Ανησυχία συνεχίζει να προκαλεί ο πόλεμος της Ουκρανία και τα προβλήματα που δημιουργεί σε παγκόσμιο επίπεδο σε προϊόντα όπως άλευρα και ηλιέλαια/σπορέλαια.
Καθημερινά, οι πολίτες παλεύουν με τις αυξήσεις σε λογαριασμούς ρεύματος, φυσικού αερίου και πετρελαίου ενώ την ίδια στιγμή έρχονται αντιμέτωποι με ελλείψεις σε ορισμένα προϊόντα, οι οποίες - όπως τουλάχιστον καθησυχάζουν έως τώρα φορείς της αγοράς - είναι διαχειρίσιμες.
Το «καμπανάκι» χτύπησε με την τροπολογία που κατέθεσε η κυβέρνηση την εβδομάδα που μας πέρασε που ουσιαστικά ζητά από τις επιχειρήσεις να δηλώνουν τα αποθέματα τους σε βασικά αγαθά όπως αλεύρι, σιτηρά, δημητριακά και λάδι σε μια προσπάθεια υπολογισμού των προμηθειών αλλά και καταπολέμησης της αισχροκέρδειας σε μελλοντικό χρόνο.
Διαχειρίσιμη - ακόμα - η κατάσταση
Ο πρόεδρος ΚΕΠΕ και καθηγητής Οικονομικών Παναγιώτης Λιαργκόβας, μίλησε στην εκπομπή «MEGA Σαββατοκύριακο» για τις αυξήσεις των τιμών και τις ελλείψεις σε προϊόντα. Ο καθηγητής ανέφερε πως τον επόμενο μήνα ίσως τα πράγματα χειροτερέψουν από άποψη πληθωρισμού. «Από τον Μάιο και μετά θα αρχίσουμε να βλέπουμε αποκλιμάκωση στις τιμές, εφόσον λήξει ο πόλεμος», είπε ο κ. Λιαργκόβας.
Μεταξύ άλλων ανέφερε πως μέχρι στιγμής το πρόβλημα είναι διαχειρίσιμο, δίχως να διακινδυνέψουμε τη δημοσιονομική ισορροπία, δεδομένου ότι το πρώτο τρίμηνο πήγε καλά από άποψη φορολογικών εσόδων και δεδομένου ότι το κόστος της ακρίβειας το καλύπτει εν μέρει το ταμείο ενεργειακής μετάβασης.
Σχετικά με την έλλειψη των πρώτων υλών, ο κ. Λιαργκόβας δήλωσε πως θα υπάρξει και εκεί πίεση ωστόσο ο ίδιος δεν εκτιμά πως η χώρα κινδυνεύει από άποψη επάρκειας στον εφοδιασμό της, διότι έχουμε πολλούς εναλλακτικούς προμηθευτές, αλλά είναι δεδομένο πως θα κοστίσει περισσότερο.
Προβληματισμός και λήψη έκτακτων μέτρων για τις ελλείψεις
Οι τρέχουσες εξελίξεις προκαλούν προβληματισμό στο υπουργείο Ανάπτυξης & Επενδύσεων, το οποίο προχώρησε στη λήψη έκτακτων μέτρων για την εξασφάλιση της επάρκειας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων για την επισιτιστική ασφάλεια και την αποφυγή αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Μάλιστα ήδη επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο ύψους 647.000 ευρώ, με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης & Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη, σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ διότι σε έλεγχο που διενήργησαν ελεγκτές της Διϋπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) διαπιστώθηκε ότι πωλούσε με μεγαλύτερο μεικτό περιθώριο κέρδους κατά παράβαση της νομοθεσίας. Σημειώνεται ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο πρόστιμο στην ιστορία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή.
Εξάλλου, όπως ανακοίνωσε μιλώντας πρόσφατα στη Βουλή ο κ.Γεωργιάδης, προβλέπεται με ρύθμιση η υποχρέωση υποβολής δήλωσης αποθεμάτων για ορισμένα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα, οι αγορές των οποίων διαταράσσονται κατά την τρέχουσα κρίση. Δηλαδή, επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αλυσίδα παραγωγής, εισαγωγής, εμπορίας, πώλησης, μεσιτείας, διακίνησης, διανομής και αποθήκευσης γεωργικών προϊόντων και τροφίμων στην ελληνική Επικράτεια, πρέπει να υποβάλλουν τα στοιχεία αποθεμάτων σε:
α) πρώτες ύλες για την παραγωγή λιπασμάτων, β) λιπάσματα, γ) ζωοτροφές, δ) ωμά δημητριακά παντός είδους και ιδίως σιτάρι ή σμιγάδι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, καλαμπόκι, εδώδιμο φαγόπυρο, ε) άλευρα και ιδίως αλεύρια σιταριού ή σμιγαδιού και αλεύρια δημητριακών, στ) ηλίανθο, και ζ) φυτικά έλαια, εκτός από το ελαιόλαδο, και ιδίως ηλιέλαιο (έλαιο ηλιοτροπίου), φοινικέλαιο και αραβοσιτέλαιο.
Οι ελλείψεις ανά σουπερμάρκετ
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, τα παραπάνω προϊόντα έχουν μπει στη «μαύρη» λίστα, ενώ ήδη έχουν αρχίσει και οι περιορισμοί στις ποσότητες που μπορούν να προμηθευτούν στα σούπερ μάρκετ οι καταναλωτές.
ΑΒ Βασιλόπουλος
Όπως ανακοίνωσε η ΑΒ Βασιλόπουλος, τίθεται πλαφόν στους καταναλωτές για αγορά ως εξής:
- Μέχρι 3 συσκευασίες προϊόντων αραβοσιτελαίου και ηλιέλαιου 1 lt ή 2 lt, ανεξαρτήτως μάρκας
- Μέχρι 2 τεμάχια σπορέλαιου 5 lt, ανεξαρτήτως μάρκας
- Μέχρι 3 τεμάχια στα άλευρα για όλους τους τύπου
Σκλαβενίτης
Έχει βάλει πλαφόν στα ηλεκτρονικά του καταστήματα για αραβοσιτέλαιο και ζάχαρη.
My Market
Μπορείς να αγοράσεις στο κατάστημα έως 4 τεμάχια ηλιέλαιου για 1 και 2 lt και μία για τις συσκευασίες έως 5 lt
Lidl
Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής», η Lidl θα βάλει τις επόμενες μέρες όριο αγοράς σε έξι κωδικούς αλεύρων, ηλιέλαιου και αραβοσιτέλαιου. Συγκεκριμένα:
- μέχρι τρία τεμάχια αλευριού συσκευασίας 1 κιλού
- μέχρι τρία τεμάχια ηλιελαίου συσκευασίας 1 lt
- μέχρι δύο τεμάχια ηλιελαίου συσκευασίας 2 lt
- μέχρι ένα τεμάχιο ηλιελαίου συσκευασίας 5 lt
- μέχρι τρία τεμάχια αραβοσιτελαίου συσκευασίας 1lt
- μέχρι ένα τεμάχιο αραβοιστελαίου συσκευασίας 3lt
Ενέργεια
Την ίδια στιγμή, πονοκέφαλο δημιουργούν στους πολίτες οι λογαριασμοί ρεύματος και ενέργειας.
Ο πόλεμος στη Ουκρανία έχει οδηγήσει τις τιμές του φυσικού αερίου σε ράλι με τους ευρωπαίους ηγέτες στην τελευταία σύνοδο Κορυφής να ψάχνουν να βρουν λύσεις για την απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αερίο.
Το φυσικό αέριο στην Ευρώπη κοστίζει έως και 150 ευρώ ανά μεγαβατώρα, έναντι 49 ευρώ κατά μέσο όρο πέρυσι. Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς είπε ότι ένας τρόπος για να αποφύγει η ΕΕ την «τέλεια ενεργειακή καταιγίδα» είναι να επιταχυνθεί η ενεργειακή μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ εξετάζουν μια πρόταση για τη δημιουργία μιας «κοινής πλατφόρμας αγορών» που θα περιλαμβάνει χώρες, εκτός ΕΕ, στα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς και την Ουκρανία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία.
Οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη προσπαθούν να βρουν λύσεις για να μειώσουν το κόστος ενέργειας που καταβάλλουν οι καταναλωτές, Πόσω μάλλον σε κράτη - μέλη που βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο. Τον Οκτώβριο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια «εργαλειοθήκη» που περιέγραφε τους τρόπους με τους οποίους τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους πολίτες μέσω βραχυπρόθεσμων μέτρων στήριξης του εισοδήματος, κρατικών ενισχύσεων και φορολογικών μειώσεων. Η Επιτροπή δεσμεύτηκε να υποστηρίξει περαιτέρω τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση κτηρίων και να αυξήσει την αποθήκευση ενέργειας.
Κράτη - μέλη της ΕΕ, και μάλιστα ισχυρότατα, όπως η Ιταλια και το Βέλγιο πρότειναν διμερείς συμφωνίες ώστε εάν η ΕΕ δεν μπορεί να αγοράσει φυσικό αέριο ως υπερεθνικός οργανισμός, (σσ. η λέξη «ομοσπονδία» αποτελει ταμπου για αρκετά κράτη - μέλη) να μπορέσουν να το πράξουν συγκεκριμένες κυβέρνησεις.