Ακόμα και πριν την καταστροφή του νοσοκομείου Αλ Αχλί στη Γάζα, οι Παλαιστίνιοι αλλά και εκατομμύρια ακόμα Άραβες γνώριζαν πολύ καλά πως το Ισραήλ έχει την αμέριστη υποστήριξη των ΗΠΑ και του Τζο Μπάιντεν. Την ίδια στιγμή όμως πιστεύουν πως οι Αμερικανοί είναι επίσης συνένοχοι για ό,τι έκανε το Ισραήλ στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών παιδιών.
Όπως σημειώνει σε ανάλυσή του στο BBC o Jeremy Bowen, μεταξύ άλλων, το blame game για την αιματηρή επίθεση στο νοσοκομείο δεν θα αλλάξει μυαλά σε πολλούς. Δώδεκα μέρες πολέμου έχουν αυξήσει το μίσος και τον διχασμό και ο πόλεμος πλέον μπαίνει σε αχαρτογράφητα νερά.
Το Ισραήλ παρουσιάζοντας ηχητικά και φωτογραφικά ντοκουμέντα προσπάθησε να αντικρούσει τις κατηγορίες ότι ευθύνεται για το χτύπημα στο νοσοκομείο, κατηγορώντας την Ισλαμική Τζιχάντ (ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ).
Για τους Παλαιστίνιους -όχι μόνο για τους υποστηρικτές της Χαμάς- οι σοροί από αιματοβαμμένες σακούλες ήταν η απόδειξη που χρειάζονταν.Το Ισραήλ σκοτώνει δεκάδες Παλαιστίνιους κάθε μέρα από τότε που απάντησε στην αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς, η οποία έχει σκοτώσει τουλάχιστον 1.400 ανθρώπους, κυρίως Ισραηλινούς αμάχους. Το χτύπημα στο Al-Ahli ήταν, για τους Παλαιστίνιους, περισσότερη απόδειξη της αδιαφορίας του Ισραήλ για τη ζωή τους.
Οι πρώτες πληροφορίες για το αιματηρό χτύπημα έγιναν γνωστές την ώρα που οι μηχανές του Air Force One ζεσταίνονταν για να μεταφέρουν τον Αμερικανό πρόεδρο στη Μέση Ανατολή.
Πριν ακόμα απογειωθεί το πρόγραμμά του άλλαξε. Η τετραμερής ανάμεσα σε ΗΠΑ, Αίγυπτο, Ιορδανία και Παλαιστίνη «ναυάγησε» με τον Μαχμούντ Αμπάς και τον Βασιλιά Αμπντάλα έπειτα να ματαιώνουν τη Σύνοδο Κορυφής λόγω του τραγικού γεγονότος και των διαμαρτυριών που ξέσπασαν.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν έχει μια βαθιά δέσμευση στο Ισραήλ. Έπρεπ να πετάξει στο Τελ Αβίβ για να δείξει την υποστήριξή του και να προσφέρει μια δημόσια αγκαλιά στον κ. Νετανιάχου, όπως και έγινε.
Ο βομβαρδισμός του νοσοκομείου, ο οποίος άφησε 471 έως τώρα θύματα - άλλαξε τον σχεδιασμό του ταξιδιού του Μπάιντεν ή τουλάχιστον αυτό που είχε στο μυαλό του.
Η Ιορδανία ακύρωσε την Σύνοδο μετά τα γεγονότα στο Αλ-Αχλί. Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς επέστρεψε εσπευσμένα στο αρχηγείο του στη Ραμάλα, στην κατεχόμενη από το Ισραήλ Δυτική Όχθη. Η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), η Αίγυπτος και η ίδια η Ιορδανία εξέδωσαν δηλώσεις που καταδίκασαν το Ισραήλ.
Το ταξίδι έγινε πολύ πιο δύσκολο για τον Πρόεδρο Μπάιντεν. Οι αρχηγοί κρατών συνήθως ταξιδεύουν σε διπλωματικές αποστολές μόνο αφού ολοκληρωθεί η σκληρή δουλειά της διαπραγμάτευσης και είναι έτοιμη να υπογραφεί μια συμφωνία, τονίζει ο Jeremy Bowen στην ανάλυσή του.
Το να ταξιδέψει τελικά στο Τελ Αβίβ ήταν ένα στοίχημα για τον Πρόεδρο Μπάιντεν. Ήθελε από τη μία να βρει μια λύση ώστε να σταματήσει η ανθρωπιστική καταστροφή της Γάζας, υποστηρίζοντας παράλληλα την πολεμική προσπάθεια του Ισραήλ - ένα δύσκολο σταυρόλεξο μέσα στο «γήπεδο» του Νετανιάχου.
Όμως από τη συνάντησή τους προέκυψε μια συμφωνία. Υποσχέθηκε περισσότερη στρατιωτική βοήθεια στο Ισραήλ και σε αντάλλαγμα ο ισραηλινός πρωθυπουργός άναψε το πράσινο φως στο να ξεκινήσει να φτάνει ανθρωπιστική βοήθεια μέσω της Αιγύπτου στη ρημαγμένη Γάζα.
Εκτός από το να υποστηρίζει τους Ισραηλινούς και να τους υπενθυμίζει να τηρούν τους νόμους του πολέμου, ο Μπάιντεν ήθελε επίσης να δώσει το μήνυμα ότι ο πόλεμος δεν πρέπει να εξαπλωθεί. Την ίδια στιγμή, όμως έχει ήδη αναπτύξει δύο αεροπλανοφόρα στην ανατολική Μεσόγειο, για να δείξει στο Ιράν και τον σύμμαχό του στον Λίβανο, την πολιτοφυλακή και το πολιτικό κίνημα της Χεζμπολάχ, ότι θα έπρεπε να υπολογίσουν τις ΗΠΑ εάν επενέβαιναν.
Ένας λόγος για τον οποίο οι ηγέτες εντός και εκτός της Μέσης Ανατολής παλεύουν με τον ανανεωμένο πόλεμο μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ είναι επειδή βρίσκονται σε άγνωστο έδαφος. Οι παλιές βεβαιότητες αποτελούν πλέον παρήγορες υποθέσεις. Πλέον είναι θρυμματισμένες και εξαφανισμένες.
Η Μέση Ανατολή έως τώρα ήταν ένα οικείο έδαφος πριν από την αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Υπήρχε ένα status quo. Οι ηγέτες των γύρω χωρών δεν πολυσυμπαθιόντουσαν μεταξύ τους, αλλά τουλάχιστον φαινόταν να υπάρχει μια σταθερότητα.
Ο αιφνιδιασμός των Παλαιστινίων
Οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι ξαφνιάστηκαν όσο κανένας άλλος όταν η Χαμάς επιτέθηκε. Κάποιοι είχαν επικρίνει τη Χαμάς επειδή υποτίθεται ότι ξέχασε ότι το όνομά της είναι ένα αραβικό αρκτικόλεξο για το Ισλαμικό Κίνημα Αντίστασης, σημειώνει το BBC.
Ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει από πλευράς του τις κατηγορίες από τους πολιτικούς του αντιπάλους πως πιάστηκε στον ύπνο στην επίθεση της Χαμάς με τους ισραηλινούς να χάνουν πλέον την εμπιστοσύνη τους ως προς το ότι η κυβέρνηση μπορεί να τους προσφέρει ασφάλεια.
Μια άλλη ψευδαίσθηση που σχετίζεται άμεσα με τον Νετανιάχου ήταν η υπόθεσή του ότι οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να διαπραγματευτούν χωρίς να τους επιτραπεί η ανεξαρτησία. Μέρος αυτού περιλάμβανε τη σύναψη συμφωνιών με τη Χαμάς για ζητήματα όπως ο αριθμός των εργαζομένων που επιτρέπονταν να επιστρέψουν στο Ισραήλ.
Ταυτόχρονα, χρησιμοποιώντας μια κλασική τακτική του διαίρει και βασίλευε, ο Νετανιάχου εργάστηκε για να υπονομεύσει την Παλαιστινιακή Αρχή, τους κύριους αντιπάλους της Χαμάς στην Παλαιστίνη. Η Παλαιστινιακή Αρχή συμμετείχε εδώ και χρόνια σε εν τέλει άκαρπες ειρηνευτικές συνομιλίες και αναγνώρισε το Ισραήλ πριν από μια γενιά. Αλλά για να ξαναμπεί στις διαπραγματεύσεις, το Ισραήλ θα έπρεπε να βάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και την επιστροφή γης στους Παλαιστίνιους προκειμένου να δημιουργηθεί ένα μελλοντικό κράτος με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ.
Αυτή η ιδέα βρίσκεται τελείως εκτός συζήτησης για τον Νετανιάχου, ειδικά τη στιγμή που βρίσκεται σε μια κυβέρνησης συνασπισμού με τους ακραίους θρησκευόμενους εθνικιστές.
Η ιστορία έχει δείξει ότι δεν ήθελε ποτέ να κάνει αυτές τις παραχωρήσεις. Ήταν πιο εύκολο γι΄αυτόν να βρει έναν τρόπο να επιμείνει ότι το Ισραήλ δεν είχε εταίρο για την ειρήνη. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, ή ένας διάδοχός του, θα πρέπει να αλλάξει τη σκέψη του εάν θέλουν να βρουν έναν τρόπο να σώσουν την επόμενη γενιά από έναν ακόμα πόλεμο, τονίζει ο Jeremy Bowen.
H στάση των αραβικών χωρών
Για τους ηγέτες των Αράβων συμμάχων των ΗΠΑ, υπήρξε από πλευράς τους μια έντονη υπενθύμιση ότι οι Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να αγνοηθούν. Η Ιορδανία και η Αίγυπτος έχουν μακροπρόθεσμες συνθήκες ειρήνης με το Ισραήλ. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εξομαλύνουν τις σχέσεις με τις Συμφωνίες του Αβραάμ . Όλοι ήλπιζαν να επωφεληθούν από το σχέδιο του Τζο Μπάιντεν για τη δημιουργία μιας νέας Μέσης Ανατολής και ένα επίτευγμα εξωτερικής πολιτικής για το οποίο θα καυχιόταν, με τη διαμεσολάβηση μιας συμφωνίας στην οποία το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία θα αναγνώριζαν το ένα το άλλο με αντάλλαγμα τις εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ. Οι αξιωματούχοι του Μπάιντεν νόμιζαν ότι σημειώνουν πρόοδο. Τώρα μια προσέγγιση Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ φαίνεται να βρίσκεται εκτός ατζέντας, μετά και τα τελευταία γεγονότα.
Και για τους Άραβες βασιλιάδες, πρίγκιπες και προέδρους, ο πόλεμος στη Γάζα και η επίθεση στο νοσοκομείο αποτελεί μια επιστροφή στον εφιάλτη. Στα τέλη του 2010, ένας απογοητευμένος και εξαγριωμένος έμπορος της αγοράς στην Τυνησία αυτοπυρπολήθηκε για να διαμαρτυρηθεί για διεφθαρμένους αξιωματούχους. Έτσι ξεκίνησαν οι αραβικές εξεγέρσεις του 2011, που έκαναν τους ηγέτες των αραβικών χωρών να πιστεύουν ότι μπορεί να χάσουν τα πάντα - όχι μόνο τη δύναμη και τον πλούτο, αλλά ίσως ακόμη και τη ζωή τους.
Εάν ο θάνατος ενός θυμωμένου νεαρού άνδρα στην Τυνησία θα μπορούσε να είναι η σπίθα για επαναστάσεις, φανταστείτε ποιο θα μπορούσε να είναι το τίμημα ενός πολέμου που σκοτώνει χιλιάδες Παλαιστίνιους αμάχους.
Δεν υπάρχει βεβαιότητα καμία μετά από σχεδόν δύο εβδομάδες αιματοκυλίσματος, ολα είναι κτισμένα στην άμμο. Το νέο status quo θα προκύψει από τον πόλεμο. Ίσως το σοκ που έχει δημιουργήσει θα αναγκάσει κάποια μυαλά να αλλάξουν. Αν όμως, η κατάσταση μείνει και ενισχυθεί «the old-fashioned way», τότε η προοπτική διαγράφεται ζοφερή, καταλήγει ο Jeremy Bowen στην ανάλυσή του.