Πάνω από τα 100 στα 101 δολάρια το βαρέλι διαπραγματεύεται το αργό πετρέλαιο brent το πρωί της Πέμπτης (17/3), μετά την έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) που δημοσιοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης και με την οποία ο Οργανισμός εκτιμά ότι μπορεί «να προκληθεί σοκ» στην προσφορά πετρελαίου και «να χαθούν» 3 εκατ. βαρέλια αργού ημερησίως από τις αγορές λόγω του αποκλεισμού των ρωσικών καυσίμων.
Η IEA προβλέπει ότι θα πιεστεί σοβαρά και διεθνώς η οικονομική ανάπτυξη και προβλέπει επίσης μειωμένη κατανάλωση έως και 1,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως από το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Αναφέρει ότι αντιμετωπίζουμε τη μεγαλύτερη κρίση προσφοράς καυσίμων εδώ και πολλές δεκαετίες.
Πώς μεταδίδεται η ακρίβεια
Η έκθεση δημοσιοποιήθηκε τις ώρες λειτουργίας της Wall Street και στοχεύει κυρίως αλλά όχι μόνον, στο αμερικανικό κοινό, γιατί άλλωστε Βρετανία και ΗΠΑ έχουν κάνει εμπάργκο και στα καύσιμα. Ωστόσο οι αγορές λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία. Αν μία αγορά έχει έλλειψη σε ένα προϊόν, θα ακριβύνει το εναλλακτικό προϊόν και η έλλειψη θα καλυφθεί από μία άλλη αγορά από όπου θα αφαιρεθούν ποσότητες. Έτσι μεταδίδεται η ακρίβεια.
Ο Οργανισμός IEA εξέφρασε φόβους για «σοκ» στην παγκόσμια προσφορά πετρελαίου ύστερα από τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε βάρος της Ρωσίας μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, αναθεωρώντας προς τα κάτω τις προβλέψεις του για τη ζήτηση το 2022.
«Η προοπτική διατάραξης σε μεγάλη κλίμακα της ρωσικής παραγωγής απειλεί να προκαλέσει παγκόσμιο σοκ στην προσφορά πετρελαίου», ανέφερε στη μηνιαία του έκθεση ο οργανισμός, που συμβουλεύει τις ανεπτυγμένες χώρες σε ότι αφορά την ενεργειακή τους πολιτική.
Η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο χώρα εξαγωγής πετρελαίου, με 8 εκατ. βαρέλια την ημέρα αργού πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων που προορίζονται για τον υπόλοιπο κόσμο.
Αν και οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αποφασίσει εμπάργκο του ρωσικού πετρελαίου ύστερα από την εισβολή στην Ουκρανία, ο ενεργειακός κλάδος εξαιρείται από τις ευρωπαϊκές κυρώσεις. Η IEA σημειώνει ότι πολλές επιχειρήσεις –πετρελαϊκές εταιρίες, χρηματιστηριακές, τράπεζες– έχουν ήδη γυρίσει την πλάτη τους στη Ρωσία.
Θα «χαθούν» 3 εκατ. βαρέλια την ημέρα
Ο Οργανισμός εκτιμά ότι από τον Απρίλιο μπορεί να πάψουν να είναι διαθέσιμα 3 εκατ. βαρέλια την ημέρα ρωσικού πετρελαίου, μια ποσότητα που μπορεί να αυξηθεί εάν οι κυρώσεις γίνουν πιο σοβαρές ή εάν η δημόσια καταδίκη της Ρωσίας λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις.
Απέναντι στις απώλειες αυτές, «υπάρχουν λίγες ενδείξεις αύξησης της προσφοράς από τη Μέση Ανατολή ή μιας σημαντικής ανακατανομής των εμπορικών ροών», σημείωσε ο IEA.
Ο Οργανισμός Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών (ΟΠΕΚ) και οι σύμμαχοί του, κυρίως η Ρωσία, αρνούνται να αυξήσουν την παραγωγή τους για να χαλαρώσουν τις πιέσεις στην αγορά, εμμένοντας σε μια σταδιακή αύξηση 400.000 βαρελιών την ημέρα κάθε μήνα.
Οι χώρες που έχουν επιπλέον παραγωγικές δυνατότητες –η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα– δεν εμφανίζουν καμία προθυμία να ανοίξουν τις κάνουλες, ενώ η προοπτική μιας επιστροφής του Ιράν, στο πλαίσιο μιας πιθανής συμφωνίας για τα πυρηνικά, δεν θα είναι άμεση.
Ο IEA εκτιμά ότι οι ιρανικές εξαγωγές μπορούν να αυξηθούν περίπου κατά 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα μέσα σε έξι μήνες, ποσότητα που δεν είναι αρκετή για να αντισταθμίσει την απώλεια του ρωσικού πετρελαίου.
Από την πλευρά της ζήτησης, ο IAE αναθεώρησε επίσης προς τα κάτω την πρόβλεψή του για την αύξηση του 2022 κατά 1,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, λόγω των (υφεσιακών) επιπτώσεων από την αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων και από τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία.
Η παγκόσμια ζήτηση αναμένεται πλέον να αυξηθεί κατά 2,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα φέτος, φθάνοντας συνολικά τα 99,7 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα.