Υπό κατάληψη από το Ιράν τελούν τα δύο ελληνόκτητα τάνκερ έπειτα από ρεσάλτο οργανωμένης στρατιωτικής επιχείρησης με ελικόπτερα το απόγευμα της Παρασκευής (27/5). Την ευθύνη για την κατάληψη των δύο ελληνικών πλοίων ανέλαβαν οι «Φρουροί της Επανάστασης» του Ιράν, ενώ το υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε με έντονο διάβημα και έκανε λόγο βίαιη κατάληψη που ισοδυναμεί με πειρατεία.
Η κίνηση του Ιράν αποδίδεται σε αντίποινα προς την Αθήνα για την κατάσχεση φορτίου αργού ιρανικού πετρελαίου που μεταφερόταν από ρωσικό δεξαμενόπλοιο στις 15 Απριλίου στην Κάρυστο και την απόφαση της Ελλάδας την Πέμπτη 26 Μαΐου να αποστείλει το φορτίο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όπως μετέδωσε το Lloyd's, η στρατιωτική επιχείρηση του Ιράν για την κατάληψη στα δύο ελληνικά πετρελαιοφόρα έγινε σε διεθνή ύδατα κατά τη διάρκεια πλου στον Περσικό Κόλπο. Πρόκειται για τα πλοία Suezmaxes Delta Poseidon και Prudent Warrior. Kαι τα δύο πλοία είναι υπό ελληνική σημαία και προσεγγίστηκαν από ιρανικά ελικόπτερα.
Συνοδεία πλοίων του πολεμικού ναυτικού του Ιράν, οδηγήθηκαν στα ιρανικά ύδατα, λίγα μίλια από την ακτή.
Φρουροί της Ισλαμικής Επανάστασης: Γιατί έγινε κατάληψη στα δύο ελληνικά τάνκερ
Το Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης IRGC ανακοίνωσε ότι «το Πολεμικό Ναυτικό του IRGC κατέλαβε δύο ελληνικά πετρελαιοφόρα λόγω παραβιάσεων στα γαλάζια νερά του Περσικού Κόλπου».
Σύμφωνα με τον τηλεοπτικό σταθμό Al-Mayadin που επικαλείται την ακτοφυλακή, η ιρανική ακτοφυλακή ότι κατάσχεσε τα δύο ελληνικά δεξαμενόπλοια ανοιχτά των ακτών Bandar Lengeh και Assaluyeh. Ιρανικά ΜΜΕ μετέδωσαν ότι οι ιρανικές δυνάμεις άφησαν τα πλοία να φορτώσουν και μετά προχώρησαν στην κατάσχεσή τους.
ΥΠΕΞ: Είναι πράξεις πειρατείας - Να αποφεύγουν οι πολίτες το Ιράν
Με εντολή του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Θεμιστοκλής Δεμίρης πραγματοποίησε έντονο διάβημα διαμαρτυρίας στον Ιρανό Πρέσβη στην Αθήνα, αναφορικά με την βίαιη κατάληψη δύο πλοίων ελληνικής σημαίας στον Κόλπο, ανακοίνωσε το ΥΠΕΞ.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση:
«Οι ανωτέρω πράξεις ισοδυναμούν ουσιαστικά με πράξεις πειρατείας.
Ο Γενικός Γραμματέας καταδίκασε έντονα τις πράξεις αυτές, οι οποίες αντιβαίνουν θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και της Διεθνούς Ναυσιπλοΐας.
Κάλεσε για την άμεση απελευθέρωση των πλοίων και των πληρωμάτων τους.
Τόνισε επίσης ότι οι πράξεις αυτές θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις σχέσεις ΕΕ-Ιράν.
Συγκεκριμένα, νωρίτερα σήμερα ελικόπτερο του ιρανικού πολεμικού ναυτικού προσνηώθηκε στο ελληνικής σημαίας πλοίο Delta Poseidon το οποίο έπλεε σε διεθνή ύδατα (22 ναυτικά μίλια από τις ακτές του Ιράν) στον Κόλπο.
Στη συνέχεια ένοπλοι αιχμαλώτισαν το πλήρωμα του πλοίου, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται δύο Έλληνες πολίτες.
Αντίστοιχο συμβάν αναφέρθηκε ότι συνέβη και σε άλλο πλοίο ελληνικής σημαίας, στο οποίο επέβαιναν επτά Έλληνες πολίτες, και που ευρίσκετο πλησίον των ιρανικών ακτών.
Το Υπουργείο Εξωτερικών έχει ήδη προβεί σε ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας, καθώς και συμμάχων και εταίρων της Ελλάδας.
Υπό το φως των ανωτέρω, το Υπουργείο Εξωτερικών συνιστά στους Έλληνες πολίτες να αποφεύγουν ταξίδια στο Ιράν.
Τα πλοία ελληνικής σημαίας καλούνται να ακολουθούν τις οδηγίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με το οποίο το Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε στενό συντονισμό και συνεχή επικοινωνία».
Πώς έγινε η κατάληψη στα ελληνικά δεξαμενόπλοια
Σύμφωνα με τα δεδομένα παρακολούθησης πλοίων από την Lloyd's List Intelligence, τα τελευταία σήματα AIS καταγράφηκαν από το Delta Poseidon την Παρασκευή, όπως και το Prudent Warrior, το οποίο κατασχέθηκε επίσης από ιρανικές δυνάμεις.
Το δεξαμενόπλοιο κατασκευής 2011 καταλήφθηκε και κατευθύνθηκε προς τις ιρανικές ακτές συνοδευόμενο από ιρανικό πολεμικό πλοίο.
Το δεξαμενόπλοιο είχε φορτώσει φορτίο στη Μπασρά του Ιράκ.
Σύμφωνα με την Lloyd's List Intelligence, ο προορισμός του δεξαμενόπλοιου ήταν οι Άγιοι Θεόδωροι, κοντά στην Κόρινθο, και το φορτίο θεωρείται ότι προοριζόταν για το διυλιστήριο της Motor Oil που βρίσκεται εκεί.
Το Delta Poseidon είναι μέρος του στόλου της Delta Tankers με έδρα την Ελλάδα.
Η Lloyd's List πληροφορήθηκε ότι το πέντε ετών suezmax της Polembros Shipping Prudent Warrior (IMO: 9753545) καταλήφθηκε επίσης από ιρανικές δυνάμεις.
Η διαμαρτυρία από Ιράν
Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Irna, το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν κάλεσε τον επιτετραμμένο της ελληνικής πρεσβείας στην Τεχεράνη για να διαμαρτυρηθεί για την κίνηση, κάνοντας λόγο για «ξεκάθαρη πράξη πειρατείας».
Το Ιράν διαμαρτυρήθηκε επίσης στον απεσταλμένο της Ελβετίας στην Τεχεράνη, η οποία εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ εκεί, για την κατάσχεση στην Ελλάδα του φορτίου από το aframax Lana (IMO: 9256860), που παλαιότερα ονομαζόταν Pegas.
«Οι επεμβάσεις έγιναν για αντίποινα»
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η επέμβαση των Ιρανών στα ελληνόκτητα πλοία έγινε ως αντίποινα για το φορτίου πετρελαίου που μετέφερε το δεξαμενόπλοιο Pegas και το οποίο είχε δεσμευτεί στην Κάρυστο.
Αρχικά, το δεξαμενόπλοιο δεσμεύθηκε με απόφαση της Αρχής για το Ξέπλυμα, με το επιχείρημα ότι ανήκε στη ρωσική Promsvyazbank. Πρόκειται για μία από τις τράπεζες της Ρωσίας εναντίον της οποίας έχουν τεθεί σε ισχύ οικονομικές κυρώσεις μετά τη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία.
Στη συνέχεια, βρέθηκε ότι το πλοίο είχε μεταβιβαστεί στην Transmorflot, που έχει ως έδρα τη Ρωσία, αλλά δεν συγκαταλέγεται στις εταιρείες που υπόκεινται σε οικονομικές κυρώσεις.
Η Αρχή ήρε την απόφαση δέσμευσης, ωστόσο, το πλοίο παρέμεινε στο αγκυροβόλιο της Καρύστου, κατόπιν παρέμβασης των ΗΠΑ. Το «Pegas» ή «Lana» βρισκόταν ήδη από το καλοκαίρι του 2021 στη «μαύρη» λίστα των ΗΠΑ για μεταφορά ιρανικού πετρελαίου.
Φόρτωσε 108.000 τόνους πετρελαίου από νησί του Ιράν πέρυσι τον Αύγουστο και έκτοτε φέρεται ότι αναζητούσε αγοραστή.
Στις 20 Απριλίου το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, επικαλούμενο διμερή συμφωνία δικαστικής συνδρομής μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας, ζήτησε τη δέσμευση του φορτίου του, με το επιχείρημα ότι τα έσοδα από την πώλησή του θα χρησιμοποιούνταν για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Το αίτημα συνδρομής διαβιβάστηκε στην Εισαγγελία Χαλκίδας και, όπως προκύπτει από διαβαθμισμένο έγγραφο με ημερομηνία 20 Μαΐου, το πρωτοδικείο της πόλης ενέκρινε τη μετάγγιση του πετρελαίου από τις δεξαμενές του «Lana» σε δύο μισθωμένα από τις ΗΠΑ δεξαμενόπλοια.
Το τάνκερ ήταν ναυλωμένο από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ
Αρχικώς, η κυβέρνηση των ΗΠΑ κατάσχεσε ένα φορτίο ιρανικού αργού πετρελαίου από δεξαμενόπλοιο με σημαία της Ρωσίας, που κρατούνταν στα ελληνικά ύδατα και στη συνέχεια ναύλωσε ένα δεξαμενόπλοιο ελληνικής ιδιοκτησίας, για να μεταφέρει το πετρέλαιο πίσω στις ΗΠΑ.
Το υπό ρωσική σημαία aframax Lana, που ονομαζόταν παλαιότερα Pegas, μπλοκαρίστηκε στις 15 Απριλίου από τις ελληνικές αρχές και παρέμεινε στο λιμάνι της Καρύστου εν αναμονή δικαστικής απόφασης.
Το απόγευμα της Δευτέρας, ένα δεξαμενόπλοιο Ice Energy της Dynacom ξεκίνησε μεταφορά από πλοίο σε πλοίο με το Lana στα ελληνικά ύδατα τέσσερα μίλια από τις ακτές της Καρύστου. Η επιχείρηση, η οποία αναφέρθηκε για πρώτη φορά από την ομάδα λόμπι των ΗΠΑ United Against Iran στο Twitter, επαληθεύτηκε χρησιμοποιώντας δεδομένα της Lloyd's List Intelligence.
Σύμφωνα με τη Lloyd’s, το τάνκερ που ελέγχεται από τον Γιώργο Προκοπίου, έχει ναυλωθεί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ για τη μεταφορά του πετρελαίου στις ΗΠΑ. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ δεν ήταν διαθέσιμο να σχολιάσει την επιχείρηση.
Η αμερικανική πρακτική της κατάσχεσης φορτίων από πλοία που υπόκεινται σε κυρώσεις, έχει αποδειχθεί αμφιλεγόμενη εντός της κοινότητας ναυτιλιακών ασφαλίσεων και πυροδότησε αρκετές νομικές προκλήσεις σε παρόμοιες υποθέσεις.
Ενώ οι λεπτομέρειες αυτού του περιστατικού δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί, οι ΗΠΑ έχουν υποστηρίξει ότι τέτοιες κατασχέσεις ήταν νόμιμες όταν συνδέονταν με μια ιρανική τρομοκρατική ομάδα υπό την έγκριση των ΗΠΑ, δίνοντάς τους τη δικαιοδοσία να ενεργούν σε διεθνή ύδατα.
Η κίνηση για την κατάσχεση του φορτίου δίνει τέλος στις εικασίες εβδομάδων για το πώς θα εξελισσόταν το ζήτημα με το πλοίο που μπλοκαρίστηκε στην Κάρυστο. Το aframax Lana, κατασκευής 2003, κρατήθηκε αρχικά στις 15 Απριλίου με βάση την πρώην ρωσική ιδιοκτησία του πλοίου και όχι για το ιρανικό φορτίο του. Η ειδοποίηση κατάσχεσης αποσύρθηκε αργότερα, καθώς ο νέος εγγεγραμμένος ιδιοκτήτης δεν περιλαμβανόταν σε κανέναν κατάλογο κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΠΝΟ: Κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου η ομηρία πληρωμάτων
Κάλεσμα προς την ελληνική κυβέρνηση και όλα τα εμπλεκόμενα διεθνή fora, να προβούν επειγόντως σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες ώστε να αφεθούν άμεσα ελεύθεροι όλοι οι ναυτικοί των δύο πλοίων που καταλήφθηκαν στον Περσικό Κόλπο από τις ιρανικές δυνάμεις, απευθύνει με σημερινή της ανακοίνωση η Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία.
«Ανεξάρτητα από την όποια επικαλούμενη αιτιολογία η κατάληψη εμπορικών πλοίων και η ομηρία πληρωμάτων αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και συνιστά επικίνδυνη εξέλιξη για τη διεθνή ναυσιπλοΐα, τα πληρώματα και το διεθνές εμπόριο», τονίσει η ΠΝΟ.
Παράλληλα καταδικάζει τη βίαιη κατάληψη των δύο Ελληνόκτητων και υπό Ελληνική σημαία δεξαμενοπλοίων.