Συνέντευξη εφ'όλης της ύλης παραχώρησε την Κυριακή (13/9) ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο Thessaloniki Helexpo Forum, με την ατζέντα να περιλαμβάνει, κύρια, τα ελληνοτουρκικά, την πανδημία και τα εξοπλιστικά.
Απαντώντας, αρχικά, σε ερώτηση σχετική με το πακέτο δράσεων που ανακοίνωσε ο ίδιος χθες και το κατά πόσο μπορεί να αντιμετωπίσει τα υπάρχοντα ζητήματα, ο πρωθυπουργός ξεκίνησε την τοποθέτησή του με τη διαπίστωση «ότι μιλάμε για μια παγκόσμια ύφεση. Είναι η μεγαλύτερη οικονομική κρίση από το 1929 αλλά η Ελλάδα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες τα πηγαίνει λιγότερο άσχημα σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις».
Μέτρα
«Στηρίξαμε την πραγματική οικονομία με ένα πακέτο εμπροσθοβαρές και συνεχώς εξελισσόμενο. Πρώτον κρατάμε πυρομαχικά και δεύτερον προσαρμοζόμαστε στις εξελίξεις όπως αυτές διαμορφώνονται. Το πακέτο μέτρων που εξήγγειλα χθες σε αυτό ακριβώς αποσκοπεί.
» Ερχόμαστε να στηρίξουμε την κοινωνία και ειδικά τους πιο ευάλωτους. Και τώρα έχουμε πολεμοφόδια, η χώρα έχει πολλά ταμειακά διαθέσιμα και εφόσον κρίνουμε ότι πρέπει να δαπανήσουμε και άλλο δημόσιο χρήμα θα το κάνουμε», πρόσθεσε.
Παράλληλα, «θέλουμε έμφαση σε ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις με κύριους άξονες την πράσινη οικονομία, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την προώθηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας» όπως είπε ο πρωθυπουργός σε ερώτηση για το νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας. «Θέλουμε να εξάγουμε περισσότερο με συγκριτικό πλεονέκτημα την ποιότητα. Θέλουμε ποιότητα, καινοτομία, εξωστρέφεια και πάντα προσήλωση στους δύο βασικούς άξονες της ευρωπαϊκής επιτροπής, που είναι η προστασία του περιβάλλοντος και οι δυνατότητες της τεχνολογίας», συμπλήρωσε.
Ελληνοτουρκικά
Αναφερόμενος, στη συνέχεια, στην επιστροφή του Oruc Reis στην Αττάλεια, όπως έγινε γνωστό νωρίτερα σήμερα, ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για «ένα θετικό πρώτο βήμα», εκφράζοντας και την ελπίδα «να έχει συνέχεια». «Εφόσον δούμε δείγματα γραφής σε αυτή την κατεύθυνση η Ελλάδα είναι έτοιμη να ξεκινήσει ένα νέο κύκλο διερευνητικών επαφών με την Τουρκία». «Η Ελλάδα έχει ισχυρές συμμαχίες και ο διάλογος είναι ο μόνος δρόμος. Ο καλόπιστος διάλογος είναι ο βασικός τρόπος για να αντιμετωπίσουμε το μόνο πρόβλημα που έχουμε που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών», επισήμανε ακόμη ο ίδιος.
Διευκρίνισε δε, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, πως είναι ανοιχτός σε μία συνάντηση με τον κ. Ερντογάν: «Βεβαίως και μπορώ να συναντηθώ με τον Τούρκο Πρόεδρο και δεν είμαι αρνητικός σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αν υπάρχει καλή διάθεση και εμπιστοσύνη είναι καλύτερα να μιλάει κανείς και να συναντιέται από το να μην μιλάει και να μην συναντιέται».
«Η σημερινή μου τοποθέτηση είναι η καλύτερη ένδειξη της καλής θέλησης που έχω να συζητήσω καλόπιστα με την Τουρκία», τόνισε ο πρωθυπουργός σε άλλο σημείο των απαντήσεων του. «Ποτέ η ελληνική πλευρά δεν ήταν αυτή που έριξε λάδι στη φωτιά. Ασκήσαμε εξαιρετικά ενεργή διπλωματία, χτίσαμε καινούργιες συμμαχίες, φέραμε την Ευρώπη με το μέρος μας», είπε. Επανέλαβε δε πως «η μόνη διαφορά μας με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Και το διεθνές δίκαιο λέει ότι σε μη οριοθετημένες ζώνες απαγορεύονται μονομερείς ενέργειες από όλους (...). Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι ήμαστε έτοιμοι αν υπάρξει η αποκλιμάκωση, έχει συνέχεια, να συνεχίσουμε τις διερευνητικές επαφές από εκεί που σταμάτησαν το 2016 με μόνο αντικείμενο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών».
Ωστόσο, σε ερώτηση για το ενδεχόμενο κυρώσεων στη γείτονα ο κ. Μητσοτάκης απάντησε ότι «λίστα κυρώσεων υπάρχει και θα υπάρχει πάντα ως μία επιλογή της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Υπογράμμισε δε ότι ακριβώς αυτό δείχνει ότι δεν πρόκειται απλώς για μια κίνηση αλληλεγγύης προς την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά, όπως επιβεβαιώθηκε στην Κορσική, «η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί μία θάλασσα ζωτικών συμφερόντων για την Ευρώπη συνολικά».
Τόνισε ακόμη πως «αυτό που έχουμε καταφέρει να πετύχουμε είναι να ευαισθητοποιήσουμε συνολικά την Ευρώπη για τη στρατηγική σημασία της λεκάνης της Μεσογείου και ειδικά της Ανατολικής Μεσογείου. Και αυτό είναι κάτι που το έχουμε πετύχει και με τις Ηνωμένες Πολιτείες και είναι κάτι που είναι θετικό για τα ελληνικά συμφέροντα».
Αναφορικά δε με το άρθρο του σε τρεις ξένες εφημερίδες και τις κατηγορίες που δέχεται από την αντιπολίτευση για «μυστική διπλωματία», ο πρωθυπουργός, δήλωσε ότι είχε ενημερώσει τους πολιτικούς αρχηγούς για τις συζητήσεις στο Βερολίνο. Επεσήμανε πως αυτό που περιέγραψε στα αγγλικά ως «written understanding», δεν ήταν τίποτα άλλο από τη γραπτή αποτύπωση, τα πρακτικά μιας κατ' αρχήν συμφωνίας που επιτεύχθηκε στο Βερολίνο μεταξύ της διπλωματικής του συμβούλου, του συμβούλου του Τούρκου προέδρου και του συμβούλου της κ. Μέρκελ. «Μακριά από εμάς οποιαδήποτε φιλολογία, ρητορική περί μυστικής διπλωματίας», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Εξοπλιστικά
Εξάλλου, ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «φιλόδοξο» το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμά της χώρας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση. «Το πρόγραμμα είναι φιλόξοδο, αλλά εντός των οικονομικών δυνατοτήτων της χώρας και ολιστικό» εξήγησε ο κ. Μητσοτάκης, τονίζοντας ότι η προσέγγιση είναι διαφορετική καθώς γίνονται κάποιες σημαντικές επενδύσεις, αλλά αναγνωρίζεται ότι οι ένοπλες δυνάμεις είναι πάνω απ' όλα το ανθρώπινο δυναμικό γι αυτό και σε βάθος πενταετίας προβλέπονται 15 χιλιάδες προσλήψεις.
«Τα Rafale έρχονται να αντικαταστήσουν τα παλιότερα Μιράζ 2000», σημείωσε και πρόσθεσε πως «η πρόβλεψή μας και η ελπίδα μας είναι τα πρώτα αεροσκάφη να φθάσουν στην Ελλάδα στα μέσα του 2021» και να έχει ολοκληρωθεί η αγορά το αργότερο μέχρι τις αρχές του 2022.
Επεσήμανε ότι στη διάρκεια της κρίσης δεν έγιναν σοβαρές επενδύσεις στο Ναυτικό και η κεντρική εισήγηση είναι η ενίσχυση του στόλου. Για τις φρεγάτες είπε ότι το αντίστοιχο πρόγραμμα έχει χρόνο υλοποίησης πέντε με επτά έτη.
Από την άλλη, «δεν θα μπούμε σε κούρσα εξοπλισμών και δεν πρόκειται να επαναλάβουμε τα λάθη που έγιναν στο παρελθόν, σχετικά με τις αμυντικές προμήθειες».
Προσφυγικό
Μιλώντας, έπειτα, για το προσφυγικό - μεταναστευτικό, και με φόντο τα πρόσφατα συμβάντα στη Λέσβο, ο πρωθυπουργός ανέφερε πως «αυτό που έγινε στην Μόρια -που είναι τραγωδία- πρέπει να το δούμε ως ευκαιρία. Πρώτον για να επαναδραστηριοποιηθεί η Ευρώπη στην κατεύθυνση της αλληλεγγύης και δεύτερον για τη δημιουργία ενός νέου ΚΥΤ που δεν θα κουβαλάει τα αρνητικά της Μόριας, η οποία είναι ταυτισμένη με την κακή διαχείριση του προσφυγικού».
«Θα υπάρξει στη Λέσβο ένα μόνιμο κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης», τόνισε ο πρωθυπουργός, απαντώντας σε σχετική ερώτηση κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στη Θεσσαλονίκη.
Ζήτησα από την Ε.Ε. στη διαχείριση του νέου ΚΥΤ να έχει μεγαλύτερη ανάμειξη και εμπλοκή η Ευρώπη, σημείωσε ακόμη ο κ. Μητσοτάκης. «Χθες μίλησα με κ. Μέρκελ για το πώς η Γερμανία μπορεί να υποδεχθεί κάποιες οικογένειες που έχουν ήδη πάρει άσυλο», ενημέρωσε ο πρωθυπουργός, επαναλαμβάνοντας πως η ΕΕ δεν μπορεί να αποτύχει δεύτερη φορά στη διαχείριση των προσφύγων.
Σχολεία
Κληθείς να μιλήσει για το άνοιγμα των σχολείων της χώρας αύριο, ο κ. Μητσοτάκης είπε πως είναι σημαντικό να ανοίξουν στην ώρα τους. «Αναγνωρίζουμε ότι η τηλεκπαίδευση μπορεί να είναι επικουρικά χρήσιμη αλλά δεν μπορεί να υποκαταστήσει το σχολείο», σημείωσε.
Σύμφωνα με τον ίδιο «τα σχολεία θα ανοίξουν αύριο και όλα θα είναι έτοιμα», ενώ «η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που προσφέρει δωρεάν μάσκες σε όλους τους μαθητές και τους καθηγητές».
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός προέβη σε έκκληση προς όλους να αντιμετωπίσουν την αυριανή ημέρα με ψυχραιμία και αισιοδοξία.
Εμβόλιο
Παραμένοντας στα περί του κορονοϊού ζητήματα, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στο πολυαναμενόμενο εμβόλιο, εκφράζοντας την αισιοδοξία «πως θα έχουμε εμβόλια, και όχι μόνο ένα εμβόλιο, που θα είναι απολύτως ασφαλή και αρκούντως αποτελεσματικά σχετικά σύντομα». Πρόσθεσε δε πως θα έχουμε αρκετές ποσότητες εμβολίων, αν και δεν μπορεί να ξέρει πόσο σύντομα, αλλά η Ελλάδα είναι σε όλα τα συμβόλαια προαγοράς.
Το εμβόλιο, επανέλαβε ο κ. Μητσοτάκης, θα διατεθεί δωρεάν με μία προτεραιοποίηση από την Επιτροπή Εμβολιασμού, αλλά εκτίμησε πως «το πρόβλημά μας θα είναι άλλο, θα είναι να πείσουμε τους Έλληνες ότι πρέπει να εμβολιαστούν».
Ακόμη, σε μία έμμεση αναφορά στους λεγόμενους «αρνητές» της πανδημίας, ο Κυρ. Μητσοτάκης υπογράμμισε πως το εμβόλιο θα είναι απολύτως ασφαλές όταν διατεθεί και ότι θα χρειαστεί να γίνει μια προσπάθεια ενημέρωσης της κοινής γνώμης. Αν πρέπει για λόγους συμβολισμού να δώσει το παράδειγμα, πρώτος θα εμβολιαστεί ο ίδιος και η οικογένειά του, πρόσθεσε.
Για το πρόγραμμα «Γέφυρα»
Επιστρέφοντας στο μέτωπο της οικονομίας, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως «είναι πολύ θετική η ανταπόκριση στο πρόγραμμα Γέφυρα, που μας βοηθά να προλάβουμε το κακό, πριν κοκκινίσουν δάνεια» καθώς και ότι «δεν θα γίνει καμία έξωση. Αυτός είναι ο σκοπός των παρεμβάσεών μας».
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε στην Ελλάδα φαινόμενα που άνθρωποι έχασαν την πρώτη τους κατοικία. Πλειστηριασμοί θα γίνουν, αλλά όχι για την πρώτη κατοικία. Ένας επιχειρηματίας που έχει φεσώσει την τράπεζα θα χάσει για παράδειγμα το εξοχικό του σε ένα νησί» εξήγησε ο πρωθυπουργός απαντώντας σε ερώτηση για το ιδιωτικό χρέος, την προστασία της πρώτης κατοικία και το πρόγραμμα Γέφυρα.
Οριστική κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης σε βάθος τετραετίας
Ενδιαφέρον είχε η απάντηση του κ. Μητσοτάκη σε ερώτηση για την αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης, με τον κ. Μητσοτάκη να επισημαίνει πως είχε μιλήσει και στις προγραμματικές δηλώσεις για την οριστική κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης σε βάθος τετραετίας.
«Σήμερα κάνουμε το πρώτο βήμα σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες», ανέφερε και πρόσθεσε πως αυτή τη στιγμή, υπό αυτές τις συνθήκες, επιλογή της κυβέρνησης είναι να στηριχθεί ο ιδιωτικός τομέας, γιατί αυτός έχει πληγεί πολύ περισσότερο από τις συνέπειες της πανδημίας.
Εξηγώντας γιατί εξαιρούνται οι μισθωτοί του δημόσιου τομέα και οι συνταξιούχοι, ο πρωθυπουργός μίλησε για προτεραιοποίηση των επιλογών της κυβέρνησης με βάση και τις δημοσιονομικές δυνατότητές της.
Στρατιωτική θητεία
Περαιτέρω, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποκάλυψε πως η κυβέρνηση συζητά σημαντικές αλλαγές στη στρατιωτική θητεία.
«Κοιτάμε όλες τις πτυχές της θητείας. Μπορώ να σας πω μετά βεβαιότητας πως δεν πρόκειται να αυξηθεί πέραν των 12 μηνών», σημείωσε, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη να αναπτύξουν δεξιότητες οι νεοσύλλεκτοι που θα τους είναι χρήσιμες στη ζωή τους μετά το στρατό.
Αναφορικά δε με το ζήτημα της υποχρεωτικής στράτευσης από τα 18, ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι ανοιχτό καθώς και ότι θα τεθεί σε δημόσιο διάλογο. «Είναι θέμα που συζητάω, δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι για οριστικές ανακοινώσεις», δήλωσε.
Συντάξεις
Επιπλεόν, μιλώντας για «τους νέους ασφαλισμένους» ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε πως «θα δημιουργήσουμε έναν νέο κουμπαρά για τις εισφορές τους», απαντώντας σε ερώτηση για την κεφαλαιοποιητική διαχείριση των επικουρικών συντάξεων. Δοθείσης της ευκαιρίας τόνισε, επίσης, πως «δεν πρόκειται να ακουμπήσουμε καμία σύνταξη ούτε στο μεταβατικό στάδιο». «Εγγυώμαι προσωπικά ότι καμία σύνταξη δεν πρόκειται να κοπεί», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξης Τύπου, τέλος, ο πρωθυπουργός επανέλαβε τη χθεσινή εξαγγελία πως τα αναδρομικά των συντάξεων θα δοθούν τον επόμενο μήνα, κατά τα προβλεπόμενα από τις ανάλογες αποφάσεις της Δικαιοσύνης και όσα έχουν ήδη ανακοινωθεί.