Την ημέρα που μια φρικτή ρωσική πυραυλική επίθεση σκότωσε περισσότερους από 50 ανθρώπους σε ένα παντοπωλείο και μια καφετέρια στην ανατολική Ουκρανία, μια επισκέπτρια ρωτάει μια κορυφαία αξιωματούχο στο γραφείο της πώς το έθνος της μπορεί να επιβιώσει από αυτόν τον βάναυσο και εξαντλητικό πόλεμο.
Μετά από μια μακρά παύση, σύμφωνα με άρθρο γνώμης στη Washington Post, απαντά η πρώτη αναπληρώτρια πρωθυπουργός Γιούλια Σβιριντένκο: «Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Είναι ένας υπαρξιακός πόλεμος. Αυτό δεν είναι απλώς μια λέξη. Για τους εταίρους μας, είναι μια επιλογή αν θα μας βοηθήσουν ή όχι. Ακόμη και για τη Ρωσία, ο πόλεμος είναι μια επιλογή, αλλά για εμάς, δεν υπάρχει καμία επιλογή».
Η Γιούλια Σβιριντένκο, η οποία είναι επίσης υπουργός Οικονομίας, περιγράφει τα σχέδιά της για να κρατήσει τη χώρα λειτουργική μέσα από έναν μακρύ, εξαντλητικό αγώνα: Δάνεια για την έναρξη επιχειρήσεων και την προσέλκυση προσφύγων στην πατρίδα, επιδοτήσεις για τους αγρότες ώστε να καθαρίσουν τα χωράφια από τις νάρκες, ασφάλιση κατά του πολεμικού κινδύνου για την ενθάρρυνση των ξένων επενδύσεων. Μπορεί να ακούγεται σαν όνειρο. Όμως η ίδια σημειώνει ότι υπάρχει μια καθυστέρηση 40.000 ανθρώπων που υποβάλλουν αίτηση για κρατικά στεγαστικά δάνεια για να αγοράσουν σπίτια σε αυτή την κατεστραμμένη χώρα.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ταυτόχρονα σπαρακτικός και αναζωογονητικός. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να κρύψουν την κούραση ή τη θλίψη τους. Η σύγκρουση αιμορραγεί τη χώρα. Οι Ουκρανοί γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν να πολεμούν για πάντα επιδιώκοντας μια ίσως ανέφικτη νίκη, αλλά δεν θα σταματήσουν.
«Αν σταματήσουμε, τίποτα δεν έχει νόημα» είπε η Μαρία Μεζέντσεβα, βουλεύτρια από το Χάρκοβο της ανατολικής Ουκρανίας, κοντά στα ρωσικά σύνορα, προσθέτοντας: «Παρακολουθήσαμε τόσες πολλές κηδείες τους τελευταίους 18 μήνες. Σε κάθε μία, λέω με δάκρυα στα μάτια: Να διώξουμε τους Ρώσους από όλα τα κατεχόμενα εδάφη».
«Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, ο κόσμος έχει κουραστεί» ανέφερε ο Πάβλο Κλίμκιν, πρώην υπουργός Εξωτερικών, κατά τη διάρκεια ενός δείπνου σε ένα εστιατόριο. «Πέρσι, ήταν αυτοπεποίθηση, ίσως υπερβολική αυτοπεποίθηση. Τώρα, ο κόσμος αισθάνεται ότι πρόκειται για έναν κλασικό πόλεμο φθοράς. Σχεδόν κάθε οικογένεια έχει κάποιον νεκρό. Δεν θα προσπαθούσα να πουλήσω στον λαό μια επιλογή που υπολείπεται της νίκης. Γιατί είναι κάτι προσωπικό», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.
Καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, οι ελπίδες ότι η αντεπίθεση που άρχισε αυτό το καλοκαίρι, θα έφερνε μια επανάσταση, δεν έχουν πραγματοποιηθεί. Παρ' όλα αυτά, ο πρωθυπουργός, Ντένις Σμίχαλ, υποστήριξε ότι ο αγώνας θα συνεχιστεί και ότι σχεδιάζει έναν προϋπολογισμό για το επόμενο έτος που προϋποθέτει 12 ακόμη μήνες πολέμου. Μίλησε την Τετάρτη (04/10) σε μια συνάντηση με μια ομάδα από το Ινστιτούτο McCain. Στην ομάδα συμμετείχαν εκπρόσωποι εταιρειών όπως η Microsoft, η Palantir και οι κατασκευαστές μη επανδρωμένων αεροσκαφών Fortem Technologies και Skydio που βοηθούν την Ουκρανία.
Ωστόσο, οι Ουκρανοί είναι τώρα πρόθυμοι να μιλήσουν πιο ανοιχτά για τρόπους τερματισμού του πολέμου απ' ό,τι πέρσι. Σε ένα δείπνο με μια ομάδα βουλευτών σε ένα εστιατόριο στον ποταμό Δνείπερο, γίνεται μια θορυβώδης συζήτηση για την καλύτερη στρατηγική για τη διάσωση της χώρας.
Ο Ολεξίι Γκοντσαρένκo, βουλευτής της αντιπολίτευσης από την ταλαιπωρημένη Οδησσό στη Μαύρη Θάλασσα, πιέζει τα μέλη του κυβερνώντος κόμματος του Ουκρανού Προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. «Είμαι πολύ ανήσυχος. Γιατί; Ρίξτε μια ματιά στο μέτωπο. Δεν αλλάζει. Για έναν χρόνο δεν αλλάζει. […] Η Ουκρανία δεν μπορεί να πολεμήσει «όσο χρειαστεί, αυτό θα είναι καταστροφή». Αντί να πολεμήσει, όπως θέλει ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για να εκδιώξει τη Ρωσία από εδάφη που κατέχει από το 2014, όπως η Κριμαία, υποστηρίζει ότι η Ουκρανία θα πρέπει να ζητήσει εγγυήσεις ασφαλείας από το ΝΑΤΟ για να προστατεύσει τα εδάφη που κατέχει.
Άλλοι βουλευτές, όμως, διαφωνούν έντονα. «Φίλοι μου, δεν έχουμε επιλογή, θέλουν να μας διαγράψουν», λέει η Μαρία Μεζέντσεβα. «Ο στρατιωτικός τρόπος υπεράσπισης της χώρας μας είναι ο μόνος δυνατός», ανέφερε στη συνέχεια. Η Ολένα Κχομένκο, η οποία συμμετέχει στην Επιτροπή Εξωτερικής Πολιτικής του κοινοβουλίου, συμφωνεί ότι η Ουκρανία πρέπει να συνεχίσει να αγωνίζεται μέχρι να ανακτήσει την κυριαρχία της σε όλο το μετασοβιετικό έδαφος. «Δεν μπορούμε να παραιτηθούμε από την Κριμαία» επέμεινε.
Ο Γκερσένκο σχεδόν φωνάζει καθώς απαντά: «Όλοι θέλουμε τα πάντα, αλλά αυτός είναι ο πραγματικός κόσμος και πρέπει να πάρουμε αποφάσεις από πραγματικές επιλογές. Δεν έχουμε απεριόριστο χρόνο και δεν έχουμε απεριόριστους ανθρώπους».
Την επόμενη ημέρα, Ουκρανοί αξιωματούχοι της Άμυνας περιέγραψαν αυτό που βλέπουν ως την μόνιμη πραγματικότητα στο πεδίο της μάχης. «Δεν νομίζω ότι θα τελειώσουμε τον πόλεμο σύντομα», λέει ο συνταγματάρχης Γενάντι Κοβαλένκο, αξιωματούχος του Υπουργείου Άμυνας, τονίζοντας: «Είμαστε πεπεισμένοι, όμως, ότι πρόκειται για έναν πόλεμο ανάγκης». Αυτός και άλλοι αξιωματούχοι του Υπουργείου Άμυνας λένε ότι η συνεχής (και – αν είναι δυνατόν – διευρυμένη) αποστολή όπλων από τις ΗΠΑ είναι απαραίτητη.
«Είμαστε εξαρτημένοι κατά 100% από τις ΗΠΑ» δήλωσε. Όπως και άλλοι Ουκρανοί αξιωματούχοι, ευχαριστεί εμφατικά για την αμερικανική βοήθεια και δεν φαίνεται να ανησυχεί ότι η πρόσφατη αναταραχή στο Κογκρέσο θα εκτροχιάσει τη δέσμευση των ΗΠΑ να βοηθήσουν την Ουκρανία.
Σε δίκαιες συγκρούσεις, η καλύτερη στρατηγική είναι σίγουρα η διατήρηση της πορείας, ειδικά όταν οι άνθρωποι αρχίζουν να απελπίζονται. Και αν η Ουκρανία έχει τη βούληση να συνεχίσει, και οι ΗΠΑ και οι εταίροι τους παραμένουν σταθεροί στις δεσμεύσεις τους για υποστήριξη, τότε το «όσο χρειαστεί» είναι η σωστή πορεία.
Αν, όμως, η Ουκρανία αμφισβητεί σοβαρά αν μπορεί να επιβιώσει από έναν αγώνα που μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια, τότε πρέπει να σκεφτεί έναν τρόπο να παγώσει αυτή τη σύγκρουση με τους δικούς της όρους – με μια εγγύηση ασφαλείας από τις ΗΠΑ ως μέρος αυτής της συμφωνίας.
«Είμαστε σε θλίψη» είπε η Λαρίσα Μπιλοζίρ, μέλος του κοινοβουλίου από την ανατολική Ουκρανία. Στην περιφέρειά της, 304 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο, και η επίσκεψή της συνέπεσε με τις κηδείες δύο νεαρών ανδρών.
Η Ουκρανία δεν θα κάνει έκκληση για ειρήνη. Ως υπερδύναμη, οι ΗΠΑ μπορούν να προσπαθήσουν να κατευθύνουν αυτή τη σύγκρουση προς μια διευθέτηση που θα προστατεύει την Ουκρανία και δεν θα επιβραβεύει τη ρωσική επιθετικότητα, αλλά μην ζητάτε από τους Ουκρανούς να εγκαταλείψουν τον αγώνα τους. Δεν θα το κάνουν.