Ο Ντόναλντ Τραμπ προσγειώθηκε στη Σαουδική Αραβία, τη πρώτη χώρα που επισκέπτεται ως πρόεδρος των ΗΠΑ. Πρόκειται για τον πρώτο σταθμό της περιοδείας του στον Κόλπο, στο πλαίσιο της οποίας θα επισκεφθεί και το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Στόχος του προέδρου των ΗΠΑ είναι να συνάψει εμπορικές συμφωνίες, οι οποίες όμως μπορούν να έχουν και γεωπολιτικές προεκτάσεις. Επί της ουσίας επιδιώκει την «εδραίωση» μιας σχέσης ασφαλείας μέσω εμπορικών συμφωνιών, οι οποίες μπορούν να διαμορφώσουν μια στρατηγική συνεργασία.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ταξίδι του στα κράτη του Κόλπου χαρακτηρίζεται ως μια «win – win» κίνηση, καθώς αναμένεται να υπογραφούν πολλές και μεγάλες συμφωνίες με τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως ο Ντόναλντ Τραμπ στοχεύει να εξασφαλίσει επενδύσεις στις ΗΠΑ – και από τις τρεις χώρες – ύψους τουλάχιστον 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Σαουδική Αραβία ήδη δεσμεύτηκε τον Ιανουάριο για επενδύσεις 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ μέσα στην επόμενη τετραετία, αλλά ο Τραμπ έχει πει ότι επιθυμία του είναι να φθάσουν το τρισεκατομμύριο.
Μπίζνες χωρίς Ισραήλ
Βασικό στοιχείο της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή, που καταδεικνύει και τη στρατηγική του προέδρου των ΗΠΑ, είναι πως δεν θα επισκεφτεί το Ισραήλ, τον βασικό σύμμαχο της Ουάσινγκτον στην περιοχή. Μια σημαντική αλλαγή στην αμερικανική εξωτερική πολιτική με τα αραβικά κράτη του Κόλπου είναι πως η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει εμβάθυνση των συνεργασιών, χωρίς ωστόσο να θέτει ως προϋπόθεση και την ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ των εν λόγω κρατών – και κυρίως της Σαουδικής Αραβίας – με το Ισράηλ.
Υπενθυμίζεται πως ο Ντόναλντ Τραμπ, κατά την πρώτη του θητεία, είχε προωθήσει τις περίφημες Συμφωνίες του Αβραάμ, στο πλαίσιο των οποίων αραβικά κράτη περιλαμβανομένων των ΗΑΕ, του Μπαχρέιν, του Σουδάν και του Μαρόκου, θα κατέληγαν στην αναγνώριση του Ισραήλ.
Ωστόσο αυτό, ρεαλιστικά, δεν μπορεί πλέον να αποτελεί «βάση συζήτησης» για τη συνεργασία του Τραμπ με τα Αραβικά Κράτη. Ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν αυτός που παρουσίασε ως σχέδιο τη μετατροπή της Γάζας σε ισραηλινή ριβιέρα και η εν εξελίξει σφαγή στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά και άρνηση για δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους, έχουν – επί του παρόντος – «θάψει» αυτό το σχέδιο.
Μεγαλοπρεπής υποδοχή – Στο τραπέζι εμπορικές συμφωνίες, τεχνολογία και όπλα
Τον πρόεδρο των ΗΠΑ υποδέχτηκε στο Ριάντ ο πρίγκιπας, διάδοχος του θρόνου και ηγέτης της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, προσφέροντάς του την «μεγαλοπρέπεια» που λατρεύει. Οι δύο ηγέτες θα έχουν συνομιλίες τόσο για επενδύσεις, όσο και για θέματα περιφερειακής ασφάλειας, από τη Συρία και τη Γάζα έως το Ιράν.
Ωστόσο στο επίκεντρο θα βρίσκονται οι εμπορικές συμφωνίες και αυτό που μένει να απαντηθεί είναι το ακριβές ύψος των συμφωνιών που θα υπογραφούν. Το σίγουρο είναι πως ένα μέρος από αυτές θα αφορά εξελιγμένα οπλικά συστήματα αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι δύο πλευρές θα συζητήσουν και το σύμφωνο ασφαλείας, το οποίο είχε προωθήσει ο Τραμπ και στην πρώτη του θητεία και έμεινε στη μέση επί κυβέρνησης Μπάιντεν, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Δεν θα πρόκειται για μια «αμυντική συνθήκη», η οποία θα απαιτούσε ευρεία έγκριση από το Κογκρέσο των ΗΠΑ, αλλά για την προώθηση μιας στενότερη συνεργασίας, η οποία θα θέτει τις βάσεις για μια μελλοντική επίσημη συμφωνία.
Στο τραπέζι των συνομιλιών αναμένεται να τεθεί και το πυρηνικό ζήτημα, καθώς το Ριάντ επιδιώκει να θέσει σε εφαρμογή ένα πυρηνικό πρόγραμμα επικαλούμενο χρήση για ειρηνικούς – ενεργειακούς σκοπούς.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, μαζί με τους Αμερικάνους επενδυτές που τον συνοδεύουν, αναμένεται να ανακοινώσουν και ένα πλήθος εμπορικών συμφωνιών, πολλές εκ των οποίων θα αφορούν στην τεχνολογία και στην τεχνητή νοημοσύνη. Η συμμετοχή του Έλον Μασκ στην αντιπροσωπεία των ΗΠΑ μαρτυρά και τους σχεδιασμούς. Στην περιοδεία συμμετέχουν και ηγετικές προσωπικότητες του επιχειρηματικού κόσμου, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της BlackRock Λάρι Φινκ και της Citigroup, η Τζέιν Φρέιζερ. Τον πρόεδρο των ΗΠΑ συνοδεύουν επίσης ο υπουργός Εξωτερικών και Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάρκο Ρούμπιο και ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ.
Σημειώνεται πως με την άφιξη του Τραμπ στο Ριάντ ξεκίνησε και το Σαουδαραβικό-Αμερικανικό Επενδυτικό Φόρουμ με τη συμμετοχή αξιωματούχων και επιχειρηματιών και από τις δύο χώρες. Οι Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν και Ντόναλντ Τραμπ θα συμμετάσχουν αργότερα στη διάσκεψη και το κλίμα που έχει διαμορφωθεί είναι ενθουσιώδες.
«Όταν οι Σαουδάραβες και οι Αμερικανοί ενώνουν τις δυνάμεις τους, συμβαίνουν πολύ καλά πράγματα – τις περισσότερες φορές συμβαίνουν σπουδαία πράγματα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Σαουδάραβας υπουργός Επενδύσεων, Χαλίντ αλ-Φαλίχ, επαινώντας τη μακροχρόνια σχέση μεταξύ των δύο χωρών.
Συνάντηση με το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου
Η κορύφωση αναμένεται να γίνει την Τετάρτη, με τους Σαουδάραβες να έχουν προσκαλέσει ηγέτες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου για συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου, αποτελείται από το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ, το Ομάν, το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ωστόσο πληροφορίες του Al Jazeera, αναφέρουν πως σε αυτή τη συνάντηση είναι πιθανόν να συμμετάσχει και ο νέος ηγέτης της Συρίας, Αχμέντ Χουσεΐν αλ Σαράα, γνωστός και ως Αλ – Γκολάνι, ο οποίος με τη τζιχαντιστική οργάνωσή του και την υποστήριξη της Τουρκίας, ανέτρεψε το 50ετές καθεστώς των Άσαντ.
Η παρουσία του Αχμέντ Χουσεΐν αλ Σαράα, εάν επιβεβαιωθεί, θα αντανακλά την προσπάθεια της Σαουδικής Αραβίας για αναγνώριση από τις ΗΠΑ της νέας συριακής ηγεσίας.
Φωτογραφίες από το AP