Οι Μόνιμοι Αντιπρόσωποι στην ΕΕ ενέκριναν σήμερα εντολή σχετικά με τους νέους κανόνες που θα επιτρέπουν στην Eurojust να διατηρεί, να αναλύει και να αποθηκεύει αποδεικτικά στοιχεία που αφορούν βασικά διεθνή εγκλήματα, όπως τα εγκλήματα πολέμου.
Μετά τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, υπάρχει εύλογη βάση να πιστεύεται ότι στην Ουκρανία έχουν διαπραχθεί και διαπράττονται εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου. Η ΕΕ θα λάβει, επειγόντως, όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει ότι όσοι διέπραξαν αυτά τα εγκλήματα στην Ουκρανία θα λογοδοτήσουν.
Οι εισαγγελικές υπηρεσίες στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και σε πολλά κράτη μέλη, καθώς και στην Ουκρανία, έχουν ξεκινήσει έρευνες σχετικά με τα γεγονότα αυτά. Ο συντονισμός και η ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων μεταξύ των διωκτικών αρχών σε διαφορετικές δικαιοδοσίες είναι σημαντική για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα αυτών των ερευνών. Επιπλέον, λόγω των συνεχιζόμενων εχθροπραξιών υπάρχει κίνδυνος να μην μπορούν να αποθηκευτούν με ασφάλεια στο έδαφος της Ουκρανίας αποδεικτικά στοιχεία που σχετίζονται με εγκλήματα πολέμου και, ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να δημιουργηθεί μια κεντρική αποθήκη σε ασφαλές μέρος.
Το σχέδιο νέων κανόνων θα επιτρέψει στην Eurojust:
- να αποθηκεύει και να διαφυλάσσει αποδεικτικά στοιχεία που σχετίζονται με εγκλήματα πολέμου, συμπεριλαμβανομένων δορυφορικών εικόνων, φωτογραφιών, βίντεο, ηχογραφήσεων, προφίλ DNA και δακτυλικών αποτυπωμάτων
- να επεξεργάζεται και να αναλύει αυτά τα αποδεικτικά στοιχεία, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπόλ, και να τα μοιράζεται με τις αρμόδιες εθνικές και διεθνείς αρχές, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου
Με βάση αυτή τη θέση, θα πρέπει τώρα να επιτευχθεί συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ώστε ο κανονισμός αυτός να εγκριθεί και να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατό.
Στις αρχές Μαρτίου, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, μαζί με άλλα κράτη εταίρους, αποφάσισαν να παραπέμψουν συλλογικά την κατάσταση στην Ουκρανία στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Στο Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 4ης Μαρτίου, οι υπουργοί ενθάρρυναν την Eurojust να ασκήσει πλήρως τον συντονιστικό της ρόλο και να τεθεί στη διάθεση του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, όπως απαιτείται.
Εκτός από την έρευνα του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ο Γενικός Εισαγγελέας της Ουκρανίας έχει ξεκινήσει έρευνα και οι αρχές πολλών κρατών μελών έχουν ξεκινήσει εθνικές έρευνες. Έχει επίσης συσταθεί κοινή ομάδα έρευνας από τις δικαστικές αρχές της Λιθουανίας, της Πολωνίας και της Ουκρανίας, με την υποστήριξη της Eurojust και τη συμμετοχή του γραφείου του εισαγγελέα του ΔΠΔ.
Έχουν αναπτυχθεί διάφορες άλλες πρωτοβουλίες για την υποστήριξη της συλλογής αποδεικτικών στοιχείων για πιθανά εγκλήματα πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής και επιχειρησιακής υποστήριξης για το ΔΠΔ και διαφόρων τύπων υποστήριξης για τις ουκρανικές αρχές.
Στα συμπεράσματά του της 24ης και 25ης Μαρτίου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανέλαβε ότι ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και προκαλεί μαζικές απώλειες ζωών και τραυματισμούς αμάχων. Η Ρωσία εξαπολύει επιθέσεις κατά του άμαχου πληθυσμού και στοχοποιεί μη στρατιωτικά αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων νοσοκομείων, ιατρικών εγκαταστάσεων, σχολείων και καταφυγίων. Αυτά τα εγκλήματα πολέμου πρέπει να σταματήσουν αμέσως. Οι υπεύθυνοι και οι συνεργοί τους θα λογοδοτήσουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.