνικές εκλογές του 2023 αλλά όχι απαραίτητα με τον τρόπο που πιστεύουν οι περισσότεροι δυτικοί αναλυτές .
Μήνες τώρα υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Τ. Ερντογάν μπορεί να είναι πολύ άρρωστος ώστε να μπορέσει να θέσει υποψηφιότητα για την επανεκλογή του. Τον τελευταίο καιρό κυκλοφορούν βίντεο που εμφανίζουν τον Τούρκο Πρόεδρο να μην βρίσκεται σε καλή φυσική κατάσταση. Ορισμένα από αυτά δεν είναι τόσο ξεκάθαρα όσο άλλα, αλλά, όλα μαζί, εγείρουν προφανή ερωτήματα σχετικά με την υγεία του Ερντογάν.
-Σ´ ένα βίντεο ο πρόεδρος φαίνεται να χρειάζεται τη βοήθεια της γυναίκας του για να ανεβεί τα σκαλοπάτια…
-Σ´ ένα άλλο βίντεο φαίνεται να περπατάει με δυσκολία στο Ανιτκάμπιρ, το μαυσωλείο του ιδρυτή της Τουρκίας Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.
-Σ´ ένα άλλο βίντεο εμφανίζεται ο Ερντογάν να χάνει τα λόγια του και να τραυλίζει κατά τη διάρκεια ενός τηλεοπτικού χαιρετισμού για τα μέλη του ΑΚΡ.
Ενώ σε κάποια άλλα βίντεο τον τελευταίο καιρό φαίνεται αρκετά θλιμμένος. Στο μεταξύ οργιάζουν οι φήμες ότι ο Ερντογάν αντιμετωπίζει αυξημένη λήθη, κρίσεις αναπνευστικών προβλημάτων, σύγχυση, έμετο και εμφύτευση εσωτερικού απινιδωτή.
Σύμφωνα με τα social media, ο τούρκος πρόεδρος αύξησε τον αριθμό των γιατρών γύρω του, μείωσε τις συναντήσεις με τον Τύπο και άλλαξε τα παυσίπονα πριν από δημόσιες εκδηλώσεις.
Ο Ερντογάν είναι μόλις 76 ετών και παραμένει στην εξουσία επί 18 χρόνια.
- Τι θα γίνει αν ο Ερντογάν είναι αρκετά άρρωστος; Τι θα συμβεί εάν δεν επανεκλεγεί το 2023;
Σύμφωνα με το άρθρο 106 του τουρκικού Συντάγματος, ο αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι θα αναλάβει τις ευθύνες και τις εξουσίες που έχει τώρα ο Ερντογάν μέχρι να γίνουν εκλογές (σε 45 ημέρες) και να ορκιστεί ένας νέος πρόεδρος.
Οι Τούρκοι αναλυτές εκτιμούν ότι το ΑΚΡ θα διασπαστεί και ότι θα μπορούσε να κερδίσει οποιοσδήποτε από τους μεγαλύτερους πολιτικούς της αντιπολίτευσης. Όπως θα μπορούσε να είναι :
-Ο Έκρεμ Ιμάμογλου, ο οποίος νίκησε έναν πρώην πρωθυπουργό του ΑΚΡ (δύο φορές) για να γίνει δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης.
-Ο δήμαρχος Άγκυρας Μανσούρ Γιαβάς.
-Η Μεράλ Ακσενέρ που έχει την φήμη της «Σιδηράς Κυρίας».
Ωστόσο πολλοί είναι αυτοί στην Τουρκία που θεωρούν ότι σε περίπτωση αιφνίδιου θανάτου του Ερντογάν θα μπορούσε η χώρα να εκλέξει Πρόεδρο εντός 45 ημερών. Ο Ερντογάν, μέσω του ΑΚΡ, έχει αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο του κρατικού μηχανισμού και επομένως δεν θα μπορούν να εγγυηθούν το αδιάβλητο των εκλογών ώστε να είναι ελεύθερες και δίκαιες. Επίσης άλλο ένα σημαντικό στοιχείο, είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της δεκαετούς θητείας του Ερντογάν, οι άνθρωποι μέσα στον στενό κύκλο του ΑΚΡ έγιναν πλούσιοι και ισχυροί. Φαίνεται απίθανο λοιπόν ότι αξιωματούχοι, επιχειρηματίες, καναλάρχες και λοιποί παράγοντες των ΜΜΕ να διακινδυνεύσουν τόσο εύκολα τα κέρδη τους, υποτασσόμενοι στην αβεβαιότητα μιας πιο δημοκρατικής πολιτικής. Υπό αυτές τις συνθήκες, αξίζει να εξεταστεί το ενδεχόμενο ένας άλλος ισχυρός άνδρας να κυβερνήσει μια Τουρκία μετά τον Ερντογάν, ίσως σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Στο σύστημα Ερντογάν, εκτός από τον ίδιο, άλλες ισχυρές προσωπικότητες που θα μπορούσαν να τον διαδεχτούν είναι ο επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών Χακάν Φιντάν, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Χουλουσί Ακάρ και ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σόιλου.
Από τους τρεις παραπάνω , ο Ακάρ φαίνεται να είναι σε πιο πλεονεκτική θέση για να αναλάβει ηγεσία.
- Ο Φιντάν είναι πολύ γνωστός στους Τούρκους, αλλά λειτουργεί κυρίως πίσω από τις κλειστές πόρτες και τα μαύρα τζάμια της Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών.
- Ο Σόιλου έχει υποστεί ζημιά, αφού ο Τούρκος μαφιόζος Σεντάτ Πέκερ, εμφάνισε μια σειρά από βίντεο στο YouTube που αποκάλυπταν ότι ο υπουργός Εσωτερικών ήταν διεφθαρμένος και μέλος εγκληματικής οργάνωσης.
- Ο Ακάρ έχει επίσης ένα πλεονέκτημα έναντι του Φιντάν ή του Σοϊλού, την υποστήριξη των ενόπλων δυνάμεων. Αν και οι αναλυτές έχουν την τάση να μειώνουν τον ρόλο του στρατού στην τουρκική πολιτική, ωστόσο, ο Ακάρ, ως αρχηγός του επιτελείου κατά τη διάρκεια της απόπειρας πραξικοπήματος και αργότερα ως υπουργός Εθνικής Άμυνας, έπαιξε τον κεντρικό ρόλο στην αναμόρφωση των ενόπλων δυνάμεων μετά τον Ιούλιο του 2016, και τώρα μπορεί να θέσει υπό τον απόλυτο έλεγχο του το στράτευμα για να παίξει ξανά πολιτικό ρόλο… Στα πέντε τελευταία χρόνια ο Ακάρ ως υπουργός ήταν υπεύθυνος για το διορισμό του 65 % του σώματος αξιωματικών, συμπεριλαμβανομένων εκατοντάδων στρατηγών και ακόμη υψηλότερου ποσοστού υπαξιωματικών.
Ο Ακάρ διατηρεί καλές σχέσεις και ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τους Αμερικανούς. Η αμερικανική διοίκηση θα μπορούσε να δει ως αναγκαία μεταβατική λύση τον Ακάρ και να πει : «Εντάξει, δεν φαίνεται τόσο κακός. Δείχνει ρεαλιστής. Μπορούμε να συνεργαστούμε μαζί του ». Ωστόσο κανείς δεν πρέπει να περιμένει ότι ο Ακάρ θα είναι φιλικός προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Ακάρ αν και προέρχεται από παρόμοιο ιδεολογικό χώρο με εκείνον που κινείται ο Ερντογάν ωστόσο κυνήγησε μια άγρια εθνικιστική, αντιδυτική ομάδα αξιωματικών.
Ο Ακάρ ήταν επίσης ο άμεσα υπεύθυνος για την επιθετική στάση της Τουρκίας στη Μεσόγειο το καλοκαίρι του 2020 που έφερε την Άγκυρα εναντίον των δικών της συμμάχων στο ΝΑΤΟ Ελλάδα και Γαλλία. Θα ήταν δύσκολο για τον υπουργό Άμυνας να προσεγγίσει την πολιτική ικανότητα και το χάρισμα του Ερντογάν, αλλά με την πίστη του μεγαλύτερου μέρους του σώματος αξιωματικών, δεν θα δυσκολευτεί στην αρχή.