Την Τρίτη 29 Μαρτίου έγινε στα Προπύλαια μια συναυλία για την Ειρήνη με συμμετοχή πολλών καλλιτεχνών και πλήθους κόσμου. Οι αντιδράσεις όμως γύρω από αυτή τη Συναυλία ξεπέρασαν κάθε λογική , αποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά πόση ικανότητα έχουμε ως έθνος να διχαζόμαστε, να σπαράζουμε τις σάρκες μας , ακόμη και χωρίς προφανή λόγο.
Καταγγέλθηκε η εισβολή στην Ουκρανία κατά τη συναυλία; Ναι προφανώς. Έγινε αναφορά στην καταστροφή και στα εκατομμύρια πρόσφυγες; Φυσικά. Τι ενόχλησε λοιπόν;
Διαβάζοντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα επικριτικά σχόλια διαπιστώνει κανείς ότι πίσω από τη συναυλία κρύβεται φιλο-ρωσική συνομωσία, με στόχο τον αποπροσανατολισμό από τους πραγματικούς ενόχους τους πολέμου (!). Άλλοι πάλι λένε ότι κρύβονται πίσω από αυτήν ομάδες που συμπαθούν τη Ρωσία του Πούτιν ή μισούν τη Δύση. Η ειρήνη από μόνη της δεν σημαίνει τίποτα, ισχυρίζονται. Ορισμένοι πάλι, γνωστοί και μη εξαιρετέοι, προχώρησαν και σε απρεπέστατες εκφράσεις και χαρακτηρισμούς εναντίον όσων ‘τόλμησαν’ να συμμετάσχουν.
Θα πω το αυτονόητο: Το φιλειρηνικό αντιπολεμικό κίνημα δεν γεννήθηκε χθες. Από την δεκαετία του 1950 αντιπολεμικά κινήματα οργανώθηκαν στην Ευρώπη και την Αμερική αρχικά κατά της επέκτασης των όπλων μαζικής καταστροφής και των απειλών που γεννούσε ο Ψυχρός Πόλεμος. Σε διάφορες εποχές το κίνημα απέκτησε μεγάλη δυναμική όπως για παράδειγμα κατά τον πόλεμο του Βιετνάμ. Ισχυρή παρουσία είχε το αντιπολεμικό κίνημα και το 2003 κατά της Αμερικανικής εισβολής στο Ιράκ με ρωμαλέες συγκεντρώσεις και δράσεις εντός και εκτός των ΗΠΑ. Αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις.
Αυτή η κατά μέτωπο επίθεση στο φιλειρηνικό κίνημα, ως τέχνασμα δήθεν ορισμένων για να μην πάρουν σαφή θέση είναι ακατανόητη μια και καθείς μπορεί να επιλέξει τον τρόπο που θα τοποθετηθεί απέναντι σε αυτόν τον βρώμικο πόλεμο. Είναι ενδιαφέρον πάντως ότι είναι οι ίδιοι ‘τιμητές του νουνεχούς κέντρου’ που εδώ και χρόνια μας κουνούν το δάκτυλο , ως αυτοί μόνο να κατέχουν την Αλήθεια και την ορθή σκέψη. Είναι οι ίδιοι που κραδαίνουν ως λάβαρο αυτό που θεωρούν ως ‘πολιτικά ορθό’, και με βάση αυτό κρίνουν στάσεις, συμπεριφορές και λόγο. Μόνο οι διαδηλώσεις κατά του Πούτιν είναι , κατά τη γνώμη τους, θεμιτές. Όλες οι άλλες εκδηλώσεις, λένε, υποκρύπτουν φιλορωσισμό. Αλλά στην προκείμενη περίπτωση και καταγγελία είχαμε και στήριξη των θυμάτων της βάρβαρης εισβολής. Άρα είναι προφανώς μια ανάγκη τους να βρουν αντίπαλο σε κάθε τι. Και αν δεν υπάρχει τον κατασκευάζουν. Μήπως κατά βάση ενόχλησε ότι η όλη κίνηση είχε μια αντικυβερνητική χροιά; Ενδεχομένως. Αλλά και αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Φυσικά, πρέπει να σημειώσω εδώ ότι ο φιλορωσισμός ενός σημαντικού μέρους της ελληνικής κοινωνίας είναι ένα υπαρκτό και εξόχως προβληματικό φαινόμενο. Είναι σε γενικές γραμμές η ίδια ομάδα των Μακεδονομάχων που ξιφούλκησαν κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών, οι αντιεμβολιαστές αλλά και μερίδα του κλήρου που βλέπει στο ‘ξανθό γένος’ , τον αδελφό λαό, στη βάση της ορθόδοξης πίστης. Είναι μια μερίδα συμπολιτών μας μεταξύ των οποίων συναντιούνται ιδεοληψίες, ανορθολογισμός, φανατισμός και συνομωσιολογία σε ένα εκρηκτικό και συχνά επικίνδυνο μείγμα.
Αυτό το υπαρκτό φαινόμενο δεν δικαιολογεί όμως την επίθεση κατά πάντων που δεν ταυτίζονται ακριβώς με την αντίληψη που έχουν οι τιμητές. Ότι ξεφεύγει από το δικό τους κουτάκι απορρίπτεται. Αφόρητοι αυτοί οι κριτές των πάντων που από τον Όλυμπο της «ορθότητας» τους κρίνουν , υβρίζουν και ρίχνουν στην πυρά ανθρώπους με διαφορετική αντίληψη για τα πράγματα. Για αυτούς κάθε θέμα είναι αιτία σύγκρουσης, αντιπαράθεσης . Ο διχαστικός τους, επιθετικός λόγος, το «ορθόμετρο» στη βάση του οποίου κρινόμαστε όλοι διαιρεί αναίτια μια ήδη ταλαιπωρημένη κοινωνία, που έχει ροπή προς το διχασμό. Οι άνθρωποι αυτοί δεν ρίχνουν γέφυρες συνεννόησης. Είναι οι «εθνικοί μας εισαγγελείς» που με την ίδια οξύτητα λόγου πάντα επιλέγουν ένα θέμα και δίνουν καθημερινές μάχες κατά υπαρκτών- αλλά και ανύπαρκτων αντιπάλων.
Αυτή τη φορά ήταν αντίπαλος μια συναυλία για την ειρήνη.
Οι υπόλοιποι ας κάνουμε θα έλεγα ένα βήμα πίσω, ας τους αφήσουμε στις κορυφές της ορθότητας τους και ας ασχοληθούμε με τα σημαντικά που συμβαίνουν γύρω μας.
Υ.Γ.: Ο Ζαραλίκος κλείνοντας την παρουσίαση του στην Συναυλία είπε: «Αν σήμερα ζούσε ο Γρηγόρης Λαμπράκης, θα κρατούσε ένα πανώ που θα έγραφε Ουκρανία». Και ήταν από τις πιο συγκινητικές στιγμές της βραδιάς…
(Η Μαριλένα Κοππά είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Μέλος ΔΣ του ΙΔΙΣ)