Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν έφτασε ξανά τη Δευτέρα (16/10) στο Τελ Αβίβ έπειτα από μια περιοδεία σε επτά πρωτεύουσες της περιοχής, μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. Οι ΗΠΑ ανησυχούν για την περιφερειακή κλιμάκωση αυτού του πολέμου και ιδιαίτερα για την εμπλοκή της Χεζμπολάχ - του μεγάλου συμμάχου του Ιράν.
Οι ΗΠΑ μπορεί να στηρίζουν το Ισραήλ, αλλά αυτή τη φορά δεν φαίνεται να δίνουν «λευκή επιταγή», όπως σημειώνει το BBC. H Αμερική μετακινεί μια τεράστια δύναμη pyr;ow στη Μεσόγειο – δύο ομάδες μάχης (CVBG - μια τέτοια ομάδα είναι επί της ουσίας ένας ναυτικός στόλος αποτελούμενος από ένα αεροπλανοφόρο και μεγάλο αριθμό συνοδών πολεμικών πλοίων), αλλά φαίνεται ότι βάζει «όρια» στο Τελ Αβίβ.
Επανειλημμένα, η Ουάσιγκτον υπενθυμίζει ότι το Ισραήλ πρέπει να δράσει «με τον σωστό τρόπο», όπως αναφέρει στις δηλώσεις του ο Μπλίνκεν. Και αυτό γιατί οι ΗΠΑ ανησυχούν για μια απότομη αύξηση των θανάτων Παλαιστινίων αμάχων, η οποία θα βάλει «φωτιά» στην περιοχή. Η αίσθηση αβεβαιότητας, κινδύνου και αστάθειας στη Μέση Ανατολή είναι ιδιαίτερα έντονη αυτήν τη στιγμή.
Όσο κι αν ο Τζο Μπάιντεν είναι πιθανότατα ο πιο φιλο-ισραηλινός πρόεδρος των ΗΠΑ από την εποχή του Μπιλ Κλίντον, έχει λόγους να μην αποφύγει μια γενικευμένη ανάφλεξη. Ουσιαστικά η Αμερική βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, με τις κάλπες να στήνονται τον επόμενο χρόνο. Μια κατακόρυφη αύξηση του πετρελαίου, σε τιμές περί τα 150 δολάρια το βαρέλι σε περίπτωση πολέμου όπως εκτιμούν οι αναλυτές, είναι κάτι που ο Μπάιντεν δεν θα ήθελε επ' ουδενί αυτή την περίοδο.
Ο Μπάιντεν συμμερίζεται ειλικρινά την αίσθηση της «πληγής» που έχει υποστεί το Ισραήλ. Ως εκ τούτου, κάθε παρέμβαση που έκανε ο Μπλίνκεν κατά την περιοδεία του στις επτά πρωτεύουσες ξεκινούσε επαναλαμβάνοντας τη δήλωση: «Το Ισραήλ έχει δικαίωμα, πράγματι καθήκον, να υπερασπιστεί τον εαυτό του αλλά όσο υπάρχει η Αμερική δεν θα χρειαστεί ποτέ να το κάνετε».
Όπως σημειώνει ο Guardian, η τέχνη του διπλωμάτη να πείσει τον συνομιλητή του να απαντήσει σε κάτι με τον τρόπο που θα προτιμούσε. Και ενώ τον πείθει, να θεωρεί ότι στην πραγματικότητα ήταν η δική του ιδέα όλο αυτό το διάστημα. Αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό το καθήκον του Μπλίνκεν: Να ωθήσει «απαλά», βήμα προς βήμα, το Ισραήλ να σκεφτεί πώς η επίτευξη του νόμιμου στόχου του, η καταστροφή της Χαμάς, έχει σημασία για τη φήμη του Ισραήλ και για τον λαό της Γάζας.
Η αποστολή του Μπλίνκεν
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο εκπρόσωπος Τύπου της Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζον Κίρμπι, δήλωσε την Παρασκευή ότι δεν πιστεύει ότι ζητήθηκε η γνώμη των ΗΠΑ σχετικά με την απόφαση του Ισραήλ να δώσει στους Παλαιστίνιους στη Γάζα 24ωρο τελεσίγραφο για να μετακινηθούν νότια. Μια εντολή που στα μάτια του ΟΗΕ φαντάζει ως ανεφάρμοστη και στα μάτια ορισμένων Παλαιστινίων προμήνυε μια μόνιμη απέλαση από την πατρίδα τους στην έρημο του Σινά.
Αμέσως μία ημέρα μετά, στην Ντόχα το Σάββατο, ο Μπλίνκεν δήλωσε για πρώτη φορά ότι η κύρια εστίασή του είναι η δημιουργία ασφαλών χώρων για τους πολίτες, λέγοντας ότι αυτή η πρόταση ήταν κάτι που σχεδίαζε να επεξεργαστεί τις επόμενες ημέρες. Προέτρεψε το Ισραήλ «να χρησιμοποιήσει κάθε δυνατή προφύλαξη για να αποφύγει τη ζημιά σε αμάχους», ενώ παραδέχτηκε ότι αυτό έγινε πολύπλοκο από τη χρήση αμάχων ως ανθρώπινης ασπίδας της Χαμάς.
Στις συνομιλίες στο Άμπου Ντάμπι, το Ριάντ, τη Μανάμα, το Αμμάν, την Ντόχα και τέλος το Κάιρο, κατέστη σαφές ότι οι μαζικές απελάσεις θα ήταν κόκκινη γραμμή, καθώς και κάτι που θα προκαλούσε την αντίδραση της Χεζμπολάχ.
Και την Κυριακή, ο Μπλίνκεν δήλωσε: «Έχω ακούσει απευθείας από τον Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μ. Αμπάς και σχεδόν από κάθε άλλο ηγέτη με τον οποίο μίλησα στην περιοχή, ότι αυτή η ιδέα [σ.σ. των μαζικών απελάσεων] δεν είναι αποδεκτή - μην το υποστηρίζετε. Πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι πρέπει να μπορούν να παραμείνουν στη Γάζα, στο σπίτι τους. Αλλά θέλουμε επίσης να βεβαιωθούμε ότι είναι εκτός κινδύνου και ότι λαμβάνουν τη βοήθεια που χρειάζονται».
Και ακολούθως, ήρθε η δήλωση από το Ισραήλ ότι οι μαζικές απελάσεις δεν είναι στην ατζέντα του.
Αυτή η διαβεβαίωση δίνει στην Αίγυπτο μεγαλύτερο περιθώριο για το άνοιγμα των συνόρων της με τη Γάζα για να επιτραπεί μια ροή βοήθειας προς το βορρά και οι ξένοι υπήκοοι να περάσουν νότια.
Φεύγοντας από το Κάιρο, ο Μπλίνκεν δήλωσε βέβαιος ότι η διάβαση θα ανοίξει και ότι έχει διορίσει τον Ντέιβιντ Σάτερφιλντ, έναν έμπειρο διπλωμάτη των ΗΠΑ, να εργαστεί για τις λεπτομέρειες του ζητήματος.
Ο Αντονι Μπλίνκεν άκουσε επίσης θετικά τις ιδέες του Αιγύπτιου προέδρου Αλ Σίσι για μια ειρηνευτική διάσκεψη στη Μέση Ανατολή, παρόλο που το πλαίσιο ενός τέτοιου εγχειρήματος είναι ασαφές και εξαρτάται από τη μελλοντική - μετά τη Χαμάς - διοίκηση στη Γάζα.
Ο Guardian σημειώνει ότι ο Μπλίνκεν φαίνεται να έχει θέσει ασυμβίβαστους στόχους. Από τη μια δίνοντας το πράσινο φως στην προσπάθεια του Ισραήλ να εξαφανίσει τη Χαμάς, ενώ από την άλλη ζητά έναν ασφαλή χώρο για τους Παλαιστίνιους στη Γάζα.
Επιστρέφοντας στο Ισραήλ τη Δευτέρα (16/10), σειρήνες ήχησαν ξανά στο Τελ Αβίβ. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν είχε συνάντηση με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, και το πολεμικό του υπουργικό συμβούλιο.
{https://twitter.com/John_Hudson/status/1713964808976908333}
Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Yoav Gallant, προειδοποίησε ότι «ένας μακρύς πόλεμος» είναι προ των πυλών, καθώς συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ. Όπως είπε «το τίμημα θα είναι υψηλό, αλλά θα κερδίσουμε για το Ισραήλ, για τον εβραϊκό λαό και για τις αξίες στις οποίες πρεσβεύουν και οι δύο χώρες».
Ο Μπλίνκεν περιορίστηκε μόνο σε σύντομα σχόλια στα ΜΜΕ. Επανέλαβε ότι το Ισραήλ «θα έχει πάντα την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών» και πρόσθεσε:
Οι ΗΠΑ έχουν μια «βαθιά δέσμευση για το δικαίωμα του Ισραήλ –και μάλιστα την υποχρέωσή του– να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να υπερασπιστεί τον λαό του».
Ο Μπράιαν Κατούλις, αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής, σημειώνει ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν εμπλέκεται πλέον στη διαχείριση της κρίσης. Όπως υπογραμμίζει:
«Δεν νομίζω ότι υπάρχουν καθόλου αυταπάτες ότι πρόκειται να αποτρέψουν το Ισραήλ από το να εμπλακεί σε μια τεράστια στρατιωτική επιχείρηση και στη συνέχεια θα είναι απλώς δευτερογενείς συνέπειες που είναι απρόβλεπτες». Και ο ίδιος πρόσθεσε:
«Λοιπόν, νομίζω ότι προσπαθούν να φέρουν τους πάντες στην ίδια ευθεία, και μετά ίσως να ξεκινήσουν τη συζήτηση για το τι θα ακολουθήσει αφού καταλαγιάσει η σκόνη. Αλλά είναι σαν να πρόκειται να χτυπήσει ένας τυφώνας «κατηγορίας πέντε» και προσπαθούμε να προβλέψουμε τι είδους ζημιά πρόκειται να προκαλέσει», σχολίασε χαρακτηριστικά.