Η ιστορία μου με τον καρκίνο του μαστού ξεκινάει το 2009. Κάνοντας τυχαία την μηνιαία ψηλάφηση ανακαλύπτω ότι έχω ογκίδιο στον αριστερό μαστό. Από διαίσθηση και μόνο αποφάσισα να πάω αμέσως στον γιατρό για εξέταση. Με καθησύχασε και μου πρότεινε να γίνει παρακέντηση. Αν και αυτή η εξέταση δεν έδειξε τίποτα, πάλι από διαίσθηση και μόνο , ότι κάτι «δεν πηγαίνει καλά» αποφάσισα να κάνω αφαίρεση του μικρού αυτού ογκιδίου με τοπική αναισθησία. Το αποτέλεσμα όμως της ταχείας βιοψίας επιβεβαίωσε τους φόβους μου.
Έδειξε ότι αν και τόσο μικρό το ογκίδιο, μόλις 8 χιλιοστά, ήταν καρκίνος. Την επομένη κιόλας ημέρα προχώρησε ο γιατρός μου σε μαστεκτομή, μετά από δική μου επιμονή, και 8 λεμφαδένων, όπου βρέθηκαν «πειραγμένοι». Έκανα 8 σχήματα χημειοθεραπείες. Ήμουν 49 χρονών με τρία παιδιά. Η διάγνωση έβαλε σε μεγάλη κρίση και δοκιμασία, όχι μόνο εμένα, αλλά και ολόκληρη τη δομή της οικογένειάς μου.
Δεν ήμουν πια η δυνατή μάνα, σύζυγος, κόρη, που μπορούσα να προστατεύω τους άλλους! Μετά από το θυμό και το φόβο δέχτηκα τον καρκίνο σαν ένα γεγονός δύσκολο, που ήρθε στη ζωή μου και έπρεπε να παλέψω. Ήθελα να ζήσω, να μεγαλώσω και να χαρώ τα παιδιά μου και τους ανθρώπους που αγαπώ. Μέσα από την περιπέτεια του καρκίνου, αναθεώρησα στάσεις, απόψεις, ρόλους κι ανακάλυψα ότι η ΖΩΗ είναι κυρίως δική μου ευθύνη και απόφαση. Αυτό που με βοήθησε πολύ ήταν η στήριξη του άντρα μου και των γιατρών μου. Ο χειρουργός μου με ενημέρωσε από την πρώτη στιγμή και αυτό ήταν λυτρωτικό για μένα, ήξερα ότι είχα να παλέψω με ένα θηρίο, που έπρεπε όμως να το νικήσω. Γνώριζα την απειλή της αρρώστιας, γνώριζα την πιθανότητα της μετάστασης, είχα άγχος και φόβο για το θάνατο. Κουβάλησα στις πλάτες μου όλο το βάρος του κοινωνικού στίγματος, που λειτουργούσε σαν σφραγίδα μελλοθανάτου. Με το πέρασμα του χρόνου εξοικειώθηκα με την αρρώστια, έμαθα να ζω με αυτή και συχνά να κάνω χιούμορ στον οίκτο των άλλων και τα αρνητικά συναισθήματα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ όταν πήγα στο ΙΚΑ να κάνω αίτηση για να πάρω άδεια. Η κοπέλα με ρώτησε «τι έχετε;» και εγώ είπα «καρκίνο του μαστού» μόνο που δεν έπεσε από τη καρέκλα. Τότε είπα: «Μη φοβάσαι, δεν κολλάει!» Η εμπειρία μου, 14 χρόνια μετά το χειρουργείο και τις θεραπείες, έχοντας την ευκαιρία μιας συστηματικής ψυχολογικής υποστήριξης, ανακάλυψα μετά από πολύ πόνο, εσωτερικές δυνάμεις, έμαθα την μεγάλη διαφορά που υπάρχει μεταξύ του ΥΠΑΡΧΩ και του ΖΩ.
Στις γυναίκες, ο καρκίνος του μαστού είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου, και αποτελεί το 31% όλων των μορφών καρκίνου σε συχνότητα. Κάθε χρόνο υπάρχουν στην Ελλάδα 4500 νέα κρούσματα καρκίνου . Συνιστά την κυριότερη αιτία θανάτου του γυναικείου πληθυσμού, αν και σύμφωνα με τα πορίσματα του τελευταίου συνεδρίου, τείνει να γίνει πρώτος ο καρκίνος του πνεύμονα. Το κόστος όμως αυτής της μορφής καρκίνου μετριέται, εκτός των άλλων, και σε χρόνια «υγείας» που χάνονται κάθε χρόνο. Το έμμεσο κόστος από τον χρόνο άδειας που θα πάρει η γυναίκα με καρκίνο από τη δουλειά της για τις θεραπείες της, από τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και τη μείωση του ενεργού πληθυσμού λόγω της θνησιμότητας, είναι περισσότερο από το διπλάσιο του άμεσου κόστους για τη διάγνωση, τη θεραπεία και την ανακουφιστική φροντίδα. Πράγματι, ξοδεύονται εκατομμύρια για τις υπηρεσίες καρκίνου. Ωστόσο, είναι αποτελεσματικά τα όσα γίνονται;
Στην πραγματικότητα, η γυναίκα με καρκίνο αντιμετωπίζει σειρά προβλημάτων σε επίπεδο διάγνωσης, σε επίπεδο θεραπείας εξαιτίας της λίστας αναμονής για ακτινοθεραπεία, αλλά και σε επίπεδο στήριξης, αφού δεν υπάρχουν υπηρεσίες ψυχολογικής στήριξης ή κοινοτικής στήριξης εκτός από αυτές που προσφέρονται από τους Συλλόγους, ενώ ανακουφιστική κρατική φροντίδα δεν υπάρχει παρά μόνο πάλι μέσα από τις Οργανώσεις.
Τώρα πια αυτό που θέλω να μοιραστώ με όλες τις γυναίκες είναι ότι αξίζει να κάνουμε οτιδήποτε μπορεί να μας προφυλάξει από τον καρκίνο, ακόμα και αν μπορεί να πονέσουμε για λίγο. Και το δεκάλεπτο της μαστογραφίας μία φορά τον χρόνο είναι πολύ σημαντικό γιατί μπορεί να μας σώσει για την υπόλοιπη ζωή μας. Με τον ετήσιο έλεγχο, δίνουμε την ευκαιρία να ανιχνευθεί το οποιοδήποτε πρόβλημα σε πρώιμο στάδιο και να προσφέρουμε στον εαυτό μας δυνατότητα πλήρους ίασης. Η καλύτερη πρόληψη για τον καρκίνο του μαστού είναι η έγκαιρη διάγνωση. Και πρέπει όλες οι γυναίκες που ταλαιπωρούνται αυτήν τη στιγμή να έχουν στο μυαλό τους το εξής: ο καρκίνος του μαστού δεν είναι πάντα θάνατος, είναι και ζωή. Επί πλέον έχουν γίνει τεράστια βήματα τα τελευταία χρόνια τόσο από τον Σύλλογό μας, όσο βεβαίως και από άλλους φορείς για την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση . Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι στα πρώτα ενημερωτικά περίπτερα, οι γυναίκες δεν μας άφηναν ούτε να τις πλησιάσουμε, αρνούνταν ακόμα και να πάρουν τα ενημερωτικά φυλλάδια. Η γυναίκα σήμερα είναι ευαισθητοποιημένη, έρχεται μόνη της στα γραφεία μας και ζητά ενημέρωση. Έχουμε προχωρήσει πολύ. Χρειάζεται όμως ακόμα πολλή δουλειά. Για το μήνα Οκτώβριο που είναι αφιερωμένος στον καρκίνο του μαστού θα ήθελα να πω: Γυναίκες ας αγαπήσουμε το σώμα μας – Ας του δώσουμε την προσοχή , την φροντίδα, την εκτίμηση που χρειάζεται και αξίζει. Ας το προστατέψουμε από τον καρκίνο του μαστού. Όσο είναι και όσο περνά από το χέρι μας. Είναι αδικία και έγκλημα στην εποχή μας με τα σύγχρονα μέσα έγκαιρης διάγνωσης, που μας προσφέρει σήμερα η ιατρική, να πέφτουμε θύματα του καρκίνου του μαστού, εξαιτίας της ίδιας μας της αμέλειας. Γυναίκα, πάρε την ζωή σου στα χέρια σου, όσο τουλάχιστον εξαρτάται από σένα. Μην αμελείς τις εξετάσεις σου. Στην καλύτερη περίπτωση θα σου επιβεβαιώσουν την υγεία σου. Στην χειρότερη και πιο σπάνια θα εντοπίσουν κάτι, που βέβαια δεν είναι πάντα καρκίνος του μαστού, αλλά και αν είναι, εσύ θα το έχεις προλάβει. Θα το πω απλά , πάρε την ζωή σου στα χέρια σου και όλα θα είναι με το μέρος σου. Και έχεις κάθε λόγο να με πιστέψεις!!!
Έχουμε διαμορφώσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής στήριξης των ασθενών, που στόχο έχει, όχι μόνο την αντιμετώπιση της κρίσης που προκαλεί η διάγνωση του ΚΑΡΚΙΝΟΥ, αλλά και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Προσπαθούμε να βγάλουμε τους ασθενείς από τα σπίτια, να τους σηκώσουμε από τους καναπέδες και να τους πείσουμε, ότι η καταβολή του σώματος, λόγω των θεραπειών, δεν είναι ικανή να καταβάλει και την ψυχή του ανθρώπου. Αυτό το αποδεικνύει ο καθημερινός αγώνας όλων εμάς, που περάσαμε από αυτή την ταλαιπωρία και οργανωθήκαμε στο Σύλλογο, προσφέροντας ψυχολογική στήριξη σε κάθε νέο ασθενή και την οικογένειά του. Ένα από τα σημαντικότερα προγράμματα του Συλλόγου είναι το εθελοντικό. Οι εθελοντές αποτελούν την σπονδυλική στήλη και ταυτόχρονα την κινητήρια δύναμη. Ο εθελοντής δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση τον ειδικό ή το συγγενικό περιβάλλον. Είναι περισσότερο μια προβολή καθρέφτης των αναγκών και των δυσκολιών, που μπορεί να συναντήσει ο καθένας μας κάτω από ειδικές συνθήκες και ζητά την ανθρώπινη βοήθεια με το ρόλο που μπορεί να του προσφέρει ένας καλά εκπαιδευμένος εθελοντής… Η εμπειρία μας από το Σύλλογό μας δείχνει ότι η ανάγκη αυτής της ανθρώπινης προσφοράς γίνεται όλο και μεγαλύτερη μέσα στην κοινωνική μοναξιά που χαρακτηρίζει την εποχή μας. Εμείς προσπαθούμε να απελευθερώσουμε τον ελεύθερο χρόνο των μελών μας. Ο εθελοντισμός προϊόν ελεύθερης βούλησης και προσφοράς αγάπης καταπραΰνει τον πόνο, ξαλαφρώνει το βάρος, γίνεται ο ίδιος δημιουργός ζωής. Ο ασθενής θα αισθανθεί καλύτερα ακούγοντας: «Μπορώ να σε νιώσω, γιατί και εγώ πέρασα τα ίδια με σένα»….»
Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι η γυναίκα με καρκίνο τουμαστού έχει να αντιμετωπίσει όχι μόνο την ίδια την ασθένεια αλλά παράλληλα και τις επιπτώσεις της νόσου στην εργασία, στην οικονομική ζωή, στην προσωπική της ανάπτυξη, στην εκπαίδευση, στην κοινωνική ζωή. Σε όλα αυτά η κοινωνική ασφάλιση πρέπει να είναι σύμμαχος με τρεις βασικούς πυλώνες: Να στηριχθεί η γυναίκα με καρκίνομαστού , να μπορέσει να πραγματοποιήσει τις απαραίτητες αλλαγές στη ζωή της και να θωρακίσει τον εαυτό της προστατεύοντας τη μελλοντική της υγεία.
Από τα στοιχεία που έχουμε παρατηρήσει στις ομάδες στήριξης έχουμε καταλήξει στα εξής
Το μορφωτικό επίπεδο μπορεί να βοηθά στο να αντιλαμβάνονται οι γυναίκες καλύτερα όσα τους εξηγούνται, αλλά ως προς τις επιπτώσεις πχ αλλαγή εικόνας σώματος καθοριστικό ρόλο παίζει η δομή της προσωπικότητας και η ποιότητα ζωής, πριν και μετά την αρρώστια.
Οι συζυγικές σχέσεις, πολλές φορές περνούν μια κρίση, πλην όμως δεν θα κλονισθούν οι σχέσεις που είχαν ποιότητα, παρά η σχέση εκείνη που αντιμετώπιζε προβλήματα συνήθως πριν το καρκίνο.
Γενικά βλέπουμε πως όσο λιγότερο μια γυναίκα έχει αποδεχτεί την αρρώστια της τόσα περισσότερο αντιλαμβάνεται τα μηνύματα οίκτου και ενοχλείται από τους γύρω της. Μέσα από τη στήριξη της ομάδας στο Σύλλογο και της οικογένειας, εξοικειώνονται με την αρρώστια, μαθαίνουν να ζουν με αυτή και φθάνουν στο σημείο να χειρίζονται με άνεση και συχνά με χιούμορ τον οίκτο των άλλων και τα αρνητικά συναισθήματα.
Ως γυναίκα που έχει νοσήσει από καρκίνο μαστού, μητέρα και εθελόντρια, θέλω να μεταφέρω ένα μήνυμα αισιοδοξίας και ελπίδας. Ο καρκίνος του μαστού θεραπεύεται, αρκεί να υπάρχει σωστή ενημέρωση, πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση. Όλες οι γυναίκες, αν τους χτυπήσει την πόρτα η ασθένεια, έχουν τη δύναμη να την αντιμετωπίσουν και να συνεχίσουν μια ευτυχισμένη και ποιοτικά καλή ζωή. Ο καρκίνος νικιέται! Αυτό το μήνυμα πρέπει να ακουστεί παντού. Είναι το μήνυμα της ζωής μας.