Η κλιματική αλλαγή και η καύση ορυκτών καυσίμων ευθύνονται για δύο στους τρεις θανάτους που συνδέονται με τα ακραία κύματα καύσωνα στην Ευρώπη το φετινό καλοκαίρι, σύμφωνα με νέα ανάλυση της θνησιμότητας σε 854 μεγάλες πόλεις, που δημοσιεύει ο Guardian.
Οι επιστήμονες αποδίδουν περίπου 16.500 από τους 24.400 θανάτους που καταγράφηκαν μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου στη θερμότητα που προκάλεσαν τα αέρια του θερμοκηπίου, καθώς οι πόλεις έγιναν κατά μέσο όρο 2,2 βαθμούς Κελσίου πιο ζεστές εξαιτίας της κλιματικής κρίσης.
«Η αιτιώδης αλυσίδα από την καύση ορυκτών καυσίμων έως την αύξηση της θερμοκρασίας και τους θανάτους είναι αδιαμφισβήτητη», τόνισε η Φρίντερικε Όττο, κλιματική επιστήμονας στο Imperial College του Λονδίνου. «Αν δεν συνεχίζαμε να καίμε ορυκτά καύσιμα τις τελευταίες δεκαετίες, οι περισσότεροι από τους 24.400 θανάτους δεν θα είχαν συμβεί».
Η μελέτη βασίστηκε στις τοπικές σχέσεις θερμοκρασίας–θνησιμότητας για να εκτιμήσει την υπερβάλλουσα θνησιμότητα, συγκρίνοντας τα πραγματικά δεδομένα με ένα υποθετικό σενάριο χωρίς ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή.
Hλικιωμένοι και ασθενείς, οι πιο ευάλωτοι
Η έρευνα έδειξε ότι το 68% των θανάτων οφείλεται στην ζέστη, με τους ηλικιωμένους να πλήττονται περισσότερο. Συγκεκριμένα, το 85% των νεκρών ήταν άνω των 65 ετών, ενώ το 41% ξεπερνούσε τα 85.
«Η πλειονότητα των θανάτων από θερμοπληξία συμβαίνει σε σπίτια και νοσοκομεία, όπου άνθρωποι με προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας φτάνουν στα όριά τους», ανέφερε ο Γαρυφαλλος Κωνσταντινούδης, επιδημιολόγος και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Κι όμως, η θερμότητα σπάνια αναφέρεται στα πιστοποιητικά θανάτου».
Μερικά περιστατικά έγιναν γνωστά μέσα από τον τοπικό Τύπο. Στην Ισπανία, ο 77χρονος πρώην δημοτικός σύμβουλος Μανουέλ Αρίζα Σεράνο κατέρρευσε στη διάρκεια ενός περιπάτου, σε ημέρα που η θερμοκρασία έφτανε τους 45°C.
Στην Ιταλία, ο 47χρονος εργολάβος Μπραχίμ Αΐτ Ελ Χατζάμ έχασε τη ζωή του ενώ έριχνε μπετό σε σχολικό κτίριο, με θερμοκρασίες 38°C. Ο θάνατός του σημειώθηκε δύο μέρες πριν τεθεί σε ισχύ απαγόρευση υπαίθριων εργασιών τις μεσημεριανές ώρες.
Η θέση της Ελλάδος
Οι γιατροί ζητούν την εφαρμογή τοπικών σχεδίων δράσης σε περιόδους καύσωνα, τη δημιουργία περισσότερων χώρων πρασίνου στις πόλεις – που είναι πάντοτε πιο ζεστές από τις γύρω αγροτικές περιοχές – και την παροχή κλιματισμού σε ευάλωτες ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι σε γηροκομεία.
«Καμία πόλη της Ευρώπης δεν είναι άτρωτη», υπογράμμισε η Μαντλέιν Τόμσον, ειδικός στην προσαρμογή του Wellcome. «Αν δεν δράσουμε άμεσα, ο αριθμός των θυμάτων θα αυξηθεί. Η σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και η προστασία των πιο ευάλωτων πολιτών είναι ζωτικής σημασίας».