Άνευ προηγουμένου προειδοποίηση για κρίση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRB). Προβλέπει για «σοβαρούς κινδύνους στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα» και αναφέρεται σε τοξικό συνδυασμό οικονομικής ύφεσης, πτώσης των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και πίεσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Όλα αυτά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τον παρατεταμένο πόλεμο.
Το ESRB είναι υπεύθυνο για την παρακολούθηση και την πρόληψη κινδύνων για το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η προειδοποίηση που εξέδωσε έρχεται μετά τη συνεδρίαση της περασμένης εβδομάδας. Όπως διαπίστωσε, η ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία και έφερε το χρηματοπιστωτικό σύστημα σε επισφαλή θέση.
Είναι η πρώτη «γενική προειδοποίηση» που έχει εκδώσει το ESRB για τα ρίσκα που αντιμετωπίζει το χρηματοπιστωτικό σύστημα από τότε που δημιουργήθηκε το 2010, παραμονή της κρίσης κρατικού χρέους της ευρωζώνης.
Η αρχή, της οποίας προεδρεύει η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, κάλεσε τις ρυθμιστικές αρχές στις 30 χώρες που εποπτεύει να προετοιμαστούν για μια πιθανή κρίση. Απαιτεί από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που εποπτεύει να δημιουργήσουν μεγαλύτερα αποθέματα κεφαλαίου και προβλέψεις που μπορούν να απορροφήσουν ζημίες.
Μάλιστα, η προειδοποίηση του ESRB συμφωνήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου. Δηλαδή, αρκετές ημέρες πριν τα ανορθόδοξα δημοσιονομικά σχέδια της νέας βρετανικής κυβέρνησης προκαλέσουν αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές και αναγκάσουν την Τράπεζα της Αγγλίας να παρέμβει αγοράζοντας ομόλογα.
Πληροφορίες για τις συζητήσεις του ESRB αναφέρουν ότι τα προβλήματα του Ηνωμένου Βασιλείου δεν ήταν μέρος των συζητήσεων. Ωστόσο, οι ίδιες πηγές αναγνώρισαν ότι είναι πιθανό να αποτελέσουν πλέον μια επιπλέον ανησυχία για τις ρυθμιστικές αρχές στην Ευρώπη.
H σύγκρουση στην Ουκρανία εκτόξευσε τις τιμές της ενέργειας, οδηγώντας τον πληθωρισμό σε υψηλά πολλών δεκαετιών, ωθώντας τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν επιθετικά τα επιτόκια και προκαλώντας sell off στις αγορές ομολόγων και μετοχών.
«Οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις έχουν οδηγήσει σε αύξηση των τιμών της ενέργειας, προκαλώντας οικονομική δυσπραγία σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά που εξακολουθούν να ανακάμπτουν από τις δυσμενείς οικονομικές συνέπειες της πανδημίας», ανέφερε το ESRB. «Επιπλέον, ο υψηλότερος από το αναμενόμενο πληθωρισμός δυσχεραίνει τις οικονομικές συνθήκες».
Όπως μεταδίδουν οι Financial Times, η ευρωπαϊκή αρχή προσδιόρισε τρεις βασικές πηγές συστημικού κινδύνου: «Την επιδείνωση των μακροοικονομικών προοπτικών, τους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που απορρέουν από μια (πιθανή) απότομη διόρθωση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και τις επιπτώσεις τέτοιων εξελίξεων στην ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων».
Η αγορά κατοικίας - μια επαναλαμβανόμενη ανησυχία για το ESRB - εξακολουθεί να είναι μια πιθανή αδυναμία. «Η αύξηση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων και η επιδείνωση της ικανότητας εξυπηρέτησης του χρέους λόγω της μείωσης του πραγματικού εισοδήματος των νοικοκυριών αναμένεται να ασκήσουν πτωτική πίεση στις τιμές των κατοικιών και να οδηγήσουν στην εμφάνιση κυκλικών ρίσκων», προειδοποίησε.
Ακόμη, απαριθμεί ως άλλες πηγές ανησυχίας το αυξανόμενο ρίσκο αθέτησης πληρωμών στον τομέα των εμπορικών ακινήτων, τις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τα υψηλά κρατικά χρέη.