Κύμα πρόωρων συνταξιοδοτήσεων αναμένεται να πυροδοτήσει η ρύθμιση για την κατάργηση του πέναλτι ανάληψης εργασίας.
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες μέσα στον μήνα θα κατασταθεί στη Βουλή ρύθμιση η οποία θα προβλέπει την απάλειψη της μείωσης 30% επί της σύνταξης σε περίπτωση εργασίας συνταξιούχου. Και στη θέση της θα επιβληθεί πέναλτι 10% στο εισόδημα από την εργασία.
Πέραν του γεγονότος ότι κάτι τέτοιο μπορεί να αποδειχτεί αντισυνταγματικό, στο βαθμό που διαφοροποιεί την αμοιβή (ή θα αυξάνει την φορολογία), μεταξύ των απασχολουμένων για την ίδια εργασία, αναμένεται να προκαλέσει και δύο ακόμη παρενέργειες:
1. Να καθυστερήσει την απορρόφηση νέων στην αγορά εργασίας. Ή, ακόμη χειρότερα, να επιτείνει την ανεργία των νέων.
2. Να καταστήσει ελλειμματικό τον ΕΦΚΑ. Για δύο λόγους: την εκροή μεγαλύτερων ποσών για συντάξεις σε όσους εργάζονται και την αύξηση των συνταξιοδοτήσεων. Ακόμη και με μειωμένη σύνταξη, στο βαθμό που η συνέχιση της απασχόλησης συνεπάγεται, τελικά, αύξηση του οικογενειακού εισοδήματος (αμοιβή εργασίας συν αποδοχές από τον ΕΦΚΑ).
Και ήδη το Ασφαλιστικό Σύστημα είναι ελλειμματικό φέτος, για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια. Ο ΕΦΚΑ παρουσιάζει μικρή απόκλιση μεταξύ εσόδων και δαπανών, ενώ εδώ και πολλά χρόνια το επικουρικό ΕΤΕΑΠ παρουσιάζει λειτουργικά ελλείμματα τα οποία καλύπτονται από τη ρευστοποίηση της κινητής περιουσίας του Ταμείου.
Σε αυτό το περιβάλλον χρήση των διατάξεων για πρόωρη συνταξιοδότηση και να… κρατήσουν την εργασία, αυξάνοντας έτσι το εισόδημά τους κατά το ποσό της σύνταξης, μπορούν να κάνουν:
Μειωμένη
1. Οι μητέρες με ανήλικο στον ιδιωτικό τομέα οι οποίες είχαν 5.500 ένσημα μέχρι το 2012. Τα εν λόγω ηλικιακά όρια έχουν τροποποιηθεί με το γ’ μνημόνιο (ν. 4336/2015), καθώς στο 50ό έτος τον Αύγουστο του 2015 προστέθηκε νέο όριο (55ο έτος) και μέχρι το 2022 αθροιζόταν κάθε συν 19 μήνες.
2. Όσοι έχουν 10.500 ένσημα, εκ των οποίων τα 7.500 βαρέα και οι οποίοι συνταξιοδοτούνται στο 60ό έτος (μείον 12% στην εθνική σύνταξη ή 49,5 ευρώ κάθε μήνα).
3. Όσοι δεν έχουν κλείσει το 67ο έτος και έχουν λιγότερα από 40 χρόνια. Ή, καλύτερα, λιγότερα από 33 χρόνια, Γιώτη σε μια τέτοια περίπτωση μπορούν να πάρουν και 7 πλασματικά και να ολοκληρώσουν την 40ετία, ώστε να λάβουν νωρίτερα πλήρεις αποδοχές. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται ασφαλιστικός δεσμός (500 ή 750 ένσημα κατά περίπτωση την τελευταία 5ετία) οπότε το πέναλτι έχει ως εξής (για τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης);
α) Μείον 124 ευρώ για συνταξιοδότηση στο 62ο έτος
β) Μείον 99,12 ευρώ για συνταξιοδότηση στο 63ο έτος
γ) Μείον 74,34 ευρώ για συνταξιοδότηση στο 64ο έτος
δ) Μείον 49,56 ευρώ για συνταξιοδότηση στο 65ο έτος και
ε) Μείον 24,78 ευρώ για συνταξιοδότησης το 66ο έτος.
4. Οι δημόσιοι υπάλληλοι που είχαν 25ετία το 2011 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν εφόσον έκλεισαν το 56ο έτος το 2022, ενώ όσοι συμπλήρωσαν 25ετία το 2012 δύνανται να συνταξιοδοτηθούν εφόσον έκλεισαν το 58ο το 2022.
Πρόωρη χωρίς πέναλτι
Ωστόσο, από την στιγμή που υπάρχει η προοπτική εργασίας χωρίς πέναλτι στη σύνταξη, αναμένεται να αυξηθούν και οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις (με λιγότερα από 40 έτη ασφάλισης) και χωρίς μείωση στη σύνταξη, όπως:
5. Μητέρες με ανήλικο στον ιδιωτικό τομέα που είχαν 5.500 ένσημα έως εξής: το 55ο έτος το 2010, το 57ο το 2011 και το 60ό το 2012. Οι συγκεκριμένες ηλικίες έπρεπε να συμπληρωθούν μέχρι 18/8/2015 (εφαρμογή του γ’ μνημονίου). Έκτοτε προστίθενται 18 μήνες κάθε χρόνο μέχρι την συμπλήρωση της κανονισμένης ηλικίας (55-60), οπότε οι μητέρες της συγκεκριμένης κατηγορίας βγαίνουν σημαντικά αργότερα στη σύνταξη.
6. Οι μητέρες με ανήλικο σε ΔΕΚΟ και Δημόσιο που είχαν 25ετία την περίοδο 2010-12 και έβγαιναν: στο 50ό (25ετία το 2010), 52ο (2011) ή 55ο (2012) ή το έτος που ορίζεται μετά το γ’ μνημόνιο (συν 18 μήνες από 19/8/15 ώστε να εντοπιστεί η νέα ηλικία εξόδου κατά την στιγμή συμπλήρωσης του, κατά περίπτωση, παλαιού ορίου ηλικίας 50-55 ετών).
7. Οι άνδρες δημόσιοι υπάλληλοι με ανήλικο και 25ετία την διετία 2011-12, οπότε ισχύουν τα αντίστοιχα για τις μητέρες γι αυτές τις χρονολογίες.
8. Οι Οικοδόμοι που συνταξιοδοτούνται στο 60ό έτος ανεξαρτήτως αριθμού ενσήμων (κατ ελάχιστον 3.600 Οικοδομικά) .
9. Οι γυναίκες με 4.500 ένσημα, εκ των οποίων 3.600 βαρέα το 2010 (συνταξιοδοτούνται στο 55ο έτος) ή με τις ίδιες προϋποθέσεις το 2011 (56ο έτος) ή 2012 (57ο έτος), ενώ με 4.500 ένσημα από το 2014 και μετά, εκ των οποίων 3.600 ΒΑΕ, ο συνταξιοδοτικός κίνδυνος επέρχεται στο 60ό έτος.
Να σημειωθεί ότι σε περίπτωση ανάληψης εργασίας συνταξιούχου στο δημόσιο τομέα πριν το 62ο έτος, αναστέλλεται πλήρως η σύνταξη.