Τι ήταν πάλι ετούτο! Σαν σήμερα τη 12η του Απρίλη 1961, μια είδηση άστραψε και βρόντησε στον παγκόσμιο τύπο. «Τα κατάφερε, βγήκε στο διάστημα»! «Ο άνθρωπος στο διάστημα»! Ναι, εκείνο το 27χρονο, χαμογελαστό αγόρι, ο Γιούρι Γκαγκάριν, «ο απλός σοβιετικός νεολαίος», όπως καθιερώθηκε μετέπειτα σε αγαπημένο παιδικό τραγούδι, ήταν ο πρώτος άνθρωπος που είδε τη γη από ψηλά!!! Και η πραγμάτωση του ονείρου έδωσε τρομερή ώθηση σε εκατομμύρια παιδιά στην ΕΣΣΔ και όλο τον κόσμο να ονειρεύονται να γίνουν... Γκαγκάριν!!!
Καμία είδηση δεν προϋπήρξε για την πτήση. Έτσι ήταν ο κόσμος τότε, 15 χρόνια μετά τη λήξη του αντιφασιστικού πολέμου, όταν έπαιρνε ταχύτητα ένας άλλος, ψυχρός, αυτή τη φορά πόλεμος.
Μόνο μετά το κατόρθωμα η ανθρωπότητα έμαθε για τη θρυλική φράση του Γιούρι Γκαγκάριν, στην τελευταία επαφή με το επιτελείο του Σεργκέι Κορολιόφ, του ανθρώπου που θεωρείται ο «πατέρας» της σοβιετικής κοσμοναυτικής: ПОЕХАЛИ, ΦΥΓΑΜΕ!!! Από τις σοβιετικές στέπες του κοσμοδρομίου, Μπαϊκονούρ, στο Καζαχστάν, ξεκίνησε η μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας στην κατάκτηση του διαστήματος. Είναι, λοιπόν, λογικό η σημερινή επέτειος να τιμάται ως μέρα του Διαστήματος πάνω στη γη!
Ήταν τέτοια η αίγλη εκείνου του ταξιδιού που δεν υπήρχε μέσο ενημέρωσης στον κόσμο που να μην αναζητούσε όσο γίνεται εντυπωσιακό τρόπο να ενημερώσει τους πολίτες όπου γης!
- Ο Ιούλιος Βερν «γύρισε» τον κόσμο σε 80 μέρες αλλά ο υποσμηναγός Γκαγκάριν σε 108 λεπτά... όσος χρόνος χρειάζεται μεταξύ ενός πρωινού και ενός δεύτερου καφέ, «σκιαγραφούν» οι The Times. Ωστόσο, εξηγούν: Άλλο να το γράφεις και άλλο να το κάνεις...
- Γιατί μείναμε πίσω και... μπορούμε άραγε να τους φτάσουμε, αναρωτιόταν με γεωπολιτικό... άγχος το αμερικανικό, Newsweek....
- Ο σοβιετικός ταξιδιώτης επέστρεψε από το εξωγήινο ταξίδι του, είχε τεράστιο πρωτοσέλιδο η LIFE.
- Η δόξα των πρωτοπόρων στο άνοιγμα του διαστήματος εκχωρήθηκε στη Σοβιετική Ένωση, έκανε την πρώτη της εκτίμηση ο Der Spiegel. Για να δώσει με περισσή χαιρεκακία, θα έλεγε κανείς, την εκτίμηση: Όταν ο σοβιετικός κοσμοναύτης Γιούρι Γκαγκάριν, έβγαινε από την καμπίνα του διαστημοπλοίου ΒΟΣΤΟΚ που μόλις προσγειώθηκε, οι αμερικανοί ζούσαν τη μεγαλύτερη ήττα τους στην προσπάθεια τεχνολογικής υπεροπλίας στο διάστημα!
Δημοσιογραφικές εκτιμήσεις, θα πει κάποιος. Ωστόσο, δείχνουν την εικόνα της διεθνούς κατάστασης πριν από 60 χρόνια. Μιας σκληρής αντιπαράθεσης που όμως για τους απλούς ανθρώπους όπου γης, δεν ήταν παρά ένα μεγαλειώδες επίτευγμα στην προσπάθεια του ανθρώπου να ανοίξει τους ορίζοντες του στο άγνωστο διάστημα...
Το τεράστιο κύρος που απέκτησε η Σοβιετική Ένωση με το ηρωικό αγώνα ενάντια στο χιτλερικό κατακτητή στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, ξεπετάγονται τώρα στα... ουράνια με την πτήση του «γελαστού παιδιού», στο διάστημα!
Ο υποσμηναγός Γιούρι Γκαγκάριν, ξεκίνησε ένα κύκλο επισκέψεων σε δεκάδες χώρες του κόσμου που θα χρειαζόταν τόμους ολόκληρους για να τον περιγράψει κανείς. Πριν καν συμπληρωθεί χρόνος από τη θρυλική εκείνη πτήση, ο Γκαγκάριν, το Φεβρουάριο 1962 επισκέφθηκε την Αθήνα, στη συνέχεια την Κύπρο...
Η σοβιετική ιστοριογραφία περιγράφει με συναισθηματική ζωντάνια εκείνες τις επισκέψεις.
• Ο Γιούρι Γκαγκάριν εξεπλάγην όταν από το αεροδρόμιο του Ελληνικού, όπου προσγειώθηκε το αεροσκάφος των Τσεχοσλοβάκικων αερογραμμών που τον μετέφερε, χιλιάδες κόσμου βγήκαν στο δρόμο να τον χαιρετήσουν...
Ένοιωθε σαν αρχαίος Έλληνας που γύρισε από τον πόλεμο και τον υποδέχονταν με ροδοπέταλα και κλάδους ελαίας, αναφέρεται στην ανταπόκριση. Η επίσκεψη του στην Ακρόπολη ήταν η κορυφαία στιγμή του πνευματικού κόσμου του... Με τέτοια αγάπη για την ιστορία και τον ελληνικό πολιτισμό διαπαιδαγωγούσαν τα παιδιά στη Σοβιετική Ένωση...
• Στην Κύπρο, τον υποδέχτηκε ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος, επισκέφθηκε τη Λεμεσό και την Αμμόχωστο! Ήταν τότε που η Μεγαλόνησος μόλις ενάμισυ χρόνο νωρι´τερα (Αύγουστο 1960), είχε κερδίσει την ανεξαρτησία της και ήταν ακόμα ενιαία...
{https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1975120782642081&id=100004325344256}
Η σοβιετική πατρίδα του Γκαγκάριν έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πορεία ανεξαρτησίας της Κύπρου. Η πρώτη επιστολή που έστειλε ο Μακάριος για ενημέρωση της απόκτησης της ανεξαρτησίας, τα χαράματα της 15ης Αυγούστου 1960, ήταν στη... Μόσχα, στο προεδρείο του Ανωτάτου Σοβιέτ!
Οι φωτογραφίες και το σχετικό βίντεο του Γκαγκάριν από τις δυο εκείνες επισκέψεις σε Ελλάδα και Κύπρο, αποτελούν ιστορικό αρχειακό υλικό στο πάνθεον των επισκέψεων του πρώτου ανθρώπου που είδε τη γη από ψηλά!
Εκεί, μαζί με τις φωτογραφίες από την επίσκεψη στην Κούβα και τις συναντήσεις του με θρυλικές προσωπικότητες της εποχής, όπως ο Φιντέλ Κάστρο, ο Ερνέστο Τσε Γκεβαρα...
Στο φόντο των 60χρονων της ιστορικής εκείνης πτήσης, ένα νέο διαστημόπλοιο πέταξε τώρα στο διεθνή διαστημικό σταθμό. Το διαστημόπλοιο, Γιούρι Γκαγκάριν!!! Έχει πλήρωμα δυο Ρώσους και έναν αμερικανό που συνάντησαν στο σταθμό τους πέντε συναδέλφους τους-ενοίκους που βρίσκονται εκεί επι μήνες, (δυο Ρώσοι δυο αμερικανοί και ένας Ιάπωνας...).
Η Σοβιετική Ένωση δεν υπάρχει εδώ και μια τριακονταετία, ωστόσο, εκείνοι που θεώρησαν ότι κέρδισαν κατά κράτος στον ψυχρό πόλεμο, όχι μόνο δεν ανέτρεψαν τη σοβιετική πρωτοπορία στις διαστημικές πτήσεις αλλά κλείνουν από νωρίτερα συμφωνίες για να στείλουν εκεί αστροναύτες μέσα από τα... ρωσικά διαστημόπλοια! Προς το παρόν, και παρά τις βαρύγδουπες διακηρύξεις και ιδιωτικά... πυροτεχνήματα, «πάνω» πετάνε μόνο ρωσικά διαστημόπλοια!
(Ο Δημήτρης Λιάτσος είναι ανταποκριτής στη Μόσχα)