Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν κάλεσε την Ουκρανία να συμμετάσχει σε «απευθείας συνομιλίες» στις 15 Μαΐου, λίγες ώρες αφότου οι Ευρωπαίοι ηγέτες προέτρεψαν τη Μόσχα να συμφωνήσει σε μια εκεχειρία 30 ημερών.
Σε ένα σπάνιο τηλεοπτικό διάγγελμα που μεταδόθηκε αργά το βράδυ από το Κρεμλίνο, ο Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία επιδιώκει «σοβαρές διαπραγματεύσεις» με στόχο να «προχωρήσει προς μια διαρκή, ισχυρή ειρήνη».
Νωρίτερα το Σάββατο, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ ταξίδεψε στο Κίεβο μαζί με ομολόγους του από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Πολωνία για να ασκήσει πίεση στη Ρωσία να δεσμευτεί σε μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, αρχής γενομένης από τη Δευτέρα.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε αργότερα ότι η Μόσχα «θα πρέπει να το σκεφτεί καλά» – αλλά προειδοποίησε ότι «η προσπάθεια να μας πιέσει κανείς είναι εντελώς άχρηστη».
Στη δική του δήλωση, ο Πούτιν είπε ότι δεν μπορεί να «αποκλείσει» το ενδεχόμενο οι συνομιλίες να καταλήξουν σε συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας για «μια νέα εκεχειρία». Αλλά δεν ασχολήθηκε άμεσα με τις εκκλήσεις για εκεχειρία 30 ημερών.
Ο Ρώσος ηγέτης δήλωσε ότι οι προτεινόμενες συνομιλίες θα πρέπει να διεξαχθούν στην Κωνσταντινούπολη, όπως έχουν γίνει και στο παρελθόν, και ότι θα μιλήσει με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την Κυριακή για να συζητήσει τις λεπτομέρειες.
Το Κίεβο δεν έχει ανταποκριθεί στην πρόσκληση.
Η ουκρανική πρωτεύουσα φιλοξένησε το Σάββατο τον Κιρ Στάρμερ, τον Γάλλο Εμανουέλ Μακρόν, τον Γερμανό Φρίντριχ Μερτς και τον Πολωνό Ντόναλντ Τουσκ, οι οποίοι αποτελούν μέρος του «συνασπισμού των προθύμων» – μιας ομάδας χωρών που έχουν δεσμευτεί να στηρίξουν την Ουκρανία.
Μαζί με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, συμμετείχαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου.
Οι ηγέτες προειδοποίησαν ότι θα επιβληθούν «νέες και μαζικές» κυρώσεις στον ενεργειακό και τραπεζικό τομέα της Ρωσίας σε περίπτωση που ο Πούτιν δεν συμφωνήσει στην άνευ όρων 30ήμερη κατάπαυση του πυρός «στον αέρα, στη θάλασσα και στην ξηρά».
Είπαν επίσης ότι συζήτησαν την πρόταση με τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Κιρ Στάρμερ δήλωσε αργότερα στο BBC ότι ο Αμερικανός πρόεδρος ήταν «απολύτως σαφής» ότι η πρότασή τους για άμεση κατάπαυση του πυρός ήταν ένα «αίτημα που πρέπει να ικανοποιηθεί».
Μετά τη συνάντηση, ο Ζελένσκι ευχαρίστησε τους συγκεντρωμένους ηγέτες που «στάθηκαν στο πλευρό» της Ουκρανίας.
«Σήμερα θα επικεντρωθούμε στο πώς να οικοδομήσουμε και να εγγυηθούμε πραγματική και διαρκή ασφάλεια», δήλωσε.
Απαντώντας στην πρόταση, ο Πεσκόφ του Κρεμλίνου δήλωσε: «Πρόκειται για μια νέα εξέλιξη. Αλλά η προσπάθεια να μας πιέσουν είναι εντελώς άχρηστη».
Τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης τον ανέφεραν επίσης ότι οι δηλώσεις από την Ευρώπη έχουν «γενικά συγκρουσιακό χαρακτήρα και όχι στόχο την προσπάθεια αναζωογόνησης των σχέσεών μας».
Η Μόσχα έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι πριν εξετάσει το ενδεχόμενο κατάπαυσης του πυρός, η Δύση πρέπει πρώτα να σταματήσει τη στρατιωτική της βοήθεια προς την Ουκρανία.
Ο Πούτιν έκανε αργότερα τη δική του δήλωση, με βίντεο που δείχνει δημοσιογράφους συγκεντρωμένους σε μια αίθουσα μέσα στο Κρεμλίνο.
«Αυτό θα ήταν το πρώτο βήμα προς μια μακροπρόθεσμη, διαρκή ειρήνη και όχι ο πρόλογος για περισσότερες ένοπλες εχθροπραξίες, αφού οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις αποκτήσουν νέο οπλισμό και προσωπικό, μετά από πυρετώδες σκάψιμο χαρακωμάτων και τη δημιουργία νέων θέσεων διοίκησης», είπε.
«Ποιος χρειάζεται μια τέτοια ειρήνη;»
Ο Τραμπ περιέγραψε την ανακοίνωση του Πούτιν ως «δυνητικά μεγάλη μέρα για τη Ρωσία και την Ουκρανία», σε ανάρτησή του στο Truth Social.
«Θα είναι ένας εντελώς νέος και πολύ καλύτερος κόσμος», είπε, προσθέτοντας ότι θα συνεχίσει να «εργάζεται και με τις δύο πλευρές για να διασφαλίσει ότι αυτό θα συμβεί».
Εν τω μεταξύ, ο Πούτιν κατηγόρησε επίσης την Ουκρανία ότι επανειλημμένα απέτυχε να ανταποκριθεί σε πολλαπλές προτάσεις εκεχειρίας από τη Μόσχα, συμπεριλαμβανομένης της 30ήμερης παύσης των επιθέσεων σε ενεργειακές υποδομές και της πασχαλινής εκεχειρίας του περασμένου μήνα.
Μια άλλη κατάπαυση του πυρός που ο Πούτιν έθεσε ως σημαία ήταν αυτή που διέταξε τον Απρίλιο για να συμπέσει με τις εκδηλώσεις μνήμης για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Έληξε το Σάββατο τα μεσάνυχτα τοπική ώρα (21:00 GMT).
Το Κίεβο είχε απορρίψει τη τριήμερη κατάπαυση του πυρός, χαρακτηρίζοντάς την «θεατρική παράσταση». Αντ’ αυτού, ο Ζελένσκι επανέλαβε τις εκκλήσεις για μεγαλύτερη εκεχειρία τουλάχιστον 30 ημερών.
Ενώ παρατηρήθηκε μείωση των μαχών, κάθε πλευρά κατηγόρησε την άλλη για παραβιάσεις.
Την Πέμπτη -την ίδια ημέρα που τέθηκε σε ισχύ η υποτιθέμενη εκεχειρία– η Ουκρανία κατηγόρησε τη Ρωσία για περισσότερες από 730 παραβιάσεις και δήλωσε ότι απαντά «κατάλληλα».
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας επέμεινε ότι η εκεχειρία τηρείται, πριν κατηγορήσει την Ουκρανία για 488 παραβιάσεις.
«Παρά ταύτα, προσφέρουμε στις αρχές του Κιέβου να επαναλάβουν τις διαπραγματεύσεις… να επαναλάβουν τις απευθείας συνομιλίες, και τονίζω, χωρίς καμία προϋπόθεση», δήλωσε ο Πούτιν το Σάββατο.
Οι τελευταίες απευθείας συνομιλίες μεταξύ Μόσχας και Κιέβου πραγματοποιήθηκαν το 2022, τη χρονιά που η Ρωσία εξαπέλυσε την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία.
