Με το σύνολο των πολιτικών κομμάτων να έρχονται αντιμέτωπα με τις ευθύνες τους αλλά και την κοινωνική κατακραυγή, ο νόμος περί ευθύνης υπουργών, που προέβλεπε επί της ουσίας το ακαταδίωκτο για μέλη της εκάστοτε κυβέρνησης, αναμένεται τις επόμενες μέρες να περάσει στις μαύρες σελίδες της πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας.
Σύμφωνα με το άρθρο 86 του Συντάγματος, όπως είχε διαμορφωθεί με την εκτελεστική απόφαση - της αναθεώρησης του 2001 - από το 2003 επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ και το οποίο τελεί υπό διαδικασία αναθεώρησης κατόπιν της σχετικής πρωτοβουλίας της κυβερνητικής πλειοψηφίας του ΣΥΡΙΖΑ, υπουργοί και υφυπουργοί κυβερνήσεων κατάφερναν να διαφύγουν των ποινικών διώξεων, αφού το όποιο αδίκημα είχαν τελέσει στη διάρκεια των υπουργικών τους καθηκόντων παραγραφόταν σε σύντομο διάστημα μετά τις εκλογές.
Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο του Συντάγματος, υπουργοί και υφυπουργοί μετά τις εκλογές δεν κινδύνευαν από ποινική δίωξη, αφού το όποιο αδίκημά τους είχε παραγραφεί...
Με την πρόταση που κατέθεσε η κυβερνητική πλειοψηφία στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Συντάγματος, καταργείται η αποσβεστική προθεσμία, όπως αποκαλείται, δηλαδή η πρόβλεψη ότι η δίωξη μπορεί να γίνει μόνο «μέχρι το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση του αδικήματος».
Στο ίδιο πλαίσιο, στην πρόταση ΣΥΡΙΖΑ προτίνεται και η κατάργηση της διάταξης που προβλέπει ότι οι πρώην υπουργοί και υφυπουργοί δικάζονται από Ειδικό Δικαστήριο και όχι από την τακτική Δικαιοσύνη.
Με αυτά τα δεδομένα, το Ειδικό Δικαστήριο παύει να έχει ισχύ και οι υπουργοί και υφυπουργοί θα δικάζονται από τα κοινά δικαστήρια, όπως όλος ο κάθε πολίτης.
Υπέρ της πρότασης του άρθρου 86, δηλαδή του νόμου περί ευθύνης υπουργών, που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν ταχθεί η ΝΔ, η Δημοκρατική Συμπαράταξη (ΚΙΝΑΛ), οι Ανεξάρτητοι Έλληνες και το Ποτάμι, ενώ επιφυλάξεις εκφράζει το ΚΚΕ.
Κατά της κατάργησης του νόμου περί ευθύνης υπουργών έχουν ταχθεί η Χρυσή Αυγή και η Ένωση Κεντρώων.
Η κατάργηση του άρθρου προβλέπεται να ψηφιστεί με πάνω από 220 ψήφους, γεγονός που σημαίνει ότι η επόμενη Βουλή θα έχει τη δυνατότητα να τροποποιήσει το σχετικό άρθρο του Συντάγματος με απλή πλειοψηφία 151 ψήφων.
Σημειώνεται ότι, όπως αναφέρεται σε ερμηνευτική δήλωση που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, στα ποινικά αδικήματα που εντάσσονται στο υπό αναθεώρηση άρθρο θα παραμείνουν μόνο εκείνα που έχουν τελεστεί κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και έχουν σχέση με αυτά. Ολα τα υπόλοιπα διώκονται με την κοινή νομοθεσία, όπως και για όλους τους πολίτες, και έχουν αποσβεστική προθεσμία, παραγράφονται δηλαδή σε 20 χρόνια.
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ που ψήφισε και η ΝΔ
Η Βουλή ασκεί τη δίωξη εναντίον όσων διετέλεσαν μέλη της κυβέρνησης, για ποινικά αδικήματα που τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Η πρόταση για δίωξη υποβάλλεται από 30 τουλάχιστον βουλευτές και για να ασκηθεί δίωξη πρέπει να ψηφιστεί από την πλειοψηφία όλων των βουλευτών. Δηλαδή με 151 ψήφους. Η προκαταρκτική εξέταση γίνεται από βουλευτές, το πόρισμα πάει μετά στην Ολομέλεια και αυτή αποφασίζει για το αν θα ασκηθεί ή όχι δίωξη. Και πάλι χρειάζονται 151 βουλευτές. Εφόσον αποφασιστεί να ασκηθεί δίωξη, μετά αναλαμβάνει η τακτική Δικαιοσύνη. Η Βουλή πάντως μπορεί να ανακαλέσει τη δίωξη.
Η διάταξη του Συντάγματος που ισχύει σήμερα
Η Βουλή ασκεί τη δίωξη για τους πρώην υπουργούς και υφυπουργούς. Η πρόταση για δίωξη γίνεται από τουλάχιστον 30 βουλευτές. Συγκροτείται προανακριτική επιτροπή και η απόφαση πηγαίνει στην Ολομέλεια, η οποία αποφασίζει για την άσκηση ή όχι της δίωξης. Απαιτείται πλειοψηφία 151 βουλευτών. Η άσκηση δίωξης όμως μπορεί να γίνει μέχρι το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση του αδικήματος... Δηλαδή έναν χρόνο μετά τις εκλογές από την ενδεχόμενη τέλεση του αδικήματος, αυτό έχει παραγραφεί. Την εκδίκαση της υπόθεσης αναλαμβάνει το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο που συγκροτείται από δικαστές του Αρείου Πάγου και του Συμβουλίου της Επικρατείας. Μαζί με τον κατηγορούμενο πολιτικό συμπαρασύρονται και οι συμμέτοχοι.