Ερώτημα αριθμ. 1: Τι είναι τα Διετή Προγράμματα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στα πανεπιστήμια («διετή»);
Τα διετή ήταν ένας εμβληματικός νέος ακαδημαϊκός θεσμός που είχε θεσπίσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για τους αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ). Θα λειτουργούσαν από το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020, εάν δεν τα καταργούσε η κυβέρνηση της ΝΔ, προτού καν αξιολογηθούν. Η φοίτηση θα ήταν δωρεάν, χωρίς εισαγωγικές εξετάσεις, με το απολυτήριο ΕΠΑΛ ή το πτυχίο της ειδικότητας ΕΠΑΛ, και θα παρείχαν επαγγελματικό πιστοποιητικό ευρωπαϊκών προδιαγραφών «επιπέδου 5» . Η λειτουργία τους προϋπέθετε συμφωνίες των πανεπιστημίων με τοπικούς παραγωγικούς φορείς και περιλάμβανε αμειβόμενη πρακτική άσκηση σε συνεργασία με τους εν λόγω φορείς. Στα διετή θα δίδασκαν πανεπιστημιακοί (25% των ωρών) και ειδικοί επιστήμονες και εμπειρογνώμονες από τον χώρο της παραγωγής (75% των ωρών). Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα επαναφέρει τη λειτουργία των διετών στα πανεπιστήμια. Στόχος τους είναι η εκπαίδευση και η παραγωγή επαγγελματικών στελεχών υψηλής εξειδίκευσης.
2. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ Π-Σ επιμένει στην λειτουργία των διετών στα πανεπιστήμια αφού και τα ΙΕΚ παρέχουν αντίστοιχες διετείς σπουδές;
Οι τεχνικές και τεχνολογικές ειδικότητες που προσφέρονται στα διετή προγράμματα σπουδών αφορούν κυρίως αναδυόμενους κλάδους που χαρακτηρίζονται από υψηλή εξειδίκευση και απαιτούν διεπιστημονική-διαθεματική προσέγγιση, η οποία μπορεί να μεγιστοποιηθεί μέσα στο ακαδημαϊκό περιβάλλον. Η ραγδαία παραγωγή νέας επιστημονικής γνώσης, οι νέες τεχνολογίες, οι νέοι κλάδοι στην παραγωγή απαιτούν ακαδημαϊκή αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
3. Η οργάνωση και λειτουργία διετών προγραμμάτων από τα πανεπιστήμια δεν οδηγεί σε υποβάθμιση των πανεπιστημίων;
Το αντίθετο. Όπως συμβαίνει με τα καινοτόμα επιμορφωτικά προγράμματα των Κέντρων Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) , έτσι και με τα διετή, τα πανεπιστήμια επεκτείνουν την ακαδημαϊκή τους προσφορά και την κοινωνική τους ευθύνη, ενισχύοντας τον κοινωνικό τους ρόλο. Τα διετή εποπτεύονται από το Κέντρο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΚΕΕ) που ιδρύεται σε κάθε πανεπιστήμιο και αποτελεί μια νέα Ακαδημαϊκή Μονάδα εντός του Οργανογράμματος του Ιδρύματος. Το ΚΕΕ δεν χορηγεί πτυχία, αλλά πιστοποιητικά διετούς επαγγελματικής εκπαίδευσης/κατάρτισης.
4. Υπάρχουν ανάλογα προγράμματα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
Δεν «ανακαλύπτουμε την πυρίτιδα»: ο θεσμός των διετών εφαρμόζεται επιτυχώς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία, κτλ), αλλά και σε χώρες εκτός Ευρώπης.
5. Τα πανεπιστήμια θα λάβουν επιπλέον χρηματοδότηση για την οργάνωση και λειτουργία των διετών;
Η λειτουργία των διετών χρηματοδοτείται πλήρως από το Υπουργείο Παιδείας. Τα διετή αποτελούν μια αναπτυξιακή δράση για τα πανεπιστήμια καθώς αυτά ενισχύονται με επιπλέον οικονομικούς πόρους, υλικοτεχνική υποδομή και ανθρώπινο δυναμικό.
6. Υπήρξε θετική ανταπόκριση από τα πανεπιστήμια στο νέο θεσμό των διετών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης;
Στην πρώτη φάση υλοποίησης κατά το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020, εκδήλωσαν ενδιαφέρον και συμμετείχαν 11 Πανεπιστήμια με 67 διετή, σε αντίστοιχες ειδικότητες στις 13 Περιφέρειες της χώρας, με ωφελούμενους τουλάχιστον 1.500 αποφοίτους των ΕΠΑΛ μόνο για την πρώτη χρονιά. Η κυβέρνηση της ΝΔ ακύρωσε την όλη προσπάθεια. Το φυλλάδιο των διετών βρίσκεται στον ιστότοπο του Υπουργείου Παιδείας, βλ εδώ.
7. Πως θα συμβάλουν τα διετή στην αναβάθμιση της επαγγελματικής και τεχνικής εκπαίδευσης;
Τα διετή αποτελούν το νέο υπόδειγμα στην εθνική στρατηγική για την αναβάθμιση της μεταλυκειακής επαγγελματικής και τεχνικής εκπαίδευσης στη χώρα τις, συμβάλλοντας στη δημιουργία νέου αναπτυξιακού παραδείγματος και τη σύνδεση των πανεπιστημίων με τις παραγωγικές δυνάμεις.
(Οι Α. Κυπάρος και Γ. Αγγελόπουλος είναι αντιστοίχως καθηγητής και αν. καθηγητής στο ΑΠΘ και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ)